آب پنیر و کازئین از اصلی ترین پروتئین های شیر هستند و پروتئین آب پنیر به طور ویژه حدود 20 درصد از شیر را به خود اختصاص می دهد.
این پروتئین را می توان به عنوان یک فرآورده جانبی در طی فرآیند تولید پنیر یا ماست از شیر تهیه نمود. آب پنیر یا ماء الجبن فواید و خواص زیادی دارد و طبق یک ضرب المثل قدیمی، فردی که هر روز آب پنیر بخورد از مراجعه به پزشک بی نیاز خواهد بود!
پروتئین پودر آب پنیر در دنیای تجاری به صورت های مختلفی از جمله نوع کنسانتره، ایزوله و هیدرولیزه به خرید و فروش می رسد.
اما نوع کنسانتره یا WPC آن ارزان ترین نوع پودر آب پنیر بوده و استفاده از آن نیز رایج تر می باشد. کاربرد عمده پودر کنسانتره آب پنیر در تولید مکمل های غذایی بوده که برای افراد عادی و به ویژه ورزشکارانی که به دنبال عضله سازی اند تجویز می گردد.
کاربرد ها و مزایای استفاده از پودر کنسانتره آب پنیر:
همانطور که اشاره شد مهم ترین کاربرد پودر کنسانتره آب پنیر 80% پروتئین در تهیه مکمل های غذایی برای ورزشکاران و برای افزایش توده عضلانی آن ها می باشد.
اما کاربرد این ماده پر خاصیت تنها به استفاده در مکمل های صنعتی منحصر نمی گردد؛ بنابراین در ادامه این مطلب قصد داریم سایر خواص و کاربرد های این ماده را به صورت اجمالی برشماریم.
مورد استفاده در رژیم های لاغری:
یکی از شناخته شده ترین کاربرد های پروتئین آب پنیر، توانایی آن در کمک به کاهش وزن و استفاده از آن در رژیم های لاغری است. این ماده با پایین آوردن میزان اشتها، کالری دریافتی بدن را کاهش داده و از طرفی متابولیسم بدن را بالا می برد. این ماده با وجود کمک به کالری سوزی، توده های عضلانی بدن را حفظ می کند.
حاوی تمام آمینواسید های ضرروی برای بدن:
پروتئین آب پنیر حاوی مواد بسیار مغذی و مفیدی بوده و هر 9 آمینو اسید ضروری برای بدن را دارا می باشد. این آمینو اسیدها شامل هیستیدین، لوسین، متیونین، فنیل آلانین، تریپتوفان و… هستند که همگی آن ها نقش های مهم و قابل توجهی را در حفظ سلامت بدن ما ایفا می کنند.
جلوگیری از ابتلا به سرطان:
وجود رادیکال های آزاد در بدن می تواند منجر به بروز انواع سرطان گردد. همانطور که گفته شد، آب پنیر حاوی آمینو اسید های مهم و ضروری می باشد؛ این مواد شیمیایی قادر اند آنتی اکسیدان های مقاومی را بسازند تا رادیکال های آزاد موجود در بدن از بین بروند و بدن ما بتواند در برابر ابتلا به سرطان مقاومت کند.
مورد استفاده در مکمل های غذایی ویژه عضله سازی:
استفاده از مکمل های غذایی حاوی پروتئین برای افزایش عضله سازی در ورزشکاران امری رایج است. اما تفاوت پودر کنسانتره پروتئین آب پنیر با وی 80% با سایر مکمل های غذایی آن است که این ترکیب کاملاً طبیعی بوده و منبعی غنی از انواع آمینو اسید های لازم برای افزایش رشد عضلات می باشد.
یکی از تأثیرگذارترین این آمینو اسید ها، لوسین است که نسبت به سایر آمینو اسید ها بیشترین تأثیر را در افزایش رشد توده های عضلانی دارد. به همین جهت یکی از مهم ترین کاربرد های WPC یا کنسانتره آب پنیر یا WHEY %80 در تهیه مکمل های غذایی می باشد.
کاهش دهنده فشار خون:
فشار خون بالا یکی از فاکتور های مؤثر در ابتلا به بیماری قلبی عروقی است. در پروتئین آب پنیر مهارکننده های ACE وجود دارند که لاکتوکینین نامیده می شوند و طبق تحقیقات صورت گرفته قادرند تأثیرا مثبتی در پایین آوردن میزان فشار خون داشته باشند.
دارای خاصیت سم زدایی:
آب پنیر دارای قابلیت سم زدایی از بدن بوده و قادر است تا عروق خونی را پاک ساخته و گرفتگی آن ها را نیز برطرف سازد. این ترکیب برای کبد و از بین بردن سموم انباشته شده در این عضو بسیار مفید بوده و لکه های پوستی را نیز برطرف می سازد.
کمک به درمان دیابت نوع دو:
پروتئین آب پنیر قادر است با افزایش میزان انسولین و همچنین افزایش حساسیت آن برای رسیدن به گیرنده های اختصاصی خود، میزان قند موجود در خون را کنترل کرده و در دراز مدت تأثیرات قابل توجهی بر سطح قند خون بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 بگذارد.
کاهش دهنده چربی خون:
کلسترول و به طور ویژه کلسترول نوع LDL می تواند احتمال بروز مشکلات قلبی را افزایش دهد. تحقیقات انجام شده بر روی افراد مبتلا به چربی خون نشان داده است مصرف 54 گرم از این پروتئین در هر روز و به مدت 12 هفته می تواند میزان کلسترول LDL را به طور چشمگیری کاهش دهد!
عوارض و خطرات احتمالی استفاده از پروتئین آب پنیر:
استفاده عادی و به مقدار مناسب از پودر کنسانتره آب پنیر هیچ گونه مشکلی را برای بدن ایجاد نمی کند و حتی اضافه کردن آن به انواع اسموتی، ماست، شیر یا حتی آب می تواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت بدن ما بگذارد.
مسأله مهم در خصوص استفاده از این ماده، مقدار استفاده از آن است. متخصصان تغذیه معتقدند که 25 الی 50 گرم (1 تا 2 قاشق غذا خوری سر پر) در هر روز، مقداری مناسب و متعادل برای مصرف روزانه ما می باشد.
مصرف بیش از اندازه پروتئین آب پنیر می تواند باعث بروز مشکلات گوارشی مانند تهوع، درد، نفخ، گرفتگی عضلات و اسهال گردد.