پالایشگاه های نفتی واحدهای صنعتی بزرگ و بسیار مهمی هستند که در آنها نفت خام به موادی مانند گاز مایع، نفت سفید، بنزین، گازوئیل، نفت کوره و دیگر فراورده های نفتی تبدیل می شود.
پالایشگاه های نفتی به صورت مجتمع های بزرگ متشکل از واحدهای مختلف که توسط خطوط لوله بهم متصل می شوند، فعالیت می کنند.
پالایشگاههای نفت با داشتن واحدهای پردازشی بزرگ و متعدد مرتبط بهم بیشتر به عنوان یک کارخانه شیمیایی در نظر گرفته می شوند. در ادامه در نشریه جهان شیمی فیزیک اطلاعات بیشتری در این زمینه ارائه می گردد.
اهمیت و عملکرد پالایشگاه های نفتی:
مهم ترین کار پالایشگاه های نفتی پردازش نفت خام و تبدیل آن به فراورده های نفتی مفید تر است. نفت خام مورد نیاز این مجتمع های صنعتی معمولا در انبار نفت ذخیره شده و از میادین نفتی دور و نزدیک تامین می شود.
پالایشگاه های نفتی مجتمع های صنعتی بسیار بزرگی هستند که از واحد های مختلف پردازشی و تجهیزات کمکی مانند واحدهای تولیدی و مخازن ذخیره سازی تشکیل شده اند.
هر پالایشگاه دارای چیدمان منحصر به فرد و ترکیبی از فرآیندهای پالایشگاهی است که تا حد زیادی توسط محل پالایشگاه، محصولات تولیدی و ملاحظات اقتصادی تعیین می شوند. پالایشگاه های نفت به عنوان بخش اساسی پایین دستی صنعت نفت در نظر گرفته می شوند.
برخی از پالایشگاه های نفتی مدرن امروزه 800000 تا 900، 000 بشکه (127، 000 تا 143، 000 متر مکعب) نفت خام را در روز پردازش می کنند.
تاریخچه احداث پالایشگاه های نفتی:
اولین پالایشگاه جهان در سال 1856 در رومانی ساخته شد. پالایشگاه Oljeon یکی دیگر از پالایشگاه های قدیمی است که در سال 1875 شروع به فعالیت کرد.
این پالایشگاه ها فقط قادر به تصفیه نفت سفید بودند ولی با اختراع اتومبیل تولید بنزین و سوخت نیز در پالایشگاه ها آغاز شد. جالب است بدانید که پالایشگاه نفت آبادان نیز در قرن بیستم یکی از بزرگ ترین پالایشگاه های جهان بوده است.
در حال حاضر پتروپالایشگاه که نسل جدیدی از پالایشگاه ها به حساب می آیند جای پالایشگاه های قدیمی را گرفته اند. این مجتمع های عظیم صنعتی بر یکپارچگی بین مجتمع های پالایش و پتروشیمی تأکید دارد.
در پتروپالایشگاه ها علاوه بر فراورده های نفتی، خوراک مورد نیاز مجتمع های پلیمری و شیمیایی نیز تولید می شود که فرآیند تولید این محصولات را تسهیل می کند.
واحدهای عملیاتی پالایشگاه های نفتی:
لیست پالایشگاه های نفتی ایران:
محصولات پالایشگاه های نفتی:
ایمنی و خطرات زیست محیطی پالایشگاه های نفتی:
فرآیند پالایش مواد شیمیایی مختلف را به داخل جو رها می کند و بوی قابل توجهی معمولا با حضور یک پالایشگاه در منطقه وجود خواهد داشت.
گذشته از تأثیرات آلودگی هوا، نگرانی فاضلاب نیز در این رابطه وجود دارد. خطرات ناشی از حوادث صنعتی مانند آتش سوزی، انفجار و آلودگی صوتی ناشی از سر و صدای صنعتی نیز همیشه در این رابطه مطرح است.
بسیاری از دولت ها در سراسر جهان محدودیت هایی را در مورد آلاینده هایی که پالایشگاه ها رها می کنند، وضع کرده اند و در حال حاضر اکثر پالایشگاه ها تجهیزات مورد نیاز برای مطابقت با الزامات آژانس های نظارتی مربوط به حفاظت از محیط زیست را نصب کرده اند.
نگرانی های زیست محیطی و ایمنی بدان معنی است که بعضی اوقات پالایشگاه های نفتی در فاصله کمی از منطقه مسکونی شهری قرار دارند. موارد بسیاری وجود دارد که نشان می دهد عملیات پالایش در نزدیکی مناطق پرجمعیت خطراتی برای سلامتی شهروندان به همراه داشته است.