لوله گالوانیزه از پوشش روی با روش گالوانیزاسیون تولید می گردد که هدف اصلی این کار جلوگیری از خوردگی لوله های فولادی می باشد. کنترل خوردگی محصولات فولادی یکی از مهم ترین مباحث مطرح شده در صنعت می باشد و تا امروز روش های متفاوتی برای جلوگیری از خوردگی آهن آلات در صنعت به وجود آمده است.
در برخی از موارد پوشش دهی آهن آلات مثلا پوشش دهی با رنگ ها و پوشش های حفاظتی و رنگ ها نسبت به سایر موارد از مزیت بالاتری برخوردار می باشد. در برخی موارد نیز پوشش هایی که با روش آبکاری به وجود می آیند از کارآیی بالاتری برخوردار می باشند. لوله گالوانیزه شده به دلیل مقاومت به خوردگی بالا امروزه در صنایع مختلف کاربردهای وسیعی پیدا کرده است و از اینرو توجهی خاص به این گونه پوشش ها معطوف شده است.
گالوانیزاسیون روش تولید لوله گالوانیزه بوده که با استفاده از ایجاد پوشش روی بر لوله فولادی انجام می گیرد. ضخامت فلز روی پوشش داده شده بر روی این محصول حدودا به میزان 15 میکرون بوده که بسته به میزان و نوع مصرف می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
این پوشش از لایه روی تشکیل گردیده است که این فلز با ترکیبات آهن نیز ترکیب می گردد. لایه پوشش داده شده بر روی لوله گالوانیزه شامل مقادیر مختلفی از فلزات آهن و روی می باشد که مقدار این فلزات به فاصله از پایه فولاد بستگی خواهد داشت. به فولادی که توسط فلز روی گالوانیزه شود فولاد گالوانیزه گفته می شود.
مقایسه پوشش گالوانیزه و سایر پوشش ها
پوشش دادن لوله گالوانیزه با روی نسبت به سایر روش های حفاظتی و پوشش دهی هزینه کم تری دارد. در پوشش دهی با رنگ در نگاه اول شاید به نظر برسد که هزینه کم تری را در بر خواهد داشت ولی با نگاه دقیق تر متوجه می شویم که سهم نیروی انسانی برای پوشش رنگ 60 درصد بوده که در مقابل 30 درصد هزینه نیروی انسانی گالوانیزاسیون بیشتر می باشد.
هزینه تعمیرات و سایر هزینه های جاری
در تولید لوله گالوانیزه حتی در مواردی که هزینه های اولیه برای گالوانیزه کردن بیشتر از هزینه های سایر پوشش ها می باشد هزینه ی لوله گالوانیزه در طول زمان تقریبا ثابت باقی می ماند چراکه این محصول تعمیرات کم تری خواهد داشت. البته بایستی توجه داشت که نوع رنگ مورد استفاده در پوشش رنگ نیز پارامتر بسیار مهمی در تعیین میزان هزینه های جاری می باشد.
تخمین عمر لوله گالوانیزه
عمر تخمین زده شده برای لوله گالوانیزه تقریبا بیشتر از 50 سال می باشد. این در حالی است که عمر لوله هایی که با رنگ پوشش دهی می شوند بسته به نوع رنگ بین 11-2 سال متغیر می باشد.
استحکام لوله گالوانیزه
لوله گالوانیزه به علت دارا بودن پوشش گالوانیزه که ساختار واحد متالورژی داشته و کاملا نسبت به تنش های مکانیکی ناشی از نصب و حمل و نقل و آسیب های احتمالی مقاوم می باشد، از استحام بسیار بالایی برخوردار می باشد. البته بایستی در نظر داشت که استحکام این محصول به طور کلی به شرایط محیطی بستگی داشته و در محیط های خاص این میزان تغییر خواهد کرد. به عنوان مثال لوله گالوانیزه رنگی با پایه رزینی بیشترین استحکام را در میان انواع لوله گالوانیزه خواهد داشت.
قسمت هایی که در لوله گالوانیزه آسیب جزیی می بینند از روی سطح یک لوله تشکیل کاتد داده و در حین عملیات این قسمت ها در لوله گالوانیزه به علت تشکیل پیل گالوانیکی، از پوشش حاوی فلز روی به عنوان آند استفاده می گردد و از ایجاد آسیب در بخش هایی که خراش برداشته اند جلوگیری به عمل می آید. این در حالی است که در سایر روش های پوشش دهی این قابلیت در نظر گرفته نشده است.
تمام قسمت های لوله گالوانیزه خصوصا بخش هایی که اتصال دهنده می باشند که در این مکان ها احتمالا امکان وجود مناطق فرو رفته و یا قسمت های برآمده و سطح های عریان می باشد که شانس پوشش دهی در آن قسمت ها وجود نداشته و از این نوع حفاظت گالوانیکی برخوردار می باشند. این در حالی است که سایر پوشش ها نمی توانند این مشکل را رفع نمایند.در انواع لوله ها چه لوله گالوانیزه چه لوله پوشش داده شده با رنگ، سطح به راحتی و حتی با چشم غیر مسلح قابلیت بازرسی و تشخیص را دارا می باشد.
مدت زمان نصب لوله گالوانیزه
از زمانی که لوله گالوانیزه وارد سایت می شود قابلیت نصب شدن را به صورت مستقیم دارا می باشد. این در حالی است که سایر لوله ها که به روش های دیگری پوشش دهی می گردند (پوشش دهی با رنگ یا پوشش های غیراندود) نیاز به آماده سازی اولیه سطوح دارند. برای مثال برای آماده سازی لوله پوشش داده شده با رنگ که پوشش چهار لایه نیز دارد. این در صورتی است که شرایط جوی و آب و هوایی مساعد باشد ولی لوله گالوانیزه از آغاز ورود به سایت بدون در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی شرایط نصب را دارا می باشد.