چالش های صنعت آلومینیوم در ایران

تامین مواد اولیه

بوکسیت عمده ترین منبع تولید آلومینا در دنیاست که بیش از 98 درصد آلومینیوم جهان از آن تولید می شود. در ایران نخستین بار در سال 1958 و در ناحیه بلبلوئیه استان کرمان، بوکسیت گزارش شده است. پس از آن و در ادامه مطالعات زمین شناسی، ذخایری از بوکسیت در ایران کشف شد.

امروزه ایران با نزدیک به 40 میلیون تن ذخایر بوکسیت کشف شده، حدود 0.1 درصد از ذخایر جهان را دارا است. میزان ذخایر قابل بهره برداری بزرگ ترین معدن بوکسیت ایران واقع در جاجرم، کمتر از 20 میلیون تن برآورد شده است. این در حالی است که برای تولید هر کیلوگرم آلومینیوم به 4 کیلوگرم بوکسیت احتیاج است.

علاوه بر بوکسیت، کانى های غنى از آلومینیوم دیگری نیز مانند آلونیت و نفلینسینیت نیز وجود دارند که برخى از کشورها به منظور تولید آلومینیوم از آنها استفاده مى نمایند. ذخایری به میزان ده ها میلیارد تن از این کانسارها در مناطق طارم، قزوین، منجیل و اهر وجود دارد که انتقال فن آوری های مربوطه و تولید آلومینیوم از این ذخایر می تواند علاوه بر تامین نیازهای داخلى، زمینه صادرات این فلز و مصنوعات حاصل از آن را نیز فراهم آورد.

تامین برق پایدار

واحدهای آلومینیوم سازی باید نیروگاه هایی جهت تامین برق در کنار خطوط تولید داشته باشند. عدم توجه به تامین برق پایدار می تواند مشکلاتی را برای این صنعت به وجود آورد. نکته قابل توجه این است که برق در صنعت آلومینیوم به عنوان ماده اولیه و خوراک استفاده می شود و صرفا حامل انرژی و عامل مصرف نیست.

برآوردهای انجام شده از سهم حدود 30 درصدی هزینه برق در هزینه های تولید آلومینیوم حکایت دارد. میزان مصرف برق در پیشرفته ترین فن آوری تولید آلومینیوم 11 کیلو وات بر ساعت است که 4 کیلو وات بر ساعت از میانگین کنونی جهانی برق مصرفی جهت تولید یک کیلو آلومینیوم کمتر است.

این در حالی است که برآوردهای انجام شده از سهم حدود 20 درصدی هزینه برق در هزینه های تولید آلومینیوم در ایران حکایت دارد. مقدار برق مصرفی برای تولید یک کیلو آلومینیوم در ایران حدود 17 کیلو وات بر ساعت بوده که این میزان حدود 3 کیلو وات بر ساعت از میانگین جهانی بیشتر است، لذا احداث کارخانه آلومینیوم با فن آوری جدید و تامین برق مورد نیاز با راندمان بالا ضروری است.

پژوهش های انجام شده نشان می دهد که در صورت استفاده از فن آوری های نوین تولید آلومینیوم در کنار گاز طبیعی به عنوان منبع انرژی قابل دسترسی و ارزان قیمت، می توان به ازای هر 9 هزار فوت مکعب گاز طبیعی، یک تن آلومینیوم تولید نمود.