آشنایی با کاربردهای گسترده آسپارتام

آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی است که به جای شکر در مواد غذایی و نوشابه ها استفاده قرار می گیرد.

به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی کم کالری شناخته می شود آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی است که به جای شکر در مواد غذایی و نوشابه ها استفاده قرار می گیرد. به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی کم کالری شناخته می شود.

آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی است که به جای شکر در مواد غذایی و نوشابه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

آسپارتام به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی کم کالری شناخته می شود که خیلی شیرین تر از شکر است و به دلیل ویژگیهای مطلوب در صنایع غذایی و دارویی استفاده گسترده ای دارد.

آسپارتام که به E951 نیز معروف است، جزء شیرین کننده های قوی همچون سوکرالوز و نئوتام محسوب می شود و قدرت شیرین کنندگی آن 150 تا 200 برابر بیشتر از قند است و به سختی انرژی تولید یا آزاد می کند.

این ترکیب از نظر عطر و طعم بسیار شبیه قند طبیعی است و بیش از سایر شیرین کننده های مصنوعی با ویژگیهای قند مطابقت دارد. این ماده برای تقویت طعم و رایحه میوه ها به مواد غذایی اضافه می شود و هیچ حس ناخوشایندی در خوراکیها به جا نمی گذارد.

آسپارتام از نظر حجم مصرفی سومین قند مصرفی در صنایع غذایی پس از ساخارین و سیکلامات است. در حالی که مصرف سیکلامات ممنوع شده و ساخارین هم از نظر طعم و ایمنی مورد پذیرش نیست به همین دلیل آسپارتام یک جایگزین خوش طعم و ایمن تر برای این قندهای مصنوعی است.

آسپارتام چگونه تولید می شود؟
آسپارتام حاصل ترکیب آمینواسیدهای آسپارتیک اسید و فنیل آلانین است که به طور طبیعی رخ می دهد. این ترکیب با استفاده از آمینواسیدها تولید می شود که منبع اصلی سنتز پروتئین در همه موجودات زنده هستند.

جالب است بدانید که آسپارتیک اسید ماده ای بدون طعم است و فنیل آلانین هم طعم تلخی دارد ولی ترکیب این دو، ماده ای تولید می کند که 200 برابر شیرین تر از قند است.

آسپارتام در صنعت با استفاده از باکتری های Brevibacterium flavum و Corynebacterium glutamicum از طریق تخمیر مستقیم اسیدهای آمینه L- آسپارتیک اسید و L- فنیل آلانین تولید می شود. فرآیند تخمیر با کشت خالص باکتری ها آغاز شده و در صورت وجود مواد مغذی به سرعت ادامه می یابد.

وقتیکه آمینواسیدها به اندازه کافی تولید شدند فرآیندهای جداسازی و خالص سازی انجام می شود و با ایجاد تغییرات لازم آسپارتام تولید می شود.

کاربردهای آسپارتام در صنایع غذایی:
آسپارتام یک پودر کریستالی سفید و بی بو است که به راحتی در آب قابل حل است و معمولا" با آس سولفام با ترکیب 3 به 1 استفاده می‌شود. این ماده طعم تلخ یا فلزی خیلی کمی دارد که در سایر شیرین کننده های مصنوعی گزارش شده است.

با این حال، آسپارتام تمایل زیادی به واکنش با سایر طعم دهنده های غذایی دارد، بنابراین نمی تواند کاملاً جایگزین قند شود و در صورت استفاده از این ماده در غذاهای پخته شده، آب نبات و محصولات دیگر، دستور تهیه آنها باید اصلاح شود زیرا این ماده نباید تحت دما و حرارت بالا قرار بگیرد.

آسپارتام تحت نامهای مختلفی از جمله NutraSweet و Equal به بازار عرضه و فروخته می شود. شما ممکن است موقع خرید بسته های رنگارنگ غذایی و همچنین صرف غذا در رستوران به طور ناخودآگاه این ماده را مصرف کنید.

آسپارتام در نوشابه های رژیمی، پودرهای شربت، آدامس، ژله و پودینگ، غلات صبحانه، محصولات لبنی و دسرهای خشک مخلوط وجود دارد.

آسپارتام در محصولات اسیدی بسیار پایدار است، اما هنگامی که مواد غذایی گرم می شوند تجزیه شده و طعم شیرین خود را از دست می دهد.

بنابراین آسپارتام به طور عمده در نوشابه های رژیمی و سایر غذاهایی که سرد مصرف می شوند، مورد استفاده قرار می گیرد.

ایمنی آسپارتام برای سلامتی:
از نظر FDA استفاده از آسپارتام به عنوان شیرین کننده برای انسانها بی خطر و ایمن است و نگرانی ناشی از مصرف این ماده برای انسان ناشی از این مسئله است که آسپارتام در حین پردازش در بدن به متانول تبدیل می شود که در مقادیر بالا سمی است.

اما مقادیر کم این ماده نیز می تواند با متانول آزاد به دلیل افزایش جذب ترکیب شده و عوارض ایجاد کند.
متانول آزاد در برخی غذاها وجود دارد و هنگام حرارت دیدن آسپارتام هم تولید می شود این ماده سپس به فرمالدئید تبدیل می شود که یک ماده نوروتوکسین و سرطانزا است.

ولی محققان معتقدند که با مصرف آسپارتام بدن به حداکثر مقدار سمی متانول نخواهد رسید و این ماده عوارضی برای سلامتی ندارد.

علاوه براین برخی از مصرف کنندگان اعلام کرده اند که با مصرف این شیرین کننده دچار سردرد و عوارض دیگری شده اند که باعث شده آن را از رژیم غذایی خودشان کنار بگذارند. لازم به ذکر است که در صورت ابتلا به بیماری فنیل کتونوری باید به طورکلی این ماده را از رژیم غذایی خودتان حذف کنید.

البته در سال های اخیر حرف و حدیث ها در مورد تأثیرات نامطلوب آسپارتام بر روی سلامتی انسان و در دسترس بودن شیرین کننده های طبیعی مانند استویا باعث کاهش مصرف این ماده در صنایع غذایی شده است.

استفاده از شیرین کننده هایی طبیعی مانند ملاس، شهد میوه ها و عسل بدون هیچ عارضه ای بر سلامتی انسان، می تواند جایگزین ایمنی برای آسپارتام باشد.