رنگ پونسیو 4R که با اسامی مختلفی به فروش می رسد یک رنگ قرمز مصنوعی مشتق آزو یا زغال سنگ است که در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.
رنگ پونسیو 4R یک ماده سمی است زیرا موقع حرارت دیدن تا مرحله تجزیه شدن، گازهای سمی دی اکسید کربن و منواکسید کربن را منتشر می کند.
طیف گسترده ای از رنگ های طبیعی و مصنوعی در حال حاضر در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد که یکی از آنها رنگ پونسیو 4R است که یک رنگ محلول در آب است. این رنگ قرمز پودری از نمک تیتانیوم و نمک منو آزوئیک به دست آمده و در محصولات آرایشی، مراقبت از پوست، ضد آفتاب نیز استفاده می شود.
لازم به یادآوری است که ترکیبات آزو قابلیت انفجار دارند و هنگامی که رنگ پونسیو 4R با فلزات قلیایی مخلوط می شود، می تواند گازهای قابل اشتعال ایجاد کند. این ماده می تواند طیف رنگ هایی مانند بنفش، زرشکی، صورتی و قرمز را در مواد غذایی ایجاد کند.
رنگ پونسیو 4R چیست ؟
رنگ پونسیو (E124) طبیعی از پوسته خارجی حشرات قرمز رنگ که بومی کشورهای آمریکای جنوبی هستند، تهیه می شود. از آنجاییکه این رنگ خوراکی از منبع حیوانی تهیه می شود، گیاهخوران و وگان ها نیز مشکلی با مصرف آن ندارند.
ترکیب شیمیایی این رنگ مصنوعی شامل تری سدیم 2-هیدروکسی-1 (4-سولفوناتو-1-نفتیلازو) نفتالین-6، 8- دی سولفونات و همچنین رنگ های فرعی دیگر است که در ترکیب با کلرید سدیم / سولفات سدیم به عنوان جزء اصلی غیر رنگی استفاده می شوند.
کاربرد رنگ پونسیو 4R در مواد غذایی:
این رنگ مصنوعی یک رنگ آزو به رنگ توت فرنگی است که می تواند در انواع محصولات غذایی مورد استفاده قرار گیرد.
این ماده معمولا از هیدروکربن های آروماتیک ساخته می شود و نسبت به نور، گرما و اسید پایدار است اما در حضور اسید اسکوربیک محو می شود. این ماده در اروپا، آسیا و استرالیا استفاده می شود، اما توسط FDA تأیید نشده است.
رنگ پونسیو 4R را می توان در شیرینی های پای میوه، سوپ ها، کیک های پنیری، دسر، ژله، کیک های مخلوط بسته بندی شده، سالامی، سس غذاهای دریایی، توت فرنگی کنسروی، ماست، سس سیب، کالاهای پخته شده، نوشیدنی ها، آب نبات و غذاهای با رنگ قرمز یافت.
عوارض جانبی:
این رنگ می تواند باعث حساسیت زایی در افرادی شود که به آسپرین حساسیت دارند یا مبتلا به آسم هستند. این ماده همچنین به عنوان یک ماده سرطان زا در نظر گرفته می شود.
تحقیقات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض این رنگ باعث بیش فعالی در کودکان می شود و مواد غذایی حاوی این ماده تأثیر منفی بر سطح فعالیت در کودکان خواهند داشت.
سازمان بهداشتی جهانی نیز حساسیت زایی این ماده را انسان تائید کرده است و به دلیل عوارض جانبی شدید حاصل از رنگ پونسیو 4R، باید اطلاعات کاملی در رابطه با مصرف این رنگ در مواد غذایی و نوشیدنی ها در اختیار افراد قرار بگیرد.
در حال حاضر به دلیل عوارض جانبی و اختلالات احتمالی ناشی از رنگ پونسیو 4R تولید، فروش و مصرف این ماده در نروژ و ایالات متحده ممنوع شده است. این رنگ برای پوست شدیدا" حساسیت زاست و می تواند باعث درماتیت تماسی آنزیماتیک شود.
رنگ پونسیو 4R برای دستگاه های دفعی انسان ها مضر است و می تواند باعث بزرگ شدن کبد و کلیه ها شود که اغلب نشان دهنده وجود بیماری در این اندام هاست.
این رنگ مصنوعی بر روی دستگاه گوارش نیز اثرات سوئی دارد و می تواند باعث ایجاد تومورهای روده و اسهال مزمن شود. رنگ پونسیو 4R سیستم ایمنی را تضعیف می کند و با ایجاد آنافیلاکسی می تواند تهدید کننده حیات باشد.