کلرید آمونیوم یا همان نشادر در واقع یک ترکیب غیر ارگانیک و معدنی است که به صورت کریستال های سفید رنگ عرضه می شود. این ترکیب به هیچ عنوان در اتانول حل نخواهد شد و تنها قابلیت حل شدن در آب را دارد. این ترکیب شیمیایی به دلیل وجود یون کلر خاصیت اسیدی بسیار ضعیفی دارد. معولا کلرید آمونیوم در سوزاندن زباله های ذغال سنگ و در اثر چگالش گازهای ناشی از آن به وجود خواهد آمد.
کاربردهای کلرید آمونیوم
بخش پزشکی
در بخش پزشکی از کلرید آمونیوم در تهیه و ساخت داروهای خلط آور و ضدسرفه استفاده می کنند. در واقع نمک های موجود در کلرید آمونیوم خلط آور هستند و باعث بهبود سیستم تنفسی فرد می شوند.
از دیگر استفاده های کلرید آمونیوم می توان به درمان اختلالات دستگاه ادرار اشاره کرد.
بخش خوراکی و مواد غذایی
از این ترکیب شیمیایی بیشتر به عنوان یک ماده مخمر برای تولید و تهیه نان استفاده می شود. در واقع خاصیت اسیدی این ترکیب باعث از بین بردن میکروارگانیسم ها شده و در هر نانی به عنوان یک مخمر قوی عمل می کند.
بخش آزمایشگاهی
از این ترکیب به عنوان محلول های بافر استفاده می شود. ایجاد دمای پایین در حمام های خنک کننده از دیگر استفاده های کلرید آمونیوم در بخش آزمایشگاهی است.برای نقد و بررسی فسیل ها در آزمایشگاه ابتدا آن ها را در معرض کلرید آمونیوم قرار می دهند تا یک لایه سفید و درخشان روی آن ها تشکیل شود سپس با استفاده از آن لایه می توانند فسیل را در سه بعد مورد بررسی قرار دهند.
بخش کشاورزی
بیشترین استفاده از کلرید آمونیوم در بخش کشاورزی و پرورش گیاهان است. در واقع تولید کودها نیتروژن دار با استفاده از کلرید آمونیوم باعث افزایش غلظت آمونیوم کلرید در مقایسه با آمونیوم سولفات شده و از لحاظ اقتصادی هزینه کمتری را در بر خواهد گرفت. از این کود بیشتر برای محصولاتی چون گندم، نیشکر، جو و… استفاده می کنند.عملکرد این کود بدین صورت است که با بالا بردن میزان کلر در خاک، جذب کادمیوم توسط گیاهان را افزایش می دهد.
دیگر کاربردهای کلرید آمونیوم در صنایع مختلف
نحوه تولید کلرید آمونیوم
1. واکنش بین سولفات آمونیوم و کلرید سدیم
از واکنش بین این دو ترکیب شیمیایی کلرید آمونیوم و سدیم سولفات تشکیل می شود. سدیم سولفات در آب به هیچ عنوان حل نخواهد شد و به راحتی ته نشین می شود و با استفاده از فرآیند کریستالیزاسیون کلرید آمونیوم را از آن جدا می کنند.
2. واکنش اصلاح شده solvey
محصول تولید شده در این فرآیند سدیم کربنات است و کلرید آمونیوم محصول جانبی آن خواهد بود. در این فرآیند آمونیاک و کربن دی اکسید در محلول آبی سدیم کلرید حل شده و در نهایت کلرید آمونیوم و سدیم کربنات از آن حاصل می شود. این روش یکی از روش های مناسب برای بخش صنعتی است.
3. واکنش بین اسید کلریدریک و آمونیاک
یکی از روش هایی که می توان به طور مستقیم کلرید آمونیوم را از آن به دست آورد، این روش است. در این روش با وجود اینکه کلرید آمیونیوم گرمازا بوده اما با استفاده از تجهیزات خنک کننده آن را تهیه می کنند.