سم پرمترین و کاربرد آن در صنایع

سم پرمترین (Permethrin) یک حشره کش از خانواده پیروتیروئیدهاست که به روشهای مختلفی برای کنترل حشرات استفاده می شود.

پرمترین و محصولات حاوی آن معمولا در برنامه های کنترل پشه جهت بهداشت عمومی استفاده می شوند.

پیروتیروئیدها مواد شیمیایی سنتتیکی هستند که مانند عصاره های طبیعی گل داودی عمل می کنند. آنها ممکن است در محصولات زراعی، چمن های زینتی، دام و حیوانات خانگی، بناها و ساختمانها استفاده شوند.

از پرمترین همچنین ممکن است در مکان هایی که غذا تهیه می شود، مانند رستوران ها استفاده شود.

این سم برای اولین بار در سال 1979 در آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده (EPA) ثبت شد و در سال 2006 نیز مجددا تائید شد. 

مکانیسم اثر سم پرمترین چگونه است؟
این آفت کش در بازار با نام های تجاری آمبوش (Ambush) و کوپکس (Compex) وجود دارد. پرمترین با اثر گوارشی - تماسی به صورت امولسیونEC 25% طیف وسیعی از حشرات و بندپایان را از بین می برد.

از آنجاییکه این سم به سرعت در دستگاه گوارش هیدرولیز می شود سمیت گوارشی ضعیفی دارد ولی برای ماهی، زنبور عسل و سایر حشرات مفید نیز حساسیت ایجاد خواهد کرد.

سم پرمترین در صورت خوردن یا تماس می تواند بر حشرات تأثیر بگذارد. این آفت کش بر روی سیستم عصبی موجود در حشرات تأثیر می گذارد و باعث اسپاسم عضلات، فلج و مرگ می شود.

پرمترین نسبت به انسان و سگ ها برای حشرات بسیار سمی تر است. زیرا حشرات به اندازه انسان و سگ ها نمی توانند این سم را تجزیه کنند. گربه ها نسبت به انسان و سگ ها حساسیت بیشتری به پرمترین دارند زیرا زمان تجزیه این سم در بدن آنها بسیار طولانی است.

این سم دارای خاصیت دور کنندگی هم هست و مانع نزدیک شدن حشرات به گیاهان سمپاشی شده می شود.

پرمترین سریع الاثر و وسیع الطیف است و به منظور کنترل سخت بالپوشان، بالپولکداران، دوبالان، زنبورها و حشرات مکنده روی توتون، چغندرقند، پنبه، سویا، سبزیجات و صیفی جات، پسته، گردو، انجیر، انگور و درختان میوه دانه دار و هسته دار مورد استفاده قرار می گیرد.

چگونه ممکن است در معرض پرمترین قرار بگیریم؟
افراد می توانند با خوردن محصولات کشاورزی، تنفس، تماس پوستی یا از طریق چشم ها در معرض سموم دفع آفات قرار بگیرند.

در صورت استفاده از اسپری یا مه پاشی در داخل خانه یا اگر این سم از طریق باد از محل سم پاشی جابجا شود، می تواند وارد بدن شما شود.

سگ ها ممکن است با استفاده از محصولاتی که برای درمان کک و کنه روی پوست آنها اعمال می شود، در معرض پرمترین قرار بگیرند.

افراد می توانند در هنگام استفاده از محصولات، یا در حین تلاش برای کنترل پشه در معرض تماس پوستی و گوارشی این سم دفع آفت قرار بگیرند.

افراد ممکن است در صورت فراموش کردن شستن دست های خود پس از استفاده از محصولاتی که حاوی پرمترین هستند این سم را بخورند.

قرار گرفتن در معرض پرمترین با خواندن برچسب سموم دفع آفات و پیروی از تمام دستورالعمل ها به راحتی محدود می شود.

چه محصولاتی حاوی پرمترین هستند؟
محصولات حاوی پرمترین شامل مایعات، پودرها، گردها، محلول های آئروسل، اسپری ها و لباس های کهنه هستند. هنگام درمان حیوانات با این سم برچسب های گوش برای گاوها یا قلاده سگ ها با عنوان پرمترین استفاده می شود.

در حال حاضر بیش از 1400 محصول ثبت شده حاوی پرمترین وجود دارد. برخی از محصولات برای درمان زخم و شپش سر در انسان استفاده می شود. این محصولات دارویی هستند و توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تائید شده اند.

برای اینکه کمتر در معرض این سم قرار بگیرید همیشه دستورالعمل های برچسب روی محصول را دنبال کنید و در صورت مواجهه حتما طبق دستور عمل کنید تا عوارض آن به حداقل برسد.

عوارض پرمترین بر انسان چیست؟
کمتر از 1٪ از پرمترین با تماس پوستی وارد بدن افراد می شود. اگر پرمترین خورده شود، بیشتر آن به سرعت جذب می شود. در صورت استنشاق، پایرتروئیدها به راحتی از طریق ریه ها وارد بدن می شوند.

هنگامی که افراد با تماس پوستی در معرض این سم قرار می گیرند ممکن است در آن نقطه دچار تحریک پوستی یا سوزن سوزن شدن، سوزش و خارش شوند.

اگر پرمترین وارد چشم شود می تواند باعث قرمزی، درد یا سوزش شود. این سم در صورت بلع ممکن است باعث گلودرد، درد شکم، حالت تهوع و استفراغ شود. استنشاق پرمترین باعث سوزش در بینی و ریه ها، مشکل در تنفس، سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ خواهد شد.

پس از جذب این سم به سرعت در تمام بدن پخش می شود. بیشترین مقدار پرمترین 3 تا 4 ساعت اول پس از خوردن آن یافت شده است و به طور عمده از طریق ادرار دفع می شود اما ممکن است مقداری از آن از طریق مدفوع نیز دفع شود. آزمایش بر روی موش ها نشان داده که نیمی از این سم طی یک روز از بدن خارج می شود.

پرمترین در سال 1991 توسط آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) به عنوان طبقه بندی نشده از نظر سرطان زایی آن در انسان در نظر گرفته شد.

این بدان معنی است که IARC نمی تواند تصمیم بگیرد که آیا پرمترین می تواند باعث سرطان شود یا خیر. ولی EPA اعلام کرد که این سم در صورت بلع احتمالاً برای انسان سرطان زا می باشد زیرا شواهدی از بروز تومور در موش ها مشاهده شده است.

تأثیرات زیست محیطی پرمترین چیست؟
اگر پرمترین وارد خاک شود، توسط میکروارگانیسم ها تجزیه می شود. همچنین ممکن است نور خورشید آن را بر روی سطح خاک و سطح آب تجزیه کند.

پرمترین به خوبی با آب مخلوط نمی شود و وقتی به آب های سطحی دریاچه ها یا نهرها می رسد به شدت به رسوبات می چسبد و می تواند بیش از یک سال در آنها بماند.

از آنجایی که این سم رسوب می کند و به خوبی با آب مخلوط نمی شود، معمولاً آب های زیرزمینی را آلوده نمی کند و هنگام استفاده روی سطوح خیلی راحت تبخیر نمی شود.

یکی از آزمایشات نشان داد پس از قرارگرفتن این سم به مدت 20 روز در برابر نور آفتاب 60٪ از آن به صورت بدون تغییر باقی مانده است.

اگر پرمترین روی گیاهان استفاده شود، ممکن است بین 1 تا 3 هفته روی برگ ها بماند. دانشمندان این سم را روی خاک استفاده کردند و سپس چغندرقند، گندم، کاهو و پنبه را در آن خاک کاشتند و متوجه شدند که 30 تا 120 روز پس از کاشت مقادیر کمی از باقیمانده این سم در قسمت های خوراکی گیاهان وجود دارد.

پرمترین برای ماهی ها و حیواناتی که در آب شور یا آب شیرین زندگی می کنند بسیار سمی است. سمیت آن برای پرندگان نسبتا کم است اما برخی از محصولات آئروسل ساخته شده با پرمترین ممکن است حاوی ترکیبات دیگری نیز باشد که در صورت استنشاق می توانند به پرندگان آسیب برساند. پرمترین برای زنبورها و سایر حشرات مفید نیز بسیار سمی می باشد.