نفت کوره چیست و چه کاربردهایی دارد؟
نفت کوره که به آن نفت سنگین، سوخت دریایی، مازوت یا گازوئیل نیز می گویند است ترکیبی است که از تقطیر نفت به دست می آید. این ترکیب شامل تقطیرها - کسرهای سبک تر و باقی مانده ها - کسرهای سنگین تر است.
اصطلاح نفت کوره به طور کلی شامل هر نوع سوخت مایعی است که در کوره یا دیگ بخار برای تولید گرما می سوزد و یا در موتورها برای تولید نیرو استفاده می شود.
نفت کوره از هیدروکربن های زنجیره بلند به ویژه آلکان ها، سیکلوآلکان ها و ترکیبات آروماتیک تشکیل شده و وقتی تولید می شود که مولکول های کوچکی مانند پروپان، نفتا و بنزین با فرآیند تقطیر کسری از نفت خام جدا می شوند. نفت کوره به معنای واقعی کلمه یک ترکیب ته بشکه است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربردهای نفت کوره:
این ترکیب کاربردهای زیادی دارد به عنوان مثال برای گرم کردن خانه ها و اداره ها استفاده می شود و در کامیون ها، کشتی ها و برخی از اتومبیل ها به عنوان سوخت مورد استفاده قرار می گیرد.
این سوخت تاحدودی برای تولید برق هم استفاده می شود اما در مقایسه با گاز طبیعی گرانتر است و آلایندگی بیشتری دارد. ولی در صورت قطع جریان گازرسانی می توان از آن به عنوان سوخت اصلی برای ژنراتورهای کوچک برق و به عنوان سوخت پشتیبان برای افزایش تولید نیروگاه ها استفاده کرد.
در اروپا استفاده از آن به عنوان سوخت، محدود به کامیون و اتوبوس (بیش از 99٪) است و استفاده گرمایشی از آن برای منازل به دلیل نفوذ گسترده گاز طبیعی و همچنین پمپ های حرارتی کاهش یافته است. با این حال در برخی مناطق، مانند شمال شرقی ایالات متحده هنوز هم بسیار رایج است.
تأثیرات نفت کوره بر سلامتی:
به دلیل کیفیت پایین این سوخت هنگام سوختن به ویژه برای سلامتی انسان مضر است و باعث بیماری های جدی و مرگ می شود. آلودگی هوای ناشی از صنعت حمل و نقل سالانه باعث 400000 مرگ زودرس در اثر سرطان ریه و بیماری های قلبی عروقی و همچنین 14 میلیون مورد آسم در کودکان می شود.
حتی پس از وضع قوانین استفاده از سوخت پاک تر در سال 2020، آلودگی هوا ناشی از حمل و نقل هنوز هم حدود 250، 000 مرگ در هر سال و حدود 6.4 میلیون مورد آسم در کودکان است.
کشورهای آسیب دیده از آلودگی هوا ناشی از کشتی ها شامل چین، ژاپن، انگلیس، اندونزی و آلمان هستند. در سال 2015، آلودگی هوای ناشی از این سوخت به دلیل استفاده در فرآیند حمل و نقل تجاری باعث مرگ 20520 نفر در چین، 4019 نفر در ژاپن و 3192 نفر در انگلیس شد.
طبق مطالعه ICCT، کشورهایی که در مسیرهای اصلی حمل و نقل قرار دارند به ویژه در معرض خطر قرار دارند و می توانند درصد بالایی از مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در بخش حمل و نقل را متحمل شوند. در تایوان 70٪ از کل مرگ و میرها در سال 2015 ناشی از آلودگی هوا بود و پس از آن مراکش با 51٪، مالزی و ژاپن هر دو با 41٪، ویتنام با 39٪ و انگلیس با 38٪ قرار دارد.
علاوه بر حمل و نقل تجاری، کشتی های تفریحی نیز مقادیر زیادی آلودگی هوا منتشر می کنند و به سلامت مردم آسیب می رسانند. لازم به ذکر است که کشتی های بزرگ ترین شرکت مسافرتی، کارناوال، ده برابر بیشتر از کل اتومبیل های اروپا دی اکسید گوگرد منتشر می کنند.
استانداردها و طبقه بندی نفت کوره بر اساس قیمت:
CCAI و CII دو شاخصی هستند که کیفیت اشتعال نفت کوره باقیمانده را توصیف می کنند و CCAI مخصوصاً برای سوخت های دریایی محاسبه می شود. با وجود این، با توجه به اینکه موتورهای دریایی برای استفاده از ویسکوزیته های مختلف سوخت طراحی شده اند، سوخت های دریایی با حداکثر ویسکوزیته نیز همچنان در بازارهای بین المللی خریدار دارد.
در ادامه سوخت هایی که بیشتر از همه در حمل و نقل استفاده می شوند به ترتیب از کمترین هزینه ذکر شده اند:
انواع نفت کوره:
افزایش عدد در این سوخت نشان دهنده افزایش نقطه جوش و طول زنجیره کربن و گرانروی بیشتراست. قیمت با افزایش عدد سوخت معمولاً کاهش می یابد.
مزایای استفاده از نفت کوره:
علیرغم تأثیرات بد بر روی سلامتی این ترکیب خاصیت انفجاری ندارد و فقط تحت شرایط خاص آتش می گیرد بنابراین می توان با خیال راحت در کوره ها و بویلرها از آن استفاده کرد یا آن را ذخیره نمود.
نفت کوره نسبت به سایر سوخت های فسیلی از جمله گاز طبیعی ارزان تر است و صرفه اقتصادی بیشتری دارد. از طرفی بازدهی آن نیز بسیار بالا است که باعث صرفه جویی در هزینه های سوخت خواهد شد.لازم به ذکر است که به غیر از مازوت اکثر نفت های کوره فاقد گوگرد هستند بنابراین جزء سوخت های پاک به حساب می آیند.