بازیافت پلی استایرن
در جهان امروز، روش های دفع و تجزیه زباله، از چالش برانگیز ترین مسائل زندگی مدرن به حساب می آید. جالب است بدانید که انواع زباله های پلاستیکی و پلیمری، دست کم 350 سال برای تجزیه شدن، زمان می برند. به همین دلیل، بازیافت کردن، همواره در دستور کار دولت ها قرار می گیرد. بازیافت پلی استایرن یکی از مسائل مطرح بین شرکت های مختلف محسوب می شود. در این مقاله به معرفی این ماده شیمیایی پرکاربرد و روش های مختلف بازیافت آن، می پردازیم.
پلی استایرن چیست؟
پلی استایرن با فرمول شیمیایی (8n(C8H، یک نوع پلاستیک است که در انواع معمولی، انبساطی و ومقاوم ومجود دارد.
پلی استایرن معمولی
این نوع از پلی استایرن در بازار های جهانی به GPPS معروف است و در ایران، آن را با نام کریستال می شناسیم. از ویژگی های آن می توان به عایق گرمایی، ضربه پذیری و سیال بودنش اشاره کرد. همچنین دارای خاصیت دی الکتریکی نیز هست.پلی استایرن معمولی در موارد مختلفی از جمله تولید ظروف یکبار مصرف، رادیو و تلویزیون، عایق برودتی بدنه یخچال ها و غیره استفاده می شود.
پلی استایرن انبساطی
همه ما بار ها کلمه یونولیت را شنیده و به کار برده ایم. نام دیگر پلی استایرن انبساطی، همان یونولیت معروف است. پلیمری حاوی یک عامل فوم کننده به این نوع پلی استایرن اضافه شده و آن را به یونولیت تبدیل می کند.یکی از موارد مصرف یونولیت، عایق های صوتی و حرارتی در ساختمان سازی به حساب می آید. همچنین در یخچال های صنعتی و سردخانه ها، عایق سرمایی مناسبی شناخته می شود. یونولیت ها، بیشترین کاربرد را درمیان این خانواده دارند. به همین دلیل، بازیافت پلی استایرن انبساطی، رایج تر از انواع دیگر آن است.
پلی استایرن مقاوم
در تولید انواع ظروف پلاستیکی، از این نوع پلی استایرن استفاده می شود. این ماده شیمیایی در بازار های داخلی به هایمپک معروف است. هایمپک در زمینه تولید لوازم ورزشی، اسباب بازی و حتی عایق سرمایی یخچال و فریزر های خانگی نیز به کار می رود.همانطور که می بینید، از این ماده شیمیایی در تولید وسایل زیادی استفاده می شود. دیر یا زود، عمر این وسایل تمام شده و باید از رده خارج شوند. به همین جهت بازیافت پلی استایرن، یکی از بهترین راه ها برای برگرداندن آن به چرخه تولید است.
حقیقتی در خصوص بازیافت پلی استایرن
طبق آمار جهانی، تنها 12 درصد از این ماده پر کاربرد، بازیافت می شود. عجیب است؟ دلیل آن، راحتی تولید پلی استایرن نسبت به جمع آوری و بازیافت آن شمرده می شود. با این حال می توان آن را در طبیعت رها نکرده و با روش های مختلف، بازیافت کرد.
روش های بازیافت پلی استایرن
کارخانه های مختلف در دنیا، روش های متفاوتی برای بازیافت کردن در پیش می گیرند. با این حال بازیافت فیزیکی، شیمیایی، کاتالیستی و همچنین تبدیل و تخریب گرمایی، اصلی ترین راه های بازیافت این ماده شیمیایی محسوب می شوند. در ادامه، این روش ها را به طور خلاصه شرح می دهیم.
بازیافت فیزیکی
فشرده سازی
به طور معمول، انتقال ضایعات به مراکز بازیافت پلی استایرن، کمی دشوار به نظر می رسد. به همین دلیل بازیافت کنندگان از ترفند های مختلفی استفاده کرده تا حجم ضایعات، کم شود. برای مثال، بلبرینگ بسته بندی فوم، یکی از پرکاربرد ترین وسایلی است که برای کاهش حجم ضایعات و انتقال راحت تر آن ها به مراکز بازیافت، به کار می رود.
کاربرد لیمونن در بازیافت
یکی دیگر از روش های مهم بازیافت پلی استایرن، استفاده از حلّال لیمونن است. این ماده جادویی از پوست پرتقال ساخته شده و می تواند به راحتی، پلی استایرن را خود حل کرده و به غلظت برساند.طی این فرایند، 5% از حجم پلی استایرن را کاهش می یابد. سپس به شکل گلوله های پلاستیکی یا به صورت آجر در آمده و به کارخانه ها انتقال داده می شوند.
شاید برای شما سوال باشد که چرا لقب جادویی را به لیمونن دادیم! دلیل آن، فرایندی است که این ماده طی می کند. لیمونن پس از ذوب کردن و بازیافت ضایعات، به شکل قبلی خود برگشته و مثل روز اول، قابل استفاده است.
بازیافت شیمیایی
یکی دیگر از روش های بازیافت پلی استایرن، بازیافت حرارتی محسوب می شود. فرمول اصلی این ماده، شامل یک رشته طولانی از کربن ها است، . به همین جهت پس از سوزاندن پلی استایرن، چیزی جز کربن دی اکسید و بخار آب، از آن باقی نمی ماند.
سوزاندن این مواد در زباله سوز های شهری، یکی از بهترین انواع بازیافت پلی استایرن به حساب می آید. چراکه می توان از این فرایند به عنوان تبدیل زباله به انرژی گرمایی استفاده کرد. محققان مختلف در سراسر جهان در تلاش هستند تا میزان تولید این انرژی را افزایش دهند.
تولید مواد جدید
همانطور که می دانید، در نهایت و پس از بازیافت پلی استایرن از روش های مختلف، مواد جدیدی تولید می شود. ممکن است تعدادی از آن ها را بشناسید. برای مثال، بنزن، اتیل بنزن، مونواستایرن، تولوئن و غیره، معروف ترین این مواد هستند.
جمع بندی
در جریان بازیافت پلی استایرن، علاوه بر هزینه و شرایط اقتصادی، مسائل فنی بسیاری نیز تأثیر گذار هستند. با این حال در صورتی که شرایط عملیاتی به درستی ایجاد شود و کاتالیزور های مناسبی به کار گرفته شوند، جای نگرانی نخواهد بود. به این ترتیب، سطح کیفی فرایند بازیافت، افزایش پیدا می کند. در کنار همه این موارد، یاداور می شویم که بازیافت ضایعات پلی استایرن، ضرری برای محیط زیست ندارد. بلکه جنبه های مناسب اقتصادی را نیز رقم می زند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
