آشنایی با سم حشره کش اکسی دیمتون متیل (متأسیستوکس)

اکسی دیمتون متیل (Oxydemeton Methyl) یک سم سیستمیک با اثر تماسی- گوارشی است که برای از بین بردن حشراتی مانند کنه ها مورد استفاده قرار می گیرد. این سم با نام تجاری متأسیستوکس نیز در بازار خرید و فروش می شود و برای کنترل حشرات مکنده مانند شته ها، تریپس ها و زنجرک ها فوق العاده است.

این حشره کش جزء سموم ارگانو فسفره است و با مهار آنزیم کولین استراز و اختلال در سیستم عصبی منجر به فلجی حشرات و از بین رفتن آنها در اثر گرسنگی می شود زیرا توانایی تحرک حشرات را از بین می برد.

قیمت اکسی دیمتون متیل بر اساس نوسانات قیمت ارز و همچنین شرکت سازنده آن متغیر است و در بطری های 1 و 5 لیتری عرضه می شود.

موارد مصرف اکسی دیمتون متیل (متأسیستوکس):
این سم در ایران برای کنترل پروانه میوه خوار پسته، شته سبز غلات، شته سبز درختان میوه سردسیری، تریپس پنبه، زنجرک سبز و زنجرک ناقل بیماری کرلی تاپ، شته در چغندر، آفات سویا، شپشک خونی نارون و شته سبز توتون مورد استفاده قرار می گیرد.

برای کنترل این آفات 1 تا 5/1 در هزار یا 5/0 تا 1 لیتر در هکتار به صورت محلول پاشی مورد استفاده قرار می گیرد.

متأسیستوکس در برخی کشورها همچنین برای کنترل شته، زنبورهای چوب خوار، آفات مکنده حشره ای در درختان میوه، تاکستان ها، سبزیجات، غلات و گیاهان زینتی بکار می رود.

مقدار و روش مصرف اکسی دیمتون متیل (متأسیستوکس):
این سم به میزان 1 تا 5/1 در هزار یا 1 تا 5/0 لیتر در هکتار به صورت محلول پاشی مورد استفاده قرار می گیرد.

توجه داشته باشید که این حشره کش ممکن است در برخی گیاهان زینتی باعث گیاه سوزی شود. این سم با اکثر آفت کش ها به جزء ترکیبات قلیایی قابل اختلاط می باشد.

مکانیسم اثر اکسی دیمتون متیل (متأسیستوکس):
همانطور که گفته شد این حشره کش متعلق به گروه ارگانوفسفات ها بوده و یک سم قوی با اثرات فوری و تأثیرات طولانی است.

این سم سیستمیک پس از سمپاشی توسط شاخ و برگ درختان جذب شده و از طریق آوندها به تمام قسمت های گیاه منتقل می شود و با اثرات قدرتمند آفات گیاهی را از بین می برد.

ملاحظات زیست محیطی اکسی دیمتون متیل (متأسیستوکس):
میزان سمیت متأسیستوکس برای پستانداران50 میلی گرم بر کیلوگرم، برای پرندگان 37-34 میلی گرم بر کیلوگرم، برای ماهی ها 447-17 میلی گرم بر لیتر، برای دافنی 19/0 میلی گرم بر لیتر می باشد.بنابراین این حشره کش برای پرندگان و ماهی ها بی خطر محسوب می شود.

مانند تمام سموم هنگام کار با این سم باید از وسایل محافظ مانند ماسک، دستکش، عینک و لباس مخصوص استفاده کنید و در حین سمپاشی از خوردن، آشامیدن و سیگار کشیدن خودداری نمائید.

علائم مسمومیت با این سم شامل سرگیجه، تهوع، اسهال و اختلال در بینایی است که با مشاهده آنها باید به مراکز درمانی مراجعه کنید.