پتاسیوم ید چیست و از فواید درمانی و کاربردهای آن چه می دانید؟
پتاسیم یدید یک نمک بلوری محلول در آب است که عمدتا در صنایع دارویی کاربرد دارد. این ترکیب که در فهرست داروهای ضروری سازمان بهداشت جهانی ذکر شده است مهم ترین داروی اساسی مورد نیاز در یک سیستم بهداشتی است زیرا یک منبع غنی از ید می باشد.
این ماده افزودنی تجاری رایج نمک خوراکی است و از آن به منظور تولید نمک یددار استفاده می شود و کمبود آن منجر به مشکلات سلامتی مانند گواتر و کرتینیسم می شود.
پتاسیم یدید عمدتا در حاجب های اشعه ایکس، صنایع دارویی، صنایع غذایی، صنایع نساجی و فیلم های عکاسی استفاده می شود. پتاسیم یدید یک نمک پایدار غیر رادیواکتیو ید است که مانع از جذب ید رادیواکتیو توسط غده تیروئید می شود این غده را در برابر آسیب تابش محافظت می کند. غده تیروئید بیشترین حساسیت و قابلیت جذب ید رادیواکتیو را در بدن دارد.
کاربردهای پتاسیم یدید:
بازار جهانی پتاسیم یدید به دلیل استفاده از آن به عنوان حاجب اشعه ایکس، دارو، تغذیه، عکاسی و سایر موارد که شامل صنعت نساجی و صنایع شیمیایی است بسیار گسترده است. پتاسیم یدید به عنوان یک ماده حاجب داخل عروقی برای کاربردهای تصویربرداری استفاده می شود.
محیط کنتراست اشعه X در تکنیک های تصویربرداری مبتنی بر اشعه ایکس مانند توموگرافی کامپیوتری و رادیوگرافی برای افزایش دید ساختارهای داخلی استفاده می شود.
کاربرد این ترکیب در بخش دارویی با سرعتی بیشتر از سایر بخش ها در حال افزایش است. پتاسیم یدید برای رفع مشکلات مربوط به تیروئید مانند سرطان تیروئید و انسداد تیروئید استفاده می شود. این ماده می تواند ید رادیواکتیو را جذب کرده و از تأثیر اثر رادیواکتیویته بر تیروئید جلوگیری کند. این ماده به عنوان یک مکمل اصلی غذایی در صنایع غذایی استفاده می شود.
یک رژیم غذایی سالم حاوی پتاسیم یدید به عنوان یک مکمل غذایی می تواند از بیماری هایی مانند گواتر، پرکاری تیروئید و کرتینیسم ناشی از کمبود ید جلوگیری کند.
از این ترکیب در صنعت عکاسی فیلم استفاده می شود، جایی که از آن به عنوان یک جز اصلی برای تهیه امولسیون استفاده می شود. بخش های دیگر بازار پتاسیم یدید شامل صنایع استفاده نهایی مانند منسوجات و مواد شیمیایی است که در آنها به عنوان یک بازدارنده خوردگی استفاده می شود.
تاریخچه استفاده از ید:
ید که اوایل قرن هفتم میلادی در اصل از جلبک دریایی به دست می آمد در ابتدا در درمان اختلالات تیروئید مورد استفاده قرار می گرفت. با گذشت زمان، کاربردهای جدید این ماده را تبدیل به دارو مفید و همه کاره کرد.
این ماده خصوصاً در درمان بیماری های التهابی، ایمنی و یا عفونی مورد تأکید می باشد. پسوریازیس، اگزما، لوپوس ولگاریس و سفلیس نمونه هایی از اهداف درمان قدیمی ید هستند. بعداً از این ترکیب در درمان درماتوزهای التهابی مانند اریتم ندوزوم، اریتم مولتی فرم و گرانولوم آنولار استفاده شد.
به دلیل اینکه دوز درمانی آن خیلی نزدیک به سمی بودن است، داروهای جدید قدرتمند در عمل جایگزین پتاسیم یدید شدند. از سوی دیگر، درک بهتر مکانیسم عملکرد آن منجر به ایجاد سوالاتی جدید در مورد دوز بهینه و استفاده مناسب آن، ایجاد چشم اندازهای خوش بینانه برای یک داروی شناخته شده، ایمن، ارزان و موثر شده است. این ماده یک گزینه درمانی ایمن و موثر برای درمان بیماری های پوستی است.
پتاسیم یدید ترکیب یونی است یا مولکولی؟
فرمول پتاسیم یدید یکی از ساده ترین فرمول هایی است که باید به خاطر بسپارید. اگر می پرسید پتاسیم یدید چه نوع ترکیبی است باید بدانید یک ترکیب یونی است که با استفاده از هیدروکسید پتاسیم (KOH) با ید به صورت صنعتی تولید می شود.
این ترکیب غیر آلی یک نمک کریستالی سفید است که در بسیاری از زمینه ها مانند کاربردهای پزشکی، تجاری و صنعتی کاربردهای گسترده ای دارد. این ماده جامد سفید معمولاً وقتی در معرض هوای آزاد قرار می گیرد دچار اکسیداسیون می شود و رنگ آن به رنگ زرد در می آید.
پتاسیم یدید از یون هایی پتاسیم و ید ( K + I)ساخته شده و مانند نمک یونی رفتار می کند. همانطور که از نظر یونی بهم پیوسته اند، تعداد پتاسیم 1 + و ید 1 است. از آنجا که تمایل به کسب یا از دست دادن الکترون برای دستیابی به یک حالت پایدار وجود دارد، فرمول KI به دست می آید.
طرز تهیه پتاسیم یدید:
پتاسیم یدید (KI) با واکنش ید با محلول داغ هیدروکسید پتاسیم تهیه می شود. این ماده به طور عمده به صورت محلول اشباع، 100 گرم پتاسیم یدید در 100 میلی لیتر آب استفاده می شود که تقریباً معادل 50 میلی گرم در قطره است و می توان آن را به آب، آب میوه یا شیر اضافه کرد.
پتاسیم یدید چه خاصیتی دارد؟
از پتاسیم یدید در درجه اول در معالجه و پیشگیری از گواتر ساده در مناطقی که رژیم غذایی از نظر ید دچار کمبود است و گواتر یک بیماری بومی است، استفاده می شود. گواتر از میزان کم هورمون تیروئید ناشی می شود. پتاسیم یدید معمولاً به این منظور به عنوان نمک یددار داده می شود.
موارد دیگر استفاده شامل درمان پرکاری تیروئید، محافظت در برابر اشعه غده تیروئید، آماده سازی قبل از عمل بیماران مبتلا به بیماری گریوز و درمان برخی از بیماری های پوستی مانند اسپوروتریکوز لنفاوی جلدی و درماتوزهای التهابی است.
قیمت خرید و فروش پتاسیم یدید:
از نظر حجم، آسیا و اقیانوسیه سهم قابل توجهی در بازار پتاسیم یدید در سال 2019 و به دنبال آن اروپا و آمریکای شمالی را به خود اختصاص داده است. انتظار می رود این روند در دوره پیش بینی با توجه به افزایش تقاضا برای ترکیبات یدید در این مناطق ادامه داشته باشد. افزایش بیشتر جمعیت، عامل دیگری است که انتظار می رود بازار پتاسیم یدید در آسیا و اقیانوسیه را تحریک کند.
پیش بینی می شود رشد سریع در بخش های غذایی و دارویی تقاضای این ماده را در چند سال آینده افزایش دهد. در اروپا، رشد پتاسیم یدید به پیشرفت اخیر در فناوری هایی نسبت داده می شود که به نوبه خود نیاز به این ترکیب را برای کاربردهای مختلف (به عنوان مثال توموگرافی کامپیوتری و (MRI) افزایش می دهد.
تقاضا برای این ماده در صنعت داروسازی به دلیل افزایش تعداد سندرم کمبود ید در منطقه آمریکای شمالی رو به افزایش است. در خاورمیانه و آفریقا با افزایش موارد گزارش شده از اختلالات کمبود ید، فرصت بازار پتاسیم یدید رو به افزایش است. در آمریکای لاتین، فرصت های بازار به ویژه در بخش تغذیه است.
پتاسیم یدید چگونه عمل می کند؟
تفاوت بین ید پایدار و رادیواکتیو برای غده تیروئید امکان پذیر نیست پس هر دو را به یک اندازه جذب خواهد کرد. این ترکیب از ورود ید رادیواکتیو به تیروئید جلوگیری می کند و ید پایدار موجود در این ترکیب توسط غده تیروئید جذب می شود.
از آنجا که KI حاوی ید پایدار زیادی است، غده تیروئید با جذب ید اشباع شده و برای 24 ساعت آینده نمی تواند ید بیشتری - چه پایدار و چه رادیواکتیو - را جذب کند. پتاسیم یدید ممکن است صدرصد از فرد در برابر ید رادیواکتیو محافظت نکند این امر بسته به سه عامل محافظت از فرد را افزایش می دهد.
چه کسی می تواند پتاسیم یدید مصرف کند؟
غدد تیروئید جنین و نوزاد بیش از بزرگسالان در معرض آسیب دیدگی ید رادیواکتیو قرار دارند. کودکان خردسال و افرادی که که دچار کمبود ید تیروئید هستند نیز در معرض آسیب تیروئید قرار دارند.
نوزادان (از جمله نوزادان شیرخوار):
نوزادان پس از قرار گرفتن در معرض ید رادیواکتیو بیشترین خطر ابتلا به سرطان تیروئید را دارند. به همه نوزادان، از جمله نوزادان شیرخوار، باید مقدار پتاسیم یدید توصیه شده برای نوزادان داده شود.
نوزادان (به ویژه نوزادان تازه متولد شده) باید یک دوز واحد KI دریافت کنند. بیش از یک دوز ممکن است منجر به مشکلات بعدی در رشد طبیعی شود که اقدامات محافظتی دیگری باید استفاده شود.
زنان باردار:
از آنجا که همه اشکال ید از جفت عبور می کند، زنان باردار برای محافظت از جنین در حال رشد باید پتاسیم یدید مصرف کنند. زنان باردار به دنبال آلودگی داخلی با ید رادیواکتیو (یا احتمالاً آلودگی داخلی) باید فقط یک دوز KI مصرف کنند.
بزرگسالان:
افراد بزرگسال بالای 40 سال نباید از پتاسیم یدید مصرف کنند مگر اینکه پزشک یا مدیریت اورژانس اعلام کنند احتمال آلودگی با دوز ید رادیواکتیو در منطقه می باشد.
از پتاسیم یدید برای محافظت از غده تیروئید از دریافت ید رادیواکتیو استفاده می شود که ممکن است در هنگام اضطراری با تشعشعات هسته ای آزاد شود. ید رادیواکتیو می تواند به غده تیروئید آسیب برساند. پتاسیم یدید را فقط در موارد اضطراری تشعشعات هسته ای مصرف کنید. این ترکیب در گروهی از داروها به نام داروهای ضد تیروئید وجود دارد و با جلوگیری از ورود ید رادیواکتیو به غده تیروئید کار می کند.
پتاسیم یدید اگرچه می تواند شما را در برابر اثرات ید رادیواکتیو محافظت کند، اما شما را در برابر سایر مواد خطرناکی که ممکن است در هنگام اضطرار ترشح شود، محافظت نمی کند.
پتاسیم یدید چگونه به درمان بیماری های پوستی کمک می کند؟
مشخص نیست که این ترکیب چگونه به درمان مشکلات پوستی کمک می کند اما ممکن است با تأثیر بر روی نوتروفیل ها عمل کند. نوتروفیل ها نوعی گلبول سفید خون هستند که در مبارزه سیستم ایمنی بدن با باکتری ها مهم هستند.
به نظر می رسد پتاسیم یدید به ویژه در شرایطی که نوتروفیل ها در مراحل اولیه بیماری غالب هستند، بسیار موثر باشند. فعالیت این ترکیب در برابر قارچ ها احتمالاً به این دلیل است که قارچ ها را مستقیماً یا با تقویت مکانیسم های دفاعی ایمنی و غیر ایمنی بدن از بین می برد.
عوارض جانبی پتاسیم یدید چیست؟
استفاده از این ترکیب در دوره های کوتاه مدت و در دوزهای پایین دارای عوارض جانبی بسیار کمی است. شایعترین عوارض جانبی درد شکمی، اسهال، حالت تهوع یا استفراغ است. عوارض جانبی حاد معمولاً در حین درمان از بین می روند زیرا بدن شما با دارو سازگار می شود یا با جلوگیری از افزایش سریع دوز، می توان آن را کاهش داد. عوارض جانبی کمتر شایع شامل کهیر و آنژیوادم در صورت، پاها، لب ها، زبان، گلو و لنفاوی غدد هستند.
با استفاده طولانی مدت از این ترکیب، بیماران ممکن است علائم یدیسم یا سمیت پتاسیم را تجربه کنند. علائم یدیسم شامل موارد زیر است:
علائم سمیت پتاسیم شامل موارد زیر است:
در آخر توجه داشته باشید:
افراد فقط با توجه به توصیه مقامات بهداشت عمومی یا مدیریت اورژانس باید پتاسیم یدید مصرف کنند. خطرات سلامتی مرتبط با مصرف خود سرانه این مکمل بسیار زیاد می باشد.
این ترکیب مانع از ورود ید رادیواکتیو به بدن می شود و این ترکیب نمی تواند اثرات سلامتی ناشی از ید رادیواکتیو را پس از آسیب رساندن به تیروئید، بهبود ببخشد. این ماده نمی تواند از تمامی اندام های بدن محافظت کند و فقط از غده تیروئید محافظت می کند.
پتاسیم یدید از بدن در برابر عناصر رادیواکتیو به جز ید رادیواکتیو نمی تواند محافظت کند. اگر ید رادیواکتیو در محیط وجود نداشته باشد، مصرف این ترکیب پیشنهاد نمی شود، همچنین استفاده بی دلیل آن می تواند باعث آسیب به اندام های دیگر شود.
نمک مورد استفاده در غذا و غذاهای غنی از ید، مقدار کافی ید برای جلوگیری از ورود ید رادیواکتیو به غده تیروئید را ندارند. از نمک و غذا هیچ گاه به عنوان جایگزین استفاده نکنید.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
