لعاب های بدون سرب
هنگامی که از اکسید سرب به عنوان فلاکس برای ذوب استفاده نمی شود، باید برای تأمین شار سراغ اکسیدهای دیگری رفت. در این راستا اکسیدهای بازی مانند عناصر قلیایی و قلیایی خاکی به علاوه منیزیم و اکسید روی، همراه با اکسید بور به عنوان فلاکس ذوب استفاده می شوند.سال هاست که لعاب های بدون سرب از لحاظ تجاری مورد استقبال قرار گرفته اند. با این حال، این دسته ویژه برخی از بازارهای خاص هستند که در آن یک یا چند مورد از محدودیت های سیستم های بدون سرب، به طور طبیعی کاهش یابد.
حوزه اصلی استفاده از لعاب بدون سرب، در کاربردهایی با دمای بالاتر از 1150 تا 1200 درجه سلسیوس است. در این دمای بالا، نیاز به مواد روان ساز (فلاکس ها) به حداقل می رسد. در نتیجه نقایصی که این گونه مواد اغلب تولید می کنند نیز به حداقل می رسد.
لعاب های چینی سخت که در دمای بالاتر از 1150 درجه سلسیوس و در شرایط احیا پخته می شوند، باید بدون سرب باشند. به این دلیل که لعاب های حاوی سرب با فرّار شدن (volatilization) بیش از حد PbO در حدود 1150 درجه سلسیوس تجزیه می شوند.
در شرایطی که از این نوع استفاده می شوند، محتوای فلاکس کم و سیلیکای زیاد آن ها، پوششی شفاف، ماندگار و با انبساط کم تولید می کند. برای چینی هایی که در دمای پایین پخته می شوند، یعنی چینی های نرم و ظروف سنگی سخت، لعاب بدون سرب دارای ترکیبات K2O، CaO، MgO و Al2O3 می تواند مناسب باشد.خود این پوشش ها به دو دسته لعاب های براتی و بدون بور تقسیم می شوند. لعاب های سربی بدون بور نیز در دو دسته High-Silica (لعاب های پرسلان) و High-Alkali (لعاب های قلیایی) عرضه می شوند.
لعاب دارای سرب
امروزه استفاده از اکسید سرب قابل قبول نیست. هزینه تأمین نیازهای نظارتی که در تولید این مواد با استفاده از اکسید سرب نیاز است، بسیار بالاست. اما هنوز هم بعضا لعاب های سرب دار تولید می شوند و به فروش می رسند.به طور سنتی، از اکسید سرب برای چندین دلیل استفاده می شود. عملکرد فلاکسینگ بالای اکسید سرب، اجازه می دهد لعاب در دمایی پایین تر از نمونه بدون سرب پخته شود. این موضوع سبب می شود لعاب در یک محدوده پخت گسترده تر قابل تولید باشد.
از طرفی، اکسید سرب کشش سطحی کم و ضریب شکست بالایی را ایجاد می کند. در نتیجه سبب پدید آمدن سطحی صاف و درخشان می شود. همچنین در برابر تبلور نیز مقاومت می کند. مشخص است که حصول این مجموعه خواص مطلوب، بدون سرب دشوار است.با این حال، PbO به عنوان ماده تشکیل دهنده لعاب معایبی نیز دارد. برای مثال ظروف باید در یک جوّ به شدت اکسید کننده پخت شوند. زیرا سرب به راحتی احیا می شود. همچنین فراموش نکنیم که در دمای بیش از 1200 درجه سلسیوس فرّار است.
اما مهم ترین مشکل، سمی بودن PbO است. امروزه دیگر مسمومیت با سرب به یک مسئله جدی تبدیل شده است. برای جلوگیری از احتمال مسمومیت با سرب باید اقدامات احتیاطی مناسبی در استفاده از آن انجام شود.خوردن ترکیبات سربی محلول در سیستم از طریق دهان مشکلات خطرناکی را برای انسان اجاد می کند. اگرچه ترکیبات سربی می توانند از طریق تنفس بخار یا گرد و غبار نیز وارد بدن شوند. لعاب های سرب دار در چهار گروه زیر عرضه می شوند:
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
