آلومینیوم فلزی بسیار محبوب در صنعت جهان و همچنین کشورمان محسوب می شود. جذابیت هایی که در این فلز مشاهده می شود، سبب شده تا پس از آهن، لقب پر مصرف ترین فلز صنعتی را به خود بگیرد. مطمئنا شما هم تمایل دارید که بدانید چه خواص و ویژگی هایی آلومینیوم را در بین سایر فلزات و عناصر جدول تناوبی متمایز ساخته است؟
1) سبکی در عین استحکام بالا
چگالی آلومینیوم تنها 2/7 گرم بر سانتی متر مکعب است. یعنی حدود 1⁄3 وزن فولاد! اما در عین حال، آلیاژهای آلومینیوم معمولا مستحکم هستند و در واقع، نسبت استحکام به وزن بالایی دارند. بهره مندی از این ویژگی باعث می شود که امروزه از آلومینیوم به طور گسترده در صنایع خودروسازی، هواپیماسازی و سایر تجهیزات حمل و نقل استفاده شود. استفاده از این فلز باعث کاهش وزن، کاهش مصرف سوخت و در نتیجه، افزایش بهره وری این وسایل می شود. نمونه ای از این آلیاژها، ورق های نازک آلیاژ 6061 است که در ساخت بدنه خودرو استفاده می شود.
2) مقاومت فوق العاده در برابر خوردگی
حتما تاکنون در و پنجره های آلومینیومی را مشاهده کرده اید که پس از ده ها سال، هنوز سالم هستند و به کار خود ادامه می دهند. در حالی که اگر جنس این قاب ها از فولاد بودند، دیری نمی پایید که زنگ زده و نابود می شدند! واقعیت این است که آلومینیوم با قرارگیری در معرض اکسیژن، لایه محافظی از اکسید روی خود ایجاد می کند که این لایه از فلز مقابل خوردگی و زنگ زدن محافظت می کند.
مقاومت به خوردگی اکثر آلیاژهای آلومینیوم به نسبت آلومینیوم خالص کمتر است، اما برخی از این آلیاژها مانند آلیاژ دریایی 5083 مقاومت به خوردگی بسیار بالایی دارند و در محیط های مرطوب و خورنده استفاده می شوند. این آلیاژها طی فرایند آندایزینگ و رنگ شدن مقاومت بالاتری نیز پیدا می کنند. عملیات آندایزینگ ضخامت لایه اکسیدی را افزایش می دهد و سبب بهبود مقاومت به خوردگی آلومینیوم می شود.تولید ورق های 5083 در داخل کشور ممکن نبوده و اکثر ورق هایی از این جنس توسط شرکت عصر صنعت اشراق از کشورهای اروپایی و آسیایی وارد کشور می شود.
3) رسانایی الکتریکی و حرارتی مناسب
با وجود این که هدایت الکتریکی آلومینیوم نسبت به مس کمتر است، اما به واسطه چگالی کمتر این فلز نسبت به مس، می تواند انتخاب فوق العاده ای برای خطوط انتقال جریان برق باشد. به همین سبب، از این فلز در ساخت کابل ها و خطوط انتقال جریان در صنعت برق استفاده می شود.هم چنین آلومینیوم به علت داشتن هدایت حرارتی بالا، در مصارفی هم چون مادربوردهای کامپیوتر کاربرد دارد. این قطعات باید به سرعت گرمای ایجاد شده را تخلیه کنند. پس برای ساخت آن ها نیاز به فلزی با هدایت حرارتی بالا است.
4) بازتاب نور و گرما
یکی از ویژگی های آلومینیوم این است که قابلیت مناسبی برای بازتاب نور و حرارت دارد. در واقع این فلز می تواند تا 95% حرارت ورودی را منعکس کند! به همین جهت استفاده از این فلز در ساخت ساختمان ها می تواند باعث خنک شدن فضای داخلی آن ها شود. استفاده در ساخت پنل های خورشیدی، سقف های کاذب و شیروانی ها، نمای ساختمان ها و … برخی دیگر از کاربردهای این فلز محسوب می شود.
5) شکل پذیری عالی
آلومینیوم قابلیت شکل پذیری بسیار بالایی دارد و از سوی دیگر، نقطه ذوب آن نسبت به سایر فلزات پایین تر است. بنابراین جهت تولید پروفیل ها و قطعات تولیدی از این فلز نیاز به صرف انرژی کمتری است. این فلز را می توان به روش های مختلفی تولید کرد. برای مثال از فرآیند نورد جهت ساخت انواع ورق آلومینیوم و از فرآیند اکستروژن جهت ساخت انواع پروفیل و میلگردهای آلومینیومی استفاده می شود.
6) حفظ استحکام در دمای پایین
بر خلاف فولاد که در دماهای پایین به شدت ترد می شود؛ آلومینیوم در دماهای پایین استحکام کششی خود را حفظ می کند و حتی بهبود می بخشد! بهره مندی از این خواص آلومینیوم را برای استفاده در ساخت بدنه هواپیما مناسب می کند.
7) نفوذپذیری در حد خیلی ناچیز
آلومینیوم نفوذپذیری بسیار ناچیزی دارد. غیر سمی بوده و بوی خاصی ندارد. این ویژگی های آلومینیوم، فلز را برای استفاده در بسته بندی مواد غذایی، داروها و مواد حساس مناسب می کند. استفاده از آلومینیوم باعث محافظت مواد در برابر نور، حرارت، رطوبت، تشعشعات فرابنفش و … می شود.
8) غیر مغناطیسی بودن
نفوذپذیری مغناطیسی آلومینیوم برابر 6- 10 × 1.256665 است. غیر مغناطیسی بودن این فلز سبب استفاده از آن در تولید بسیاری از ابزارهای الکترونیکی از جمله تلفن های همراه، کامپیوتر، لپ تاپ و… شده است.
9) جذب صدا و شوک
آلومینیوم به علت داشتن خاصیت جذب صدا، در سقف های کاذب کاربرد فراوانی دارد. از سوی دیگر، بهره مندی از قابلیت جذب شوک سبب استفاده از این فلز در ضربه گیر خودروها می شود.
10) عدم ایجاد جرقه در برخورد با سایر فلزات
یکی دیگر از خواص آلومینیوم این است که در هنگام برخورد با فلزات دیگر یا سایر قطعات آلومینیومی، جرقه نمی زند که این ویژگی سبب استفاده از آن در قطعات داخلی خودروها شده است.
11) دوست دار محیط زیست
حتما تاکنون بارها از ظروف مواد غذایی آلومینیومی استفاده کرده اید. اما تاکنون به این فکر افتاده اید که چه گنجی در ضایعات این فلز ارزشمند نهفته است؟ جالب است بدانید که امروزه حدود 50% قطعات تولیدی آلومینیومی از ضایعات است و تولید به این روش، تنها حدود 5% هزینه تولید از سنگ معدن را دارد! به همین دلیل است که امروزه کارگاه های زیادی طرفدار جمع آوری ضایعات آلومینیومی و تولید محصولات ثانویه از این فلز شده اند. در صورتی که فرایند بازیافت به درستی انجام شود، آلومینیوم بازیافتی با قطعه اولیه تفاوتی نخواهد داشت.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
