TBHQ یا ترت بوتیل هیدروکینون یک ترکیب آلی آروماتیک سنتتیک و در واقع یکی از مشتقات هیدروکینون است.
TBHQ یک ماده افزودنی برای حفظ غذاهای فرآوری شده است که به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند، اما برخلاف آنتی اکسیدان های سالم که در میوه ها و سبزیجات پیدا می کنید، این آنتی اکسیدان دارای شهرت بحث برانگیزی است.
تی بی اچ کیو در چربی ها از جمله روغن های گیاهی و چربی های حیوانی به عنوان نگهدارنده استفاده می شود. بسیاری از غذاهای فرآوری شده حاوی TBHQ هستند بنابراین این ترکیب در طیف گسترده ای از محصولات یافت می شود.
استفاده از این ترکیب در کراکرهای میان وعده، رشته فرنگی، غذاهای سریع و منجمد مجاز است و در محصولاتی مانند ماهی منجمد در بالاترین غلظت استفاده می شود.
TBHQ چیست؟
تی بی اچ کیو مانند بسیاری از مواد افزودنی غذایی برای افزایش ماندگاری و جلوگیری از پوسیدگی استفاده می شود. این ماده به صورت کریستال هایی با رنگ روشن با بوی اندک وجود دارد. از آنجا که یک آنتی اکسیدان است، این ترکیب از مواد غذایی حاوی آهن در برابر تغییر رنگ محافظت می کند.
اکسیداسیون باعث از بین رفتن کیفیت، رنگ و طعم غذا می شود و حتی می تواند باعث سمی شدن غذاها شود. علاوه بر این، اکسیداسیون باعث تجزیه ویتامین ها شده و باعث می شود غذا مقداری از ارزش غذایی خود را از دست بدهد.
این ماده غالباً همراه با سایر افزودنی ها مانند پروپیل گالات، هیدروکسیانیزول بوتیله (BHA) و هیدروکسی تولوئن بوتیله (BHT) استفاده می شود.
BHA و TBHQ معمولاً با هم مورد بحث قرار می گیرند زیرا دو ماده شیمیایی هستند که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. جالب است بدانید وقتی بدن BHA را متابولیزه می کند، TBHQ تولید می شود.
اما غذا تنها جایی نیست که تی بی اچ کیو را در آن پیدا کنید این ماده در رنگ ها، لاک ها و محصولات مراقبت از پوست نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربردهای TBHQ:
در غذاها این ماده به عنوان نگهدارنده روغن های گیاهی اشباع نشده و بسیاری از چربی های حیوانی خوراکی استفاده می شود. استفاده از این ترکیب حتی در حضور آهن باعث تغییر رنگ غذا نمی شود و باعث تغییر طعم یا بوی ماده ای که به آن اضافه می شود، نخواهد شد.
تی بی اچ کیو می تواند با مواد نگهدارنده دیگر مانند هیدروکسیانیزول بوتیله (BHA) ترکیب شود. این ترکیب به عنوان یک افزودنی غذایی با شماره E319 شناخته می شود.
این ماده به طیف وسیعی از غذاها اضافه می شود و بیشترین حد مجاز آن برای ماهی های منجمد و محصولات ماهی، 1 گرم در کیلوگرم است. مزیت اصلی این ماده افزایش عمر ذخیره سازی غذاها است.
این ترکیب در عطرسازی به عنوان فیکساتیو برای کاهش سرعت تبخیر و بهبود ثبات استفاده می شود. در صنایع تولیدی نیز به عنوان تثبیت کننده برای جلوگیری از اتمام پلیمر شدن پراکسیدهای آلی استفاده می شود.
این ترکیب به عنوان آنتی اکسیدان در بیودیزل استفاده می شود و همچنین به رزین ها و مواد افزودنی روغنی اضافه می شود.
عوارض احتمالی TBHQ:
مطالعات مراکز علمی در جهت منافع عمومی (CSPI) نشان داده است که این ماده افزودنی باعث افزایش تومور زایی در موش ها می شود.
طبق گزارش کتابخانه ملی پزشکی (NLM) مواردی از اختلالات بینایی هنگام مصرف این ماده در انسان مشاهده شده است. این سازمان همچنین به مطالعاتی اشاره دارد که دریافته اند تی بی اچ کیو می تواند باعث بزرگ شدن کبد، عوارض عصبی، تشنج و فلج در حیوانات آزمایشگاهی شود.
برخی معتقدند BHA و TBHQ بر رفتار انسان نیز تأثیر می گذارد. بنابراین بسیاری از محققان بر این باورند که این ماده را باید در لیست ممنوعیت مصرف قرار داد، خصوصا اگر از اختلال بیش فعالی یا کمبود توجه (ADHD) رنج می برید باید از مصرف مواد غذایی حاوی این ماده خودداری کنید.
مصرف چه مقدار TBHQ از طریق مواد غذایی مجاز است؟
FDA تی بی اچ کیو را در مقادیر کم بی خطر می داند. با این حال، برخی تحقیقات نشان می دهد که انسان ها ممکن است بیش از آنچه که باید، این ماده را از طریق مواد غذایی دریافت می کنند.
ارزیابی سال 1999 توسط سازمان بهداشت جهانی نشان داد که متوسط مصرف TBHQ در ایالات متحده حدود 0.62 میلی گرم در کیلوگرم وزن بدن است. این حدود 90 درصد میزان مصرف روزانه قابل قبول است. مصرف تی بی اچ کیو در کسانی که رژیم های غذایی پرچربی دارند 1.2 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن بود که 180 درصد میزان دریافتی روزانه است.
تعدادی از مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض طولانی مدت دوزهای بسیار زیاد TBHQ ممکن است خصوصاً برای معده سرطان زا باشد. با این حال، سایر مطالعات اثرات متضادی از جمله مهار سرطان زایی ناشی از HCA ( فعال سازی متابولیکی) را برای TBHQ و سایر آنتی اکسیدان های فنلی نشان داده اند.
EFSA این ماده را غیر سرطان زا می داند، یک بررسی در سال 1986 در متون علمی در مورد سمیت تی بی اچ کیو نشان داد که حاشیه گسترده ای از ایمنی بین میزان مصرف این ماده توسط انسان و دوزهایی که اثرات سوئی در مطالعات حیوانی ایجاد می کند، وجود دارد.
عادت به خواندن برچسب های مواد غذایی می تواند به شما کمک کند از مصرف تی بی اچ کیو و مواد نگهدارنده مرتبط جلوگیری کنید.