سیانور مس و کاربردهای آن در صنایع

سیانور مس ترکیبی معدنی با فرمول CuCN و به شکل پودری سبز رنگ است که در آب نامحلول است.

سیانور مس یک ترکیب سمی است که از طریق زخم های باز، بلع و استنشاق سیانید هیدروژن حاصل از آن می تواند باعث مرگ انسان شود.

سیانیدها به طور گسترده ای در صنعت معدن برای استخراج طلا از سنگ معدن مورد استفاده قرار می گیرند.

برخی از مواد معدنی فرآوری شده برای استخراج فلزات گرانبها حاوی گونه های مس هستند که ممکن است با سیانید برای تشکیل کمپلکس های سیانور مس واکنش نشان دهند. البته وجود مس می تواند بر کل فرآیند استخراج تأثیر منفی بگذارد زیرا مصرف سیانور را افزایش می دهد.

این سیانور از واکنش کلرید مس با سیانور سدیم تولید می شود و کاربرد اصلی آن آبکاری مس است. این ماده در آب نامحلول است اما در محلول آمونیاک غلیظ، پیریدین، اسید کلریدریک، سیانید پتاسیم و ان - متیل پیرولیدن حل می شود.

کاربردهای سیانور مس:
این سیانور یک ماده برجسته در شیمی ترکیبات آلی مس است این ماده برای تولید معرف های ساده تر مس که اصطلاحا معرف های گیلمان نامیده می شوند مورد استفاده قرار می گیرد. در حضور سیانید این مخلوط ها به آسانی خاص سازی شده و پایدارتر می شوند.

این سیانور در آبکاری نیکل، آبکاری کروم، آلیاژهای روی، فولاد و سایر فلزات یا آلیاژها استفاده می شود. چنین آبکاری های مسی باعث جلاء، صافی، سختی و استحکام محصولات نهایی می شوند.

محلول سیانید مورد استفاده برای آبکاری مس شامل این سیانور و سیانور سدیم است. کاربردهای دیگر این ترکیب شامل استفاده برای تولید حشره کش، کاتالیزور در پلیمریزاسیون و همچنین به عنوان یک ماده ضد رسوب در رنگ های دریایی است. این سیانور در تبدیل آریل هالیدها به نیتریل ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

خطرات و عوارض:
این سیانور ماده ای بسیار سمی است که استنشاق غبار، بلع یا تماس پوستی با آن خطرناک است. سم شناسی و مقادیر LD50 برای این ترکیب گزارش نشده است. از آنجا که حلالیت این ماده در آب کم است، ممکن است تفکیک آن به یونهای مس و سیانور در بدن قابل توجه نباشد.

نقش یون سیانید در سمیت سیانور مس ثابت نشده است. با این حال خطر استنشاق و تحریک پوستی از عوارض قرار گرفتن در معرض این ترکیب شیمیایی است.

به دنبال قرار گرفتن در معرض مقدار زیاد گرد و غبار سیانور مس علائم مسمومیت با سیانید ممکن است ایجاد شود.

بلع این ماده باعث علائمی همچون اضطراب، گیجی، سرگیجه، از بین رفتن ناگهانی هوشیاری، بوی بادام تلخ در نفس یا در استفراغ، نبض ضعیف، تشنج و فلج می شود. تماس با چشم باعث سوزش چشم ها می شود.

برای کارکردن با این سیانور حتما ماسک و دستکش شیمیایی استفاده کنید و از رها سازی پساب های حاوی این ماده در محیط زیست خودداری کنید. اگر این ماده با پوست یا چشم ها تماس داشت آنها را با مقدار فراوان آب شستشو دهید و فورا به پزشک مراجعه کنید.

در صورت استنشاق فرد را به محیط باز منتقل کرده و با اورژانس تماس بگیرید تا او را به بیمارستان منتقل کنند.

هنگام کار کردن با این سیانور از تشکیل گرد و غبار خودداری کنید و از تهویه مناسب محل اطمینان حاصل کنید و آن را در ظروف در بسته و در جای خشک و خنک نگهداری کنید.

در صورت آتش گرفتن انبار یا ظرف نگهداری سیانور مس هرگز به آن نزدیک نشوید زیرا دود آن محتوی گازهای خطرناکی است که می تواند باعث خفگی شود بنابراین با حداکثر فاصله باید اقدام به اطفاء حریق کنید.