پیگمنت؛ از بازیگران اصلی صنعت رنگ
مواد رنگی شامل دو دسته کلی از مواد می شوند: رنگ ها و رنگدانه ها یا پیگمنت ها؛ پیگمنت ها از جمله مهم ترین مواد در صنعت رنگ هستند که به خاطر ویژگی های خاصی که دارند، به صورت گسترده ای در اشکال مختلف به کار می روند.
تفاوت رنگ ها و رنگدانه ها در این است که رنگ ها در ماده هدف حل می شوند. اما رنگدانه ها تنها روی سطح اجسام اثر دارند و در ماده هدف حل یا جذب نمی شوند. در ادامه این مطلب، ضمن معرفی بیشتر پیگمنت و توضیح درباره انواع آن، ویژگی های برجسته این مواد را نیز بررسی می کنیم. سپس به مواردی از مهم ترین کاربردهای رنگدانه ها خواهیم پرداخت.
معرفی پیگمنت و نقش آن در صنعت رنگ
پیگمنت ها یا رنگدانه ها، از اصلی ترین بازیگران صنعت رنگ به شمار می روند. این مواد جامد تزیینی، اشکال و اندازه های مختلفی دارند. رنگدانه ها در آب نامحلول هستند و تنها سطح ماده مورد نظر را رنگی می کنند و جذب آن نمی شوند. پیگمنت ها دوام و ثبات رنگ بالایی دارند که این یکی از اصلی ترین ویژگی های مطلوب آن ها به شمار می آید.
رنگدانه های مختلف می توانند طول موج های مخصوصی را جذب کرده و باعث تغییر رنگ نوری که از سطح ماده انعکاس می یابد شوند. البته این به معنای آن نیست که پیگمنت ها خاصیت فلورسانسی یا فسفرسانسی دارند. موارد کاربرد رنگدانه ها در صنعت بسیار گسترده است؛ این مواد در تولید لاک ها، رنگ های روغنی، رنگ های سلولزی، رنگ های پلاستیکی، تأسیسات آهنی و فلزی، رنگرزی وسایل نقلیه و… به کار می روند. همین کاربرد گسترده است که نقش رنگدانه ها را تا این اندازه مهم کرده است.
رنگدانه های طبیعی (معدنی)
این دسته از رنگدانه ها از معادن و پوسته زمین طی فرایند های معدنی استخراج می شوند. پس از استخراج، مواد معدنی را خرد کرده و می شویند. سپس نوبت به درجه بندی از نظر اندازه می رسد و پس از آن، رنگدانه های مورد نظر برای تولید کالا وارد چرخه تولید می شوند.
رنگدانه های مصنوعی (صنعتی)
این رنگدانه ها به جای آن که در فرایند های معدنی به دست آیند، از طریق فرآیندهای شیمیایی تولید می شوند. در آزمایشگاه های صنعتی با ترکیب سایر مواد معدنی می توان این نوع از رنگدانه ها را تولید کرد. رنگدانه های مصنوعی بسیار شبیه به رنگدانه های طبیعی هستند و از لحاظ ساختار شیمیایی با آن ها یکسانند. اما شکل بلوری بهتر و خلوص بالاتر رنگدانه های شیمیایی، موجب برتری این نوع از رنگدانه ها نسبت به رنگدانه های طبیعی می شود.
رنگدانه های آلی
در حال حاضر رنگدانه های آلی کاربرد بسیار گسترده ای دارند و از رنگدانه های معدنی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. رنگدانه های آلی درخشندگی و روشنی قابل توجهی دارند و می توان با استفاده از آن ها رنگ های روشنی را تولید کرد. البته مقاومت رنگدانه های معدنی در برابر اشعه ها، حرارت و خورندگی بیشتر از رنگدانه های آلی است.
مقایسه رنگدانه های آلی و معدنی
مقاومت در برابر خورندگی: رنگدانه های معدنی در برابر خورندگی مقاومت بسیار بالاتری دارند. در واقع تمام رنگدانه های معدنی خاصیت ضدخورندگی دارند اما رنگدانه های آلی چنین نیستند. مقاومت در برابر حرارت: رنگدانه های آلی در دماهای بالا پایدار هستند اما در دماهای پایین یا تجزیه شده و یا ذوب می شوند. رندگانه های معدنی در دماهای پایین نیز پایداری خوبی نشان می دهند. درخشندگی و شفافیت: رنگدانه های آلی برای تولید رنگ های روشن و شفاف و درخشان اولین انتخاب هستند. چرا که از این نظر نسبت به رنگدانه های معدنی مزیت کامل دارند.
تولید رنگ های سیاه و سفید: برای تولید رنگ های سفید و سیاه، به ترتیب از رنگدانه های دی اکسید تیتانیوم و کربن استفاده می شود. هر دو پیگمنت ذکر شده جز پیگمنت های معدنی به شمار می روند. مقاومت در برابر نور: رنگدانه های معدنی نسبت به رنگدانه های آلی مقاومت بهتری نسبت به نور و اشعه های تخریب کننده نشان می دهند. دلیل این امر نیز پیوندهای ظرفیتی رنگدانه های معدنی است که نسبت به پیوندهای رنگدانه های آلی مقاومت و تحمل بالاتری نسبت به اشعه ها، به ویژه اشعه فرابنفش دارند.
ویژگی های پیگمنت ها
پیگمنت ها علی رغم تنوع زیادی که دارند، در بسیاری از ویژگی ها با یکدیگر مشترکند. از جمله ویژگی های برجسته رنگدانه ها که برای انتخاب و مصرف آن ها باید مورد توجه قرار گیرند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاربرد پیگمنت
رنگدانه ها جز مهم ترین مواد برای رنگرزی و صنعت رنگ به شمار می آیند. امروزه رنگدانه ها کاربردها و مصارف مختلفی دارند. برای مثال، برای پوشش و رنگ سطوح فلزی، آهنی و چوبی، مخصوصا برای رنگ کردن وسایل نقلیه و ادوات حجیم آن ها از رنگدانه ها استفاده می شود.
دلیل این امر، ویژگی های محافظتی و مقاومت خوب رنگدانه ها در کنار تنوع بالا رنگی آن هاست. استفاده از پیگمنت موجب محافظت از قطعات فلزی و چوبی و وسایل نقلیه در برابر ترکیبات مختلف شیمیایی، رطوبت، حرارت و اشعه های مضر مانند اشعه فرابنفش می شود.
هم چنین در تولید گرانول های رنگی، لاک ها و رنگ های روغنی و پلاستیکی نیز رنگدانه ها کاربرد زیادی دارند. از دیگر موارد مصرف رنگدانه ها می توان به مرکب های چاپ، رنگرزی کاغذها و تأسیسات آهنی اشاره کرد.
نتیجه گیری
دو گروه از مواد که در صنعت رنگ و رنگرزی نقش بسیار مهمی ایفا می کنند عبارتند از رنگ ها و رنگدانه ها یا پیگمنت ها؛ رنگدانه ها به دلیل ویژگی های برجسته خود کاربرد بسیار زیادی در صنعت رنگ دارند. زیرا این مواد مقاومت خوبی دارند و می توانند علاوه بر زیبایی کالا، موجب افزایش مقاومت آن در برابر عوامل آسیب زا شوند. رنگدانه ها در انواع معدنی، مصنوعی و آلی طبقه بندی می شوند. مهم ترین ویژگی رنگدانه ها که باید در انتخاب آن ها جهت تولید محصول مورد توجه قرار گیرد عبراتند از ماهیت شیمیایی و آرایش ذرات، ساختار کریستالی و مقاومت در برابر عوامل آسیب زای مختلف.
برای آشنایی با پرک پت هات واش و خرید گرانول به سایت رابین پلیمر مراجعه کنید. شرکت تولیدی رابین پلیمر از سال 1396 در راستای سیاست کلی خود مبنی بر ارائه باکیفیت ترین محصولات تولیدی در زمینه انواع گرانول های پلی اتیلن، بادی، PP، هایمپک برای تولید انواع لوله ها، نایلون های عریض، نایلون های دسته دار، تولید قطعات خودرو و قطعات پلاستیکی با در اختیار داشتن ماشین آلات مدرن و آزمایشگاه های مجهز کنترل کیفیت و خلوص بالا با بهترین کیفیت مطابق با استانداردهای جهانی شروع به فعالیت نمود.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
