رنگ آنتوسیانین و فواید آن برای سلامتی

رنگ آنتوسیانین (Anthocyanin) رنگدانه های طبیعی متعلق به گروه فلاونوئیدها و از اجزاء اصلی رژیم غذایی انسان هستند.

رنگ آنتوسیانین یک آنتی اکسیدان قوی است و در بسیاری از غذاها، میوه ها و سبزیجات، به ویژه توت ها و شراب قرمز وجود دارد.

این ترکیبات به عنوان آنتی اکسیدان در مواد غذایی که در آنها یافت می شود و در ارگانیسم هایی که غذاهای غنی از آنتوسیانین دریافت می کنند به خوبی عمل کرده و با رادیکالهای آزاد مقابله می کنند.

آنتوسیانین ها رنگدانه های محلول در آبی هستند که وابسته به PH ممکن است به رنگ قرمز، بنفش، آبی یا سیاه به نظر برسند. گیاهان غنی از این رنگدانه عبارتند از زغال اخته، تمشک و بسیاری دیگر از میوه های قرمز رنگ.

اگرچه آنتوسیانین ها برای استفاده در مواد غذایی و نوشیدنی های رنگی در اتحادیه اروپا مورد استفاده قرار می گیرند اما به عنوان افزودنی یا مکمل ها تأیید نشده اند. در حال حاضر هیچ مدرک قطعی مبنی بر تأثیر آنتوسیانین ها بر روی بیولوژی یا بیماریهای انسانی وجود ندارد.

رنگ آنتوسیانین چیست؟
آنتوسیانین ها بزرگ ترین گروه رنگدانه های فنلی و مهم ترین گروه رنگدانه های محلول در آب گیاهان را تشکیل می دهند که مسئول رنگ های قرمز، بنفش و آبی در بسیاری از میوه ها، سبزیجات، دانه های غلات و گل ها هستند. این رنگدانه ها بدون بو و تقریباً بدون عطر و طعم هستند و به عنوان یک مزه گس متوسط احساس می شوند.

آنتوسیانین ها به عنوان رنگ خوراکی به جز انواع خاصی از میوه های قرمز که در گوشت میوه وجود دارند (گیلاس و توت فرنگی)، عمدتا در پوست یافت می شوند.

آنتوسیانین ها دارای خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مشخصی هستند که به آنها رنگ و ثبات بی نظیری می بخشد. آنها مولکول های بسیار واکنشی هستند و بنابراین به واکنش های تخریبی حساس هستند.

اکسیژن، دما، نور، آنزیم ها و pH از جمله عواملی هستند که ممکن است روی شیمی آنتوسیانین ها و در نتیجه پایداری و رنگ آنها تأثیر بگذارند.

خوراکی های حاوی رنگ آنتوسیانین:
فلاونوئید فیتوکمیکال هایی هستند که عمدتا در غذاها نوشیدنی ها از جمله چای، عسل، شراب، میوه ها، سبزیجات، آجیل ها، روغن زیتون و کاکائو یافت می شود.

بهترین راه برای به دست آوردن آنتوسیانین خوردن خوراکی هایی به رنگ قرمز، آبی، بنفش و نارنجی یا ترکیبی از این رنگ ها هستند. مقدار دقیق آنتوسیانین موجود در این غذاها بسته به متغیرهایی مانند محل و نحوه رشد غذا، ارگانیک بودن یا نبودن آن و میزان تازه بودن آن، می تواند بسیار متفاوت باشد.

فواید آنتوسیانین ها برای سلامتی:
سلامت قلب و عروق:
به طور کلی، بسیاری از مطالعات نشان داده اند که مصرف فقط یک یا دو وعده (یا در حالت ایده آل بیشتر) وعده غذایی غنی از آنتوسیانین در روز می تواند شما را از مشکلات فشار خون و تصلب شرایین محافظت کند. اگرچه مصرف هر روزه غذاهای غنی از آنتی اکسیدان بسیار خوب است، حتی مصرف چند بار در هفته نیز می تواند سلامت شما را بهبود بخشد.

دیابت و قندخون:
مزایای آنتوسیانین برای دیابت و اختلالات لوزالمعده نیز در سال های اخیر کشف شده است و این عامل به چندین اثر همزمان بیولوژیکی ناشی از این رنگدانه ها در بدن از جمله جلوگیری از تولید رادیکال های آزاد، کاهش پراکسیداسیون لیپید و کاهش تورم لوزالمعده نسبت داده می شود که غلظت قند خون را در ادرار و سرم خون کاهش می دهد.

بهبود عملکرد ایمنی:
بیوفلاونوئیدهای آنتوسیانین ممکن است از آسیب DNA و پراکسیداسیون لیپیدها جلوگیری کنند، به علاوه آنها دارای اثرات ضد التهابی هستند و به تقویت تولید سایتوکین هایی کمک می کنند که پاسخ های ایمنی را تنظیم می کنند.

همچنین مشخص شده است که آنها از تعادل هورمونی با کاهش فعالیت استروژن پشتیبانی می کنند و به تنظیم تولید آنزیمی که به جذب مواد مغذی و همچنین کاهش نفوذپذیری و شکنندگی غشای سلولی، کمک می کنند.

محافظت در برابر سرطان:
تحقیقات نشان می دهد آنتوسیانین به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی و ضد التهابی می تواند خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان را کاهش دهد. این امر هم در مطالعات آزمایشگاهی و هم در داخل بدن در انسان و حیوانات نشان داده شده است.

مطالعات نشان می دهند که آنتوسیانین ها با جلوگیری از تکثیر سلولی و جلوگیری از تشکیل تومور با تداخل در روند سرطان زایی، توانایی مبارزه طبیعی با سرطان را افزایش می دهند. آنتوسیانین ها با مسدود کردن مسیرهای پروتئین کیناز فعال شده با میتوژن، تومورزایی را مهار می کنند.

عملکرد شناختی بهبود یافته:
مطالعات نشان داده است که رژیم های غذایی حاوی مقدار زیاد آنتی اکسیدان هایی مثل آنتوسیانین منجر به تغییر در برخی از کمبودهای مربوط به سن می شود که بر پارامترهای عصبی و رفتاری از جمله حافظه و عملکردهای حرکتی تأثیر می گذارد.

آنتوسیانین ها به دلیل محافظت از حافظه، هماهنگی و عملکرد عصبی در افراد مسن شناخته شده هستند. یکی از مطالعات در این زمینه نشان داد که تجویز آنتوسیانین های جدا شده از سیب زمینی شیرین بنفش باعث افزایش عملکرد شناختی و مهار پراکسیداسیون لیپیدها در بافتهای مغزی موش ها می شود.

بهبود عملکرد ورزشی و ریکاوری:
به نظر می رسد آنتی اکسیدان ها با کاهش خستگی و اثرات منفی اکسیژن بیش از حد و تجمع رادیکال های آزاد در طی فعالیت های بدنی، عملکرد بدنی را بهبود می بخشند. در یک کارآزمایی بالینی که 54 ورزشکار زن و مرد در آن شرکت داشتند وقتی به یک گروه 100 میلی گرم قرص آنتوسیانین در روز به مدت شش هفته داده شد، مشخص شد که شرکت کنندگان در آن گروه بهبود قابل توجهی در حداکثر VO2 (حداکثر اکسیژن) دارند.

برخی مطالعات همچنین نشان داده اند که آب میوه هایی که حاوی آنتوسیانین هستند مانند آب گیلاس و بلوبری، دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند و تأثیر مثبتی بر آسیب عضلات به دنبال ورزش داشته و ریکاوری را بهبود می بخشند.

حتی شواهدی از مطالعات حیوانی وجود دارد که نشان می دهد آنتوسیانین های مصرف شده به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی پرچرب می توانند به مهار افزایش وزن بدن و بافت چربی کمک کنند.

تقویت بینایی و سلامت چشم:
آنتوسیانین با محافظت از چشم در برابر آسیب رادیکال های آزاد به تقویت دید در شب و بینایی بهتر کمک می کند. یک مطالعه نشان داد که مصرف آنتوسیانوزید حاصل از توت سیاه منجر به بهبود قابل توجه دید در شب در بزرگسالان می شود.

تحقیقات نشان می دهد که تقویت بازسازی رودوپسین و محافظت در برابر التهاب حداقل دو مکانیزمی است که با استفاده از آنتوسیانین باعث بهبود بینایی و محافظت از چشم می شود.