تعریف کود منو آمونیوم فسفات

کود منو آمونیوم فسفات (Monoammonium phosphate) یک کود نیتروژن فسفر غلیظ است که حاوی کلر، سدیم، فلزات سنگین و یا سایر مواد افزودنی نیست.

کود منو آمونیوم فسفات (MAP) به راحتی نیتروژن و فسفر مورد نیاز برای رشد و نمو گیاه را در اختیار آنها قرار می دهد.در واقع منو آمونیوم فسفات یک منبع غنی از فسفر (P) و ازت (N) است.

این کود از دو ماده تشکیل دهنده رایج در صنعت کود ساخته شده است و حاوی بیشترین فسفر نسبت به هر کود جامد معمولی دیگر است. MAP همچنین به عنوان آمونیوم فسفات مونوبازی و آمونیوم دی هیدروژن فسفات نیز شناخته می شود.

روش تولید کود منو آمونیوم فسفات:
روند ساخت MAP نسبتاً ساده است و در یک روش معمولی، نسبت یک به یک آمونیاک (NH4) و اسید فسفریک (H₃PO4) واکنش داده و دوغاب حاصل به گرانول های شکل خشک تبدیل می شود. در روش دیگر دو ماده اولیه مذکور را در یک راکتور با لوله متقاطع ریخته و واکنش با تولید گرما برای تبخیر آب و شکل گیری MAP انجام می شود.

یکی از مزایای MAP این است که می توان در تولید آن از H₃PO₄ با کیفیت پایین در مقایسه با سایر کودهای فسفاته استفاده کرد که اغلب به درجه خالص تر اسید نیاز دارند. محتوای MAP پنتوکسید فسفر (P₂O2) بسته به میزان ناخالصی موجود در اسید از 48 تا 61 درصد متغیر است. رایج ترین ترکیب کود 11-52-0 است.

کاربرد کود منو آمونیوم فسفات در کشاورزی:
MAP سالهاست که به عنوان کود گرانوله مهم مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیب در آب محلول است و به سرعت در خاک حاوی رطوبت کافی حل می شود. پس از انحلال، دو جزء اساسی کود مجدداً جدا می شوند تا آمونیوم (NH4) و فسفات (H₂PO₄⁻) آزاد شود که هر دو برای رشد سالم و پایدار گیاه مورد نیاز هستند.

pH محلول اطراف گرانول های این کود نسبتاً اسیدی است بنابراین MAP می تواند یک کود کاملاً مطلوب در خاک های با pH خنثی و بازی باشد. مطالعات زراعی نشان می دهد که در اکثر شرایط، تفاوت معنی داری در تغذیه P بین کودهای مختلف تجاری وجود ندارد.

باغداران کود منو آمونیوم فسفات را در مجاورت ریشه های در حال رشد یا در سطح خاک در ردیف های کشت شده استفاده می کنند. این کود همچنین با پخش کردن آن در سراسر مزرعه و مخلوط کردن آن با خاک سطحی نیز استفاده می شود.

منو آمونیوم فسفات به صورت پودر بخش مهمی از کودهای سوسپانسون را تشکیل می دهد. هنگامی که MAP با استفاده از H₃PO2 خالص ساخته می شود به راحتی در آب حل شده و می تواند به عنوان اسپری شاخ و برگ استفاده شده یا به آب آبیاری اضافه شود.

مزایای استفاده از کود منو آمونیوم فسفات:
کود منو آمونیوم فسفات با داشتن pH پایین برای خاک های قلیایی بسیار مناسب است. این کود یک استارتر ایده آل است زیرا MAP حاوی آمونیاک ازت کمتری نسبت به DAP است و درنتیجه باعث کاهش آسیب های احتمالی دانه می شود.

گیاهان بارور شده با منو آمونیوم فسفات به راحتی نیتروژن و فسفر مورد نیاز برای رشد و نمو گیاه را جذب می کنند. پاشیدن کود روی برگهای گیاه یا آب دادن آنها با استفاده از سیستم های آبیاری مویرگی، تأمین مواد متعادل مورد نیاز گیاه را تضمین می کند.

این کود رشد جوانه ها را در شرایط نامساعد مانند فشار کم و نور ناکافی تحریک می کند و باعث شکوفه زدن و افزایش میوه دهی گیاهان می شود.منو آمونیوم فسفات به بهبود رنگ محصولات و ماندگاری طولانی تر آنها کمک می کند و در برابر تنش و بیماری ها مقاومت گیاهان مختلف را افزایش می دهد.

یکی از اثرات کمبود فسفر تغییر رنگ غیر طبیعی است که باعث می شود گیاهان به رنگ تیره مایل به سبز درآیند یا برگ و ساقه آنها به رنگ مایل به زرد یا بنفش تغییر کند. در این کود فسفر در قالب مولکول هایی با زنجیره های بلند وجود دارد که به بهبود جذب آن توسط گیاهان کمک کرده و فرآیندهای غیرفعال شدن فسفر را در خاک مهار می کند.

چغندر، سیب زمینی، گل آفتابگردان، سیلاژ ذرت، ذرت، چاودار، گندم، جو دوسر، سویا و کلزا گیاهانی هستند که با استفاده از این کود رشد آنها افزایش می یابد.

مدیریت استفاده از کود منو آمونیوم فسفات:
هیچ احتیاط خاصی برای استفاده از MAP لازم نیست. اسیدیته کم مرتبط با این کود، احتمال از بین رفتن NH2 با تبخیر را کاهش می دهد. MAP را می توان در نزدیکی دانه های جوانه زده بدون نگرانی از آسیب NH2 قرار داد.

با این حال، MAP مورد استفاده در اسپری شاخ و برگ یا کودی که به آب آبیاری اضافه می شود را نباید با کودهای کلسیم یا منیزیم مخلوط کرد.

MAP دارای خواص ذخیره سازی و جابه جایی خوبی است. برخی از ناخالصی های شیمیایی (مانند آهن و آلومینیوم) به صورت طبیعی برای جلوگیری از کلوخه شدن به آن اضافه می شوند. زیرا MAP بسیار خالص ممکن است باعث تهویه اضافی شود و استفاده از آن نیاز به مراقبت بیشتری برای جلوگیری از کلوخه و کیک شدن دارد.

برای استفاده از کود منو آمونیوم فسفات مانند سایر کودهای P از روشهای مدیریتی مناسب استفاده کنید تا از دست رفتن مواد مغذی از طریق آب های سطحی یا زهکشی به حداقل برسد. گاهی اوقات MAP با خلوص بالا به عنوان خوراک دام به جیره حیوانات اضافه می شود.

NH2 به پروتئین تبدیل می شود و H₂PO₄⁻ از انواع عملکردهای متابولیکی در حیوانات پشتیبانی می کند.

روش استفاده و ذخیره سازی کود منو آمونیوم فسفات:
با نگرانی اندک در مورد جذب رطوبت، این کود برای مدت طولانی به طور آزادانه در انبار قابل نگهداری است. نگهداری آن به صورت پشته های بزرگ جذب رطوبت هوا را به شدت کاهش می دهد. استفاده از وسایل نقلیه می تواند به کود صدمه وارد کند و حواستان باشد کود منو آمونیوم فسفات در معرض هوای مرطوب قرار نگیرید.

استفاده از این کود حتی در میزان زیاد احتمالا تأثیری روی جوانه زنی ندارد. به عنوان یک قاعده کلی، باید حداکثر 20 کیلوگرم در هکتار ازت برای بذر غلات استفاده شود و هنگام استفاده از MAP، کود باید 5 سانتیمتر از دانه فاصله داشته باشد.