چاقو بدون شک یکی از ابتدایی ترین وسایل زندگی همه ماست. ساده ترین کارهای روزمره مثل خرد کردن، پوست کندن و بریدن بدون استفاده از این وسیله غیر ممکن است. به همین دلیل، اگر کمی در هنگام خرید توجه داشته باشید، سعی می کنید جنسی را انتخاب کنید که به این زودی ها کند نشود و به اصطلاح تا حد امکان از آن کار بکشید.
جالب است بدانید تمام عواملی که شما در هنگام خرید یک چاقوی مرغوب سعی دارید به آن ها توجه کنید نظیر سختی، دوام تیغه و خوردگی پایین تر یا در اصطلاح دیرتر زنگ زدن، همگی بستگی به گرید فولاد و روش ساخت چاقو دارد. بنابراین در صورتی که شما با گریدهای فولاد چاقو و خصوصیات آن ها آشنا شوید، بهتر می توانید در هنگام خرید، چاقوی مناسب خودتان را انتخاب کنید. در این مقاله قصد داریم تا شما را با 20 تا از معروف ترین گریدهای فولاد که در چاقو سازی استفاده می شوند، آشنا کنیم.
فولادهای غیر زنگ نزن (Non-Stainless Steel)
همان طور که از نام این فولادها پیداست، بزرگ ترین مشکل آن ها این است که به سرعت زنگ می زنند. با این وجود، با انجام عملیات حرارتی تمپرینگ، می توان تیغه هایی تیز با سختی بالا ایجاد کرد که تا سال ها مورد استفاده قرار بگیرند. البته توجه کنید که این فولادها بیشتر برای استفاده در فضای باز کاربرد دارند و برای ساخت چاقو و چنگال توصیه نمی شوند. در این بخش تعدادی از این فولادها را معرفی خواهیم کرد:
فولاد ابزار D
فولاد ابزار D2 دسته ای از فولادهای «شبه زنگ نزن» با درصد کروم بالا است که پس از عملیات حرارتی، در هوا سرد می شود. وجود درصد بالای کروم باعث می شود که این فولادها در برابر زنگ زدگی و لکه دار شدن مقاوم باشند. این دسته مقاومت به سایش بالا و استحکام مناسبی در میان فولادهای زنگ نزن دارند.
فولاد چاقوی A
فولاد ابزار A2، همانند فولاد D2 نوعی فولاد سخت شونده در هوا است. نسبت به فولاد ابزار A2 سختی بالاتری دارد، اما مقاومت سایشی آن کمتر است. از این دسته اغلب برای ساخت شمشیرهای مبارزه استفاده می کنند.
فولاد چاقوی W-2
اضافه کردن 0٫2 درصد وانادیم به فولاد، سبب افزایش مقاومت به سایش و ثابت ماندن تیزی در این فولادها می شود. هر چند این فولادها نسبت به گرید W-1 فولاد رده پایین تری محسوب می شوند.
فولاد سری 10 (1095، 1084، 1070، 1060، 1050 و سایر گریدها)
فولادهای سری 10 (مخصوصاً 1095) اغلب در چاقوهای آشپزخانه مثل کارد و چنگال مشاهده می شوند. در فولادهای سری ده دو رقم آخر درصد کربن را نشان می دهد. بنابراین با افزایش این اعداد، درصد کربن افزایش پیدا می کند. این به معنی افزایش مقاومت سایشی فولاد است، اما در مقابل چقرمگی فولاد تا حد زیادی کم می شود.در سری 10، فولادهای 1095 که 0٫95% کربن و 0٫4% منگنز دارند، فولادهای مستحکمی محسوب می شوند که به راحتی تیز می شوند، اما عیب بزرگ آن ها عدم مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدن است.
فولاد چاقو سازی O
از فولاد O1 به طور گسترده ای در عملیات فورج و آهنگری استفاده می شود. معمولا چاقوهایی که با استفاده از این فولاد ساخته می شوند، تا مدت ها تیزی خود را حفظ می کنند. فولاد O2 یکی دیگر از فولادهای این خانواده محسوب می شود.
فولاد چاقو ®V کربنی
فولاد چاقو ®V کربنی، فولادی مناسب برای لوازم آشپزخانه مثل کارد و چنگال محسوب می شود. از ویژگی های برجسته این دسته، مقاومت به خوردگی بالا و حفظ تیزی لبه آن هاست. هم چنین به دلیل سختی فوق العاده بالا، تیز کردن لبه آن ها نسبت به فولادهای زنگ نزن سخت تر است.
فولاد چاقوسازی B (0170-6)-50100
این فولادها به نام فولادهای کروم-وانادیوم نیز معروف هستند. این دسته نیز معمولا در نگه داری لبه تیز و مستحکم، بسیار عالی هستند.
فولاد 5160
این گرید، فولادی کم آلیاژ دارای کربن متوسط، سخت و محکم است. این فولاد همان فولاد فنر است که با افزودن کروم به جهت افزایش سختی پذیری، به طور مؤثری فنری می شود. این فولادها سخت و مقاوم به ضربه بوده و اغلب در تبرها و تیشه ها یافت می شوند.
فولاد چاقو سازی CPM 10V
این فولاد وانادیوم بالایی دارد و به روش متالورژی پودر در بوته (CPM) تولید می شود. این گرید، مقاومت به سایش عالی و چقرمگی بالا دارد، اما به یاد داشته باشید دستیابی به هر کدام از این موارد هزینه بر است و این چاقوها گران هستد!
فولادهای زنگ نزن (Stainless Steel)
همان طور که می دانید، عنصر کروم یکی از عوامل موثر در مقاوم کردن فولادها در برابر خوردگی است. کروم هنگام اضافه شدن یک لایه اکسیدی تشکیل می دهد که باعث پسیو (passive) شدن فولاد در برابر خوردگی و زنگ زدن می شود. معمولا برای تولید کارد و چنگال از فولادهایی با بیش از 13 درصد کروم استفاده می شود.
فولاد زنگ نزن 420 (420J)
سری 420 معمولا با نام فولادهای بسیار ارزان قیمت بازار نیز شناخته می شوند. اما هیچ ارزانی بی علت نیست! چون به مرور این چاقوها کیفیت لبه خود را از دست می دهند.
فولاد 440A و گریدهای مشابه (425M، 420HC، 6A)
این دسته جزو فولادهای زنگ نزن پر کربن است که قابلیت سخت شدن بیشتری نسبت به فولاد زنگ نزن گرید 420 دارد. این امر، باعث استحکام و مقاومت به سایش بیشتر آن ها می گردد. فولاد 440A به دلیل توانایی حفظ لبه، سهولت در تیزکردن مجدد لبه و مقاومت در برابر خوردگی، در بسیار از چاقوهای تولیدی، مورد استفاده قرار می گیرد.
فولاد 440C و گریدهای مشابه (Gin-1، A8 و ATS-55)
فولاد 440C یک فولاد زنگ نزن با کربن بالا و درصد کروم بالاست. به دلیل داشتن کربن بالا، سختی بسیار بالایی دارد و از در کل از گروه 440A مستحکم تر است. اما مقاومت خوردگی پایین تری نسبت به 440A دارد. در مجموع از 440C بیشتر برای ساخت ابزار استفاده می شود و ابزاری هم که ساخته می شود، تا مدت ها تیز باقی می ماند.
(ATS-34) 154CM
از ویژگی های سری 154CM می توان به سختی بالا و قابلیت حفظ تیزی لبه آن ها اشاره کرد. گرچه سختی و مقاومت خوردگی آن ها به اندازه سری 400 نیست. گرید 154CM نشان دهنده کارایی با کیفیت بالا در فولادهای زنگ نزن است.
فولاد VG-10
چاقوهای این سری خواص مکانیکی مشابهی به گریدهای ATS-34 و 154CM دارند. تفاوت این سری، حضور مقدار بیشتری وانادیوم (V) است که باعث مقاومت در برابر لکه، زنگ زدگی و حفظ تیزی فولاد چاقو در مدت زمان طولانی می گردد.
فولاد چاقو سازی S30V
فولاد S30V جزو فولادهای زنگ نزن با کروم بالا محسوب می شود. علاوه بر این حضور عاصر مولیبدن (Mo) و وانادیوم (V) باعث افزایش چقرمگی، مقاومت خوردگی و افزایش سختی این فولادها شده است. البته این موضوع تا حدودی مشکل زاست، چون تیز کردن این چاقوها را با مشکل مواجه می کند.
(T440V CMP) S60V و (T420V CPM) S90V
ویژگی بارز این دسته نیز حضور عنصر وانادیم است که باعث افزایش سختی و مقاومت به سایش بالای چاقوهای این دسته می شود. گرید S90V وانادیوم بیشتری نسبت به S60V دارد. این فولادها به روش متالورژی پودر در بوته (CPM) تولید می شوند.
فولاد چاقوی 12C27
این فولاد، یک فولاد زنگ نزن سوئدی بوده و ترکیبی شبیه به 440A دارد. این گرید از فولاد زنگ نزن، ترکیب مناسبی از مقاومت خوردگی، قابلیت تیز شدن و مقاومت سایش دارد.
فولادهای A و AUS
گرید AUS جزو فولادهای زنگ نزن ژاپنی محسوب می شود. سه گرید پر کاربرد این دسته AUS-10، AUS-08، AUS-06 هستند که به لحاظ خواص به ترتیب با 440C، 440B، 440A مقایسه می شوند. به جهت افزایش مقاومت در برابر سایش و حفظ تیزی لبه، هر سه گرید با وانادیوم آلیاژسازی می شوند.
فولاد ATS-34
این گرید فولاد زنگ نزن، به فولاد زنگ نزن با کیفیت بالا مشهور است. علت آن وجود مقادیر بالایی از عناصر کربن، مولیبدن و کروم است. در کل این دسته مقاومت به خوردگی خوبی دارد. گرچه دقت داشته باشید که مقاومت این دسته به اندازه گرید 400 نیست.
فولاد چاقوی BG-42
فولاد BG-42 یک فولاد زنگ نزن با درصد کربن بالاست که شامل عناصر منگنز، مولیبدن و وانادیوم می شود. وجود تمامی این عناصر در کنار هم باعث افزایش سختی و چقرمگی فولاد چاقو سازی می شود.
فولاد دمشقی
بدیهتا نام این فولاد از شهر دمشق نشأت می گیرد. جایی که برای تولید تیغه های شمشیر از این نوع فولاد استفاده می شد. در ساخت فولاد دمشقی، دو فولاد به هم جوش داده می شوند و اچ می شوند تا فولادهایی منحصر به فرد با خواص چشمگیر ایجاد کنند.از نام این گرید این طور بر می آید که چاقوهای دمشقی اغلب کاربرد زینتی داشته باشند، اما با انتخاب صحیح نوع فولاد می توان چاقوهایی بادوام و مستحکم ایجاد کرد.
پاسخ زینگ:
سلام. از افراد متخصص در این موضوع خواهشمند است پاسخ خود را درج نمایند (ثبت نام متخصصان)
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
