آنودایزینگ آلومینیوم

به مجموعه عملیاتی که با تشکیل یک لایه نازک اکسیدی بر روی قطعات آلومینیومی باعث افزایش سختی، مقاومت در برابر خوردگی، ایجاد نمای تزئینی و تغییر برخی از خصوصیات فیزیکی آنها می گردد آندایزینگ اطلاق می شود.مکانیزم کلی عمل بدین صورت است که جریان مستقیم برق از مایع الکترولیت مناسبی می گذرد که در آن آلومینیوم آند بوده و فلز مناسب دیگری کاتد می باشد. در این صورت بر سطح آلومینیوم لایه نازکی از اکسید ایجاد می گردد که ضخامت آن به عوامل گوناگونی بستگی دارد.

آلومینیوم در شرایط معمولی نیز اکسیدی می شود به طوری که در مجاورت هوا و به طور معمول لایه ای از اکسید به ضخامت 0/01 میکرون و به صورت غیرمتخلخل بر روی سطوح قطعات آلومینیومی تشکیل می گردد که وظیفه حفاظت از سطح فلز را در محیط برعهده دارد اما برتری و مزیت اکسید ایجاد شده در روش آندایزینگ نسبت به شرایط طبیعی مقاومت بیشتر آن در مقابل خوردگی است.قطعات و سطوح آلومینیومی را به دلایل زیر اندایزینگ می نمایند:

1 - افزایش مقاومت در مقابل خوردگی

پوشش اکسیدی-آندی سیل شده آلومینیوم باعث محافظت فلز در برابر عوامل خورنده جوی و نمکها می گردد.

2 - افزایش قدرت چسبندگی رنگها

لایه اکسیدی- آندی سبب به وجود آمدن سطح فعال شیمیایی شده و زمینه و بستر مناسبی را جهت رنگ آمیزی ایجاد می نماید.

3 - به عنوان یکی از مراحل آبکاری

تخلخل موجود در پوشش اکسیدی  آندی باعث افزایش قابلیت آبکاری قطعات آلومینیومی می شود. (به طور مثال از آندایزینگ در الکترولیت اسید فسفریک می توان نام برد که به عنوان مرحله ماقبل آبکاری بکار می رود).

4 - ایجاد نمای ظاهری مناسب جهت دکوراسیون و تزئینات

لایه اکسیدی - آندی آلومینیوم به طور طبیعی درخشان بوده و مقاومت خوبی در مقابل خوردگی دارد. لذا می توان از آن به عنوان سطح نهایی مورد نظر جهت تزئینات و نماسازی استفاده نمود. درخشندگی و براقیت سطح مزبور به نوع آلیاژ، روش اچ کاری و براق کاری و سایر شرایط مناسب بستگی دارد.

5 - عایق کاری

اکسید آلومینیوم عایق می باشد و می تواند در مقابل ولتاژهایی که از چند تا چندین هزار ولت به عنوان عایق عمل کند که کیفیت و کمیت آن به نوع آلیاژ و ضخامت لایه اکسیدی بستگی دارد.

6 - کاربرد در صنایع فتوگراف و لیتوگراف

وجود حفره ها و تخلخل های بی شمار در پوشش اکسیدی آندی باعث بالا رفتن قدرت مکانیکی صفحات لیتوگراف در نگهداری محلول های مربوط به فتوگراف و لیتوگراف می گردد.

7 - افزایش قابلیت تابش و انتشار حرارت

لایه اکسیدی - آندی در ضخامت های بیش از 0/032 میلیمتر باعث افزایش قابلیت تابش و انتشار حرارت می گردد. به طور مثال ورق آندایز شده آلومینیومی پس از رنگ آمیزی با رنگ سیاه می تواند به نحو بسیار مطلوبی جهت جذب حرارت تا حدود 230 درجه سانتیگراد مورد استفاده قرار گیرد.

8 - افزایش مقاومت سایشی

با استفاده از مکانیزم آندایزینگ سخت بر روی قطعات آلومینیومی پوشش به ضخامت حدود 1 تا 4 میلیمتر ایجاد می شود که دارای سختی بالایی است و می توان از آنها جهت ساخت یاتاقانها و قطعات دوار و یا سایر مواردی که نیاز به مقاومت سایشی دارند استفاده نمود. تمام پوششهای اکسیدی-آندی نسبت به خود آلومینیوم سخت تر هستند اما در برخی از موارد نرم بوده و جهت کاربری در شرایطی که به مقاومت سایشی نیاز دارد مناسب نمی باشد.

9 - ردیابی و کنترل درزهای سطحی

پوشش اکسیدی-آندی حاصل از حمام اسید کرومیک می تواند به عنوان یک عامل بازرسی جهت کشف و بررسی درزهای سطحی موجود بر روی ورق یا قطعات آلومینیومی عمل نماید. بدین صورت که پس از آندایزینگ قطعات مزبور در داخل اسید فوق الذکر آنها را سریعا" با آب شسته و خشک می کنند.
اسید کرومیک باقیمانده در شکاف درزها و ترک های مویی، بیرون زده می شود و موقعیت عیوب را از نظر مکانی نشان می دهد.