سیترات پتاسیم و ویژگی های آن در صنایع

سیترات پتاسیم با فرمول شیمیایی K3C6H5O7 پودری سفید رنگ، بی بو، شور مزه و جاذب رطوبت است.

این ترکیب که تری پتاسیم سیترات نیز نامیده می شود یک افزودنی غذایی است که برای تنظیم اسیدیته خوراکی ها مورد استفاده قرار می گیرد.

این ترکیب با اضافه کردن بی کربنات پتاسیم یا کربنات پتاسیم به محلول اسید سیتریک تولید می شود. سیترات پتاسیم یک عامل قلیایی کننده ادرار است و با اسیدوز ادرار که باعث رسوب سنگ ها در توبولهای کلیوی می شود، مقابله می کند.

پتاسیم یک ماده معدنی است که در بسیاری از غذاها وجود دارد و به تنظیم عملکرد ارگان های مختلف بدن، به ویژه ضربان قلب کمک می کند. سیترات پتاسیم، نمک پتاسیم اسید سیتریک است که کاربردهای پزشکی و صنعتی دارد.

این ترکیب شیمیایی به همه چیز از غذاهای فراوری شده تا داروها اضافه می شود و می تواند به عنوان یک عامل بافرکننده و ادرار آور عمل کند.

این ماده در آب و گلیسیرین محلول و در اتانول نامحلول است و از حوزه پزشکی گرفته تا بخش غذایی و آشامیدنی کاربرد گسترده ای دارد. 

قیمت خرید و فروش سیترات پتاسیم:
بیشترین سهم بازار جهانی سیترات پتاسیم را آسیا به خود اختصاص داده است. چین بزرگ ترین تولید کننده و صادر کننده این ترکیب در این منطقه است و ایالات متحده بزرگ ترین وارد کننده این ماده است.

بازار جهانی این ماده تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. تقریباً همه کشورهای بزرگ نقش بزرگی در بازار خرید و فروش این ترکیب شیمیایی دارند که به دلیل کاربردهای مختلف آن در صنایع غذا و دارو و سایر زمینه هاست.

کارشناسان حتی رشد بیشتری برای این بازار در آینده پیش بینی کرده اند. قیمت سیترات پتاسیم به کیفیت و اشکال دارویی آن بستگی دارد به عنوان مثال قیمت پودر پتاسیم سیترات با اشکال دارویی سیترات پتاسیم متفاوت است. قیمت قرص پتاسیم سیترات نیز بر اساس شرکت تولید کننده آن می تواند کمی متفاوت باشد.

نحوه تولید سیترات پتاسیم:
اسید سیتریک ابتدا با استفاده از فرآیند تخمیر تولید می شود. پس از تخمیر، برای جداسازی محصولات جانبی ناخواسته و همچنین تصفیه خود اسید سیتریک، فرآوری بیشتر لازم است.

افزودن هیدروکسید پتاسیم به اسید سیتریک منجر به تشکیل بلورهای پتاسیم سیترات می شود. این بلورها از محلول جدا شده و به عنوان افزودنی غذایی استفاده می شوند.

کاربرد سیترات پتاسیم در صنایع غذایی:
نگهداری مواد غذایی کاری است که بشر برای نسل های مختلف انجام داده است. با این روش ما از فساد مواد غذایی به دلیل فعالیت میکروارگانیسم ها، نور، گرما یا اکسیداسیون جلوگیری می کنیم تا ماندگاری خوراکی ها بیشتر شود.

در دوران باستان نمک نگهدارنده اصلی مواد غذایی بود ولی در حال حاضر ما از عوامل نگهدارنده مختلفی استفاده می کنیم.

ترکیبات سولفیت، نیترات ها و اسیدهای خاص و نمک آنها برای کاربردهای مختلف در صنایع غذایی استفاده می شوند. برخی از مواد نگهدارنده به طور طبیعی در غذاهایی که می خوریم یافت می شوند، در حالی که برخی دیگر در هنگام پردازش مواد غذایی تولید و اضافه می شوند.

پتاسیم هم به طور طبیعی در غذاها وجود دارد و هم به صورت سیترات پتاسیم به خوراکی ها اضافه می شود. آلو خشک، آووکادو، لوبیا و کدو سبز خوراکی هایی با محتوای پتاسیم بالا هستند.

با این حال، پتاسیم سیترات به عنوان یک افزودنی برای استفاده در فرآوری مواد غذایی تولید می شود. این ماده به عنوان یک بافر pH عمل کرده و به نگهداری مواد غذایی کمک می کند.

دلیل اصلی افزودن سیترات پتاسیم به عنوان نگهدارنده مواد غذایی خاصیت بافرکنندگی آن است. بسته به غلظت این ماده PH طبیعی بین 7.5 تا 9 دارد. حفظ PH در این حالت قلیایی می تواند عملکرد برخی از آنزیم ها را مهار کرده و غذا را برای مدت طولانی تری نگهداری کند.

این ترکیب همچنین بر طعم غذاها و نوشابه ها تأثیر می گذارد. طعم ترش پتاسیم سیترات، طعم اسیدی نوشابه های گازدار را پوشانده و عطر و طعم ترش متعادل تری به آنها می دهد. این مسئله در نوشابه های رژیمی از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا قندهای جایگزین آنها اغلب به تنهایی طعم لذت بخشی ندارند.

برخی از فرآورده های لبنی فرآوری شده مانند پنیر به مواد افزودنی امولسیون کننده نیاز دارند تا اجزای آنها از هم جدا نشوند. این ترکیب امولسیون کننده خوبی است و به افزایش قوام و بهبود شکل ظاهری پنیر کمک می کند.

علت کاربرد سیترات پتاسیم در صنایع غذایی چیست ؟
همانطور که گفته شد این ترکیب، نمک پتاسیم اسید سیتریک است که بیشتر به عنوان یک جایگزین موثر برای سیترات سدیم مورد استفاده قرار می گیرد.

تری پتاسیم سیترات در ترکیب مواد غذایی بکار می رود که میزان سدیم آنها باید کم باشد. زیرا مصرف بیش از حد سدیم ریسک حمله قلبی را افزایش می دهد و گنجاندن مواد غذایی حاوی سیترات پتاسیم در رژیم غذایی یک راه حل ساده برای جلوگیری از مشکلات سلامتی ناشی از مصرف بالای سدیم است.

اکنون که مصرف کنندگان در سرتاسر جهان مایل به استفاده از رژیم غذایی سالم تر هستند و محصولات سالم تر را ترجیح می دهند، این امر تولیدکننده ها را به سمت استفاده از افزودنی های سالم تر مانند این ترکیب سوق می دهد.

تری پتاسیم سیترات نمکی همچنین می تواند به جای بی کربنات سدیم و کلرید پتاسیم در محلول رهیدراتاسیون خوراکی استفاده شود.

این ماده عنوان نگهدارنده، امولسیفایر و افزودنی غذایی مورد استفاده قرار می گیرد و عدم وجود مقررات سختگیرانه در رابطه با این ترکیب باعث شده که این ترکیب در صنایع غذایی و نوشیدنی ها کاربرد گسترده ای داشته باشد.

اثر سیترات پتاسیم بر سلامتی:
سیترات پتاسیم یک مکمل مهم برای سلامت انسان و یک روش درمانی متداول برای پیشگیری از سنگ کلیه است.

این ماده باعث افزایش pH ادرار می شود و همچنین برخی نمک ها را که به عنوان سنگ های کلیه شناخته می شوند متبلور می کند. اینها شامل اگزالات کلسیم، فسفات کلسیم و اسید اوریک هستند. بنابراین سیترات پتاسیم از اشباع شدن ادرار که به راحتی با یک رژیم غذایی با پروتئین بالا اتفاق می افتد، جلوگیری می کند.

یکی دیگر از تأثیرات مثبت پتاسیم بر روی بدن انسان این است که سدیم موجود در بدن را متعادل می کند. هرچه میزان مصرف پتاسیم بیشتر باشد، سدیم بیشتری از بدن در ادرار آزاد می شود. کاهش سدیم منجر به کاهش فشار خون و در نتیجه بهبود سلامت عمومی می شود.

این ماده همچنین به انقباضات عضلانی مانند عضلات قلب، عضلات اسکلتی و صاف کمک می کند. اعتقاد بر این است که این ترکیب سلولهای سالم و فشار خون طبیعی را حفظ می کند و همچنین انرژی تولید می کند.

تولید کنندگان مواد غذایی و نوشیدنی ها این ماده را به عنوان یک عامل بافر برای نوشابه های گازدار جهت کنترل اسیدیته و حفظ pH آنها در حد مطلوب مورد استفاده قرار می دهند. به علاوه این ترکیب به طور موثری اسیدیته برخی غذاهای فرآوری شده را تنظیم می کند بدون اینکه باعث تلخی اضافی شود که سایر نمک ها می توانند، ایجاد کنند.

عوارض و خطرات سیترات پتاسیم:
این ترکیب به صورت قرص برای کنترل سنگ کلیه اسید اوریکی یا سیستئینی مورد استفاده قرار می گیرد. اسید سیتریک یک ماده قلیایی کننده ادرار است و پتاسیم نیز یکی از مینرال هایی است که در اکثر مواد غذایی یافت می شود و بدن برای بسیاری از اعمال خصوصا عملکرد قلب به آن نیاز دارد.

ترکیبی از اسید سیتریک، پتاسیم سیترات و سیترات سدیم برای جلوگیری از نقرس، سنگ کلیه یا اسیدوز متابولیک در افراد دچار مشکلات کلیوی استفاده می شود. این ماده به عنوان یک عامل بافر، طعم دهنده، عامل شلات کننده، تثبیت کننده، نمک امولسیون کننده و آنتی اکسیدان استفاده می شود.

این ماده کاربرد گسترده ای در سیستم مراقبت بهداشتی انسان و دام دارد. در طب انسانی این ماده به سرعت متابولیزه شده و سطح pH مایعاتی مانند خون را کنترل می کند که همین مسئله آن را به یک داروی ایده آل در درمان سنگ کلیه تبدیل کرده است، به ویژه در مواردی که تولید سنگ کلیه ناشی از اسیدوز توبولی کلیوی است.

مصرف خوراکی این ماده به سرعت توسط بدن انسان متابولیزه می شود و غلظت پتاسیم در جریان خون را تغییر می دهد اما آسیب خاصی به همراه ندارد.

برای گربه ها و سگ هایی که ادرار بسیار اسیدی دارند، می توان این ترکیب را از طریق دهان تجویز کرد تا ناراحتی و عفونت همراه این بیماری را برطرف کند. معمولاً سیترات پتاسیم در آب رقیق شده و سپس به صورت خوراکی تجویز می شود.