تولید تری استین
تری استین عموماً از واکنش گلیسرول و استیک اسید یا استیک انیدرید در حضور کاتالیزورهایی نظیر سولفوریک اسید سنتز می شود. البته روش های دیگری نیز برای تولید آن وجود دارد که در حوصله ی این مقاله نمی گنجد. در تولید این ماده معمولاً مقدار اسید را بیشتر می گیرند؛ لذا در محصول تولید شده مقداری اسید باقی می مانند که بوی بدی می دهد و برای مصرف در صنایع مختلف باید این بو حذف شود.
کاربردهای تری استین
تری استین ماده ای صناعی به شمار می آید و کاربردهای فراوانی دارد. در سال 2008، ژاپن با تولید 8000 تن تری استین در سال، بزرگ ترین تولیدکننده ی این ماده در جهان بود. در همین سال حدود 200 تن از تولیدات ژاپن به ایران صادر شد که عمدتاً به عنوان نرم کننده در ساختار فیلتر سیگار مورد استفاده قرار گرفت.
اما در سال های اخیر به نظر می رسد که کشور چین رتبه ی اول تولید تری استین را تصاحب کرده است. در حال حاضر شرکت جیانگسو روییجا چین 23 درصد از تری استین سرتاسر دنیا را تامین می کند.
میزان مصرف تری استین رو به افزایش است و در سال های اخیر اهمیت زیادی در صنایع تنباکو، غذایی و غیره یافته است.به طور کلی بیش از 60٪ تری استین های تولید شده در جهان، در صنایع مرتبط با تنباکو مورد استفاده قرار می گیرند. تری استین به صورت تجاری در سه گرید تولید می شود که شامل گرید تنباکو، گرید صنعتی و گرید غذایی است. در سال 2017 فروش تری استین 300 میلیون دلار برای تولید کنندگان صرفه داشت که پیش بینی می شود این عدد در سال 2023 به 440 میلیون دلار برسد.
عامل ضد قارچ
در سال 1952 آقای نایت که روی دسته ای از قارچ ها به نام های آسپرگیلوس و پنی سلنیوم مطالعه می کرد، متوجه شد با اضافه کردن تری استین به صورت همگن و با غلظت 0.05 درصد، رشد قارچ ها متوقف می شوند. او در ادامه ی تحقیقاتش غلظت تری استین را به 0.1 تا 0.3 درصد رساند و آزمایش خود را با قارچ های عفونت زایی مانند میکروسپوریم لانسوم و ترایکوفیتون منتاگروفتیس تکرار کرد و مشاهده کرد که رشد این قارچ ها نیز متوقف می شوند.
خاصیت ضد قارچی تری استین به این دلیل است که وقتی این ماده در مجاورت آنزیم های لیپاز قارچ ها قرار می گیرد، به استیک اسید و گلیسرول تبدیل می شود. محیط اسیدی نیز از رشد قارچ ها ممانعت می کند.
تری استین در درمان موضعی عفونت های قارچی پا و پوست که ناشی از گونه های حساس تریکوفیتون، میکروسپوروم یا اپیدرموفیتون باشند، به کار می رود. این ماده برای درمان عفونت های قارچی پوست سر و ناخن موثر نیست.
برای ناراحتی های پوستی
تری استین و دیگر استرهای مشابه راهی مطمئن و بی خطر برای نرمال کردن pH پوست و ایجاد محیط اسیدی طبیعی در آن است. آنزیم های استراز موجود در داخل یا روی پوست، مایعات بدن و غشای مخاطی، تری استین و استرهای مشابه دیگر را به گلیسرول و استیک اسید و یا اسید چرب تجزیه می کنند.
گلیسرول باعث محافظت پوستی می شود و اسید چرب نیز در اثر یونیزه شدن و آزاد کردن یون هیدروژن و استیک اسید با خاصیت اسیدی خود، pH پوست را به حالت اسیدی طبیعی برمی گردانند. جالب است بدانید که آنزیم های استراز پوست فقط تا زمانی فعال هستند که pH پوست در حالت طبیعی (بین 4 تا 6) باشد. پس از آن فعالیتشان متوقف شده و در صورتی که باز pH پوست از حد طبیعی فاصله بگیرد، فعال می شوند.
عامل افزایش جذب و نفوذ دارو
تری استین در داروهای موضعی مانند پیروکسیکام باعث اثربخشی سریع تر این داروها در درمان التهاب ها می شود. در رابطه با استفاده از خاصیت امولسیون کننده و رقیق کننده ی تری استین در کپسول ها و قرص ها و همچنین استفاده به عنوان عامل رهاسازی سریع در معده گزارشاتی وجود دارد.یکی دیگر از کاربردهای تری استین که می توان در این جا به آن اشاره کرد، استفاده به عنوان ترکیبی در برچسب یا پچ های ترانس درمال کنترل کننده ی مثانه ی بیش فعال است.
پچ های ترانس درمال شامل مواد دارویی هستند که از پوست عبور کرده و جذب بدن می شوند. این کاربرد در مقاله ی دکتر دیوید استاکسین در سال 2003 مورد بررسی قرار گرفت.علت استفاده از تری استین در پچ ها یا برچسب های ترانس درمال، خاصیت نم گیری آن است. مثلاً وقتی پچ ترانس درمال مثانه ی بیش فعال، به پوست بدن متصل می شود، موجب تعریق و مرطوب شدن پوست می گردد. این واقعه هم جذب دارو و اتصال پچ به پوست را دچار مشکل می کند. منتها وجود تری استین به عنوان نم گیر، این مشکلات را برطرف می سازد.
عامل پلاستی سایزر
تری استین به عنوان یک پلاستی سایزر غیر فتالاتی موثر برای شکل دادن و جریان یافتن رزین های سلولزی و لامینیتی، به ویژه در دمای پایین کاربرد دارد. همچنین این ماده به عنوان نرم کننده و پایدار کننده برای ونیلین پلیمرها و کوپلیمرها معرفی شده است.
در مواد خوراکی
تری استین به شکلی رایج در صنایع غذایی به عنوان نم گیر، امولسیون کننده و عامل چسبندگی استفاده می شود.
به عنوان افزودنی زیست سوختی
افزودنی های زیست سوختی مواد شیمیایی هستند که با اضافه شدن به بنزین یا گازوئیل و زیست سوخت ها باعث کاهش ویسکوزیته و چسبندگی سوخت ها شده، از خفگی موقع احتراق و سوختن ناقص جلوگیری می کنند. این افزودنی ها با داشتن چنین ویژگی هایی موجب پایین آمدن مصرف سوخت شده و چون از سوختن ناقص جلوگیری می کنند، باعث کاهش ورود گازهایی چون کربن مونو اکسید و اکسیدهای نیتروژن به محیط می شوند.
علاوه بر ویژگی های ذکر شده، افزودنی های زیست سوختی باعث تمیز شدن قسمت های مختلف موتور از جمله سیلندرها، کاربراتور و … شده، از خوردگی قسمت های مختلف موتور جلوگیری کرده و عمر موتور را افزایش می دهند.افزودنی های زیست سوختی باید در وهله ی اول باعث افزایش عدد اکتان بنزین یا کاهش عدد ستان سوخت دیزلی شوند. تری استین از این جهت که هم باعث افزایش عدد اکتان و هم کاهش عدد ستان می شود، در بین افزودنی های زیست سوختی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تری استین به عنوان یک افزودنی به زیست سوخت ها می تواند به طور مستقیم به سوخت های فسیلی نیز اضافه شود.
کاربردهای دیگر
ایمنی استفاده
در مورد ایمنی استفاده از تری استین در مواد غذایی به عنوان افزودنی، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) آن را به عنوان «افزودنی مجاز» می شناسد. افزودنی مجاز ( به انگلیسی Generally recognized as safe و به اختصار GRAS) اصطلاحی است که FDA آن را برای مواردی به کار می برد که مصرف خوراکی ماده از نظر متخصصان خطری برای سلامت انسان ندارد. این ماده از سال 1975 در بانک اطلاعاتی این سازمان به عنوان افزودنی مجاز اضافه شد.
در مطالعات بلند مدت انجام شده از سوی FDA، چه از لحاظ خوراکی و چه از لحاظ استنشاقی در مدل های حیوانی سمیتی در مورد تری استین مشاهده نشد. لازم به ذکر است که دوزهای تعیین شده در این آزمایش ها معمولاً بسیار بیشتر از دوزهایی است که مصرف کنندگان ممکن است با آن مواجه شوند.این ماده همچنین نیمه عمر کوتاهی دارد. در دمای 25 درجه و pH 7 تا 9، نیمه ی عمرش حدود 61 روز و در دمای 50 درجه و pH 4، نیمه ی عمری برابر با 5 روز خواهد داشت. همچنین تری استین ماده ای زیست تخریب پذیر است و خطری را مواجه محیط زیست نمی کند.