آفات و بیماری های درخت و میوه ی انار

درخت انار یک میوه ی گرمسیری تا نیمه گرمسیری است و در نواحی ساحلی و مرطوب به صورت درخت همیشه سبز ولی در نواحی خشک با زمستان های سخت به صورت درخت خزان دار است. مناطق حاشیه ی کویر، با تابستان های گرم و خشک و آب و خاک نسبتا شور، مناطق اصلی کشت و کار و تولید اقتصادی انار کشور را تشکیل می دهند. از جمله ویژگی های باارزش این گیاه، انعطاف پذیری آن نسبت به انواع خاک ها و تحمل کم آبی و شوری آب و خاک است.

شته ی انار
عمومی ترین آفت درختان انار محسوب می شود که در تمامی انارستان کشور وجود دارد.

روش های کنترلی

1. بررسی های انجام شده نشان دهنده ی اختلاف فاحش بین تراکم جمعیت تخم شته ی انار بر روی پاجوش های درختان انار و سرشاخه ها است. از این نتیجه می توان به عنوان پایه و اساس یک روش مبارزه ی مکانیکی بهره گرفت. بدین ترتیب که پاجوش های انار را تا زمان جفت گیری و تخم گذاری شته های جنسی در پای درختان حفظ نموده و حذف آنها را به بعد از این زمان، که در شرایط آب و هوایی استان یزد حداکثر پایان آذرماه می باشد، موکول کرد. در این صورت می توان جمعیت تخم آفت و منبع آلودگی سطح باغ برای سال آتی را در مقیاس وسیعی کاهش داد. بدیهی است که قطع پاجوش ها قبل از تخم گذاری شته های جنسی باعث هدایت آنها به سوی سرشاخه ها و تاج درختان انار و افزایش خسارت آفت می گردد.
2. به منظور حفظ دشمنان طبیعی آفت و تداوم تعادل بیولوژیک، از مصرف هر گونه سموم شیمیایی در باغات انار جدا جلوگیری گردد. به خصوص که درختان انار به سموم شیمیایی حساس بوده و مصرف سم، ریزش برگ و طغیان کنه ی انار را در پی خواهد داشت.
3. از بادبردگی سموم مصرفی در مزارع یا باغ های مجاور باغ های انار جلوگیری شود.
4. از کاشت میزبان های حساس به آفت مثل بامیه و پنبه در حاشیه و مجاورت باغ های انار خودداری گردد.
5. جهت حمایت از دشمنان طبیعی شته ی انار، مقداری از علف های هرز گلدار در سطح باغ های انار و حواشی آنها حفظ گردد.

با تکثیر و رهاسازی کفشدوزک های شکاری یا بالتوری سبز و زنبور تریکوگراما، دشمنان طبیعی شته ی انار تقویت گردد.

کرم سفید ریشه ی انارروش های کنترل
«کرم سفید ریشه» نیز مانند بسیاری از آفات دارای دشمنان طبیعی فراوان است که آنها را در مراحل مختلف زندگی مورد حمله قرار می دهند. پرندگان، مورچگان، تعدادی از میکروارگانیسم ها ی خاک، زنبورها و بعضی از کنه ها ازجمله دشمنان طبیعی این آفت محسوب می شوند که لازم است مورد توجه و حمایت قرار گیرند. جمع آوری حشرات کامل در صبح زود با تکان دادن درختان و درختچه های محل استراحت شبانه ی حشرات کامل، جمع آوری حشرات کامل با کمک نور چراغ، جمع آوری لاروهای آفت در هنگام شخم، به ویژه در فصل تابستان و پائیز از جمله روش های مؤثر در کاهش جمعیت آفت هستند.

مگس سفید انار
همان گونه که اشاره شد، در حال حاضر مگس سفید انار، آفت اقتصادی باغ های انار محسوب نمی شود و آفت از طریق دشمنان طبیعی خود تحت کنترل است و نیازی به مبارزه ندارد.

پوسیدگی و ترشیدگی میوه ی انار
تعدادی از قارچ ها، باکتری ها، مخمرها و نماتدها در صورتی که به داخل میوه ی انار راه پیدا کنند، قادرند در روی درخت یا در انبار، موجبات گندیدگی و فساد سریع یا تدریجی میوه ی انار را فراهم نموده و آن را از بین ببرند.
به منظور کاهش خسارت ناشی از پوسیدگی و ترشیدگی میوه ی انار تحقیقاتی در کشور انجام شده است که به اختصار به آنها اشاره می شود:

1. پرتودهی با 100 کیلو وات اشعه ی گاما در کشتن کرم گلوگاه انار و جلوگیری از رشد قارچ های انباری مؤثر است.
2. استفاده از گاز متیل بروماید برای جلوگیری از فعالیت کرم گلوگاه انار و فساد میوه مفید است.
3. ضدعفونی انارهای چیده شده با محلول دو در هزار تیابندازول (تکتو) و سمپاشی پیش از برداشت با همین قارچ کش به منظور جلوگیری از کپک زدگی میوه.
4. استفاده از تیمار گرمادرمانی.

ترکیدگی میوه علائم و عوامل
ترکیدگی میوه، مهم ترین بیماری فیزیولوژیکی و خسارت زا در تمام مناطق انار کاری کشور و دنیا محسوب می شود و بعد از کرم گلوگاه انار بیشترین خسارت را به باغداران وارد می سازد. کم آبی، نامنظم بودن دور آبیاری، وجود واریته ی حساس، اختلاف درجه حرارت شب و روز و سرمای زودرس پاییزه به ویژه اگر توام با ریزش باران باشد، به ترتیب بیشترین نقش را در ایجاد عارضه ی ترکیدگی میوه ی انار به عهده دارند.
همچنین میزان ترکیدگی در خاک های شور زیاد است. ترکیدگی با وزن هزار دانه ارتباط معکوس دارد. و البته روش های کنترل آفت ترکیدگی میوه که در اصل مقاله تفضیلی نویسنده در دفتر نشریه موجود است و می تواند در اختیار باغداران انار که علاقه مند باشند قرار گیرد.