از صنعت گران و تعمیرکاران و نجاران و دیگر صاحبان مشاغل فنی گرفته تا خانم های خانه دار و … همه و همه برای انجام برخی از کارها به ابزار آلات نیاز دارند. هرچند این ابزار برای هریک از آن ها متفاوت است اما وجه مشترکی هم دارند که به قبل از استفاده یعنی انتخاب برمی گردد. برای اینکه ابزار آلات خوبی را خریداری و مدت ها از آن ها استفاده کنیم باید پارامترهای انتخاب مناسب آن ها را بشناسیم. در این مقاله به شما می گوییم که برای خرید انواع ابزار آلات چه پارامترهایی حائز اهمیت اند.
پیشرفت سریعی که در دنیای ابزار آلات به وجود آمده؛ باعث ایجاد یک چالش پیچیده بین کاربران و ابزارشان شده است، از این رو پروسه انتخاب محصول هم برایشان مهم تر و سنگین تر از گذشته شده است. تجربه ثابت کرده است که انتخاب نامناسب ابزار موجب به وجود آمدن اشکالاتی از قبیل کیفیت پایین کار، آسیب دیدگی کاربر، عدم بهره وری مناسب و … می شود.
ساختار نامناسب و غیراستاندارد ابزار آلات باعث بروز مشکلات جسمانی از قبیل مشکلات عضلانی ناشی از مخاطرات شغلی؛ یا چیزی مثل «WMSDs» می شود که آسیب دیدگی عضلات، تاندون ها، مفاصل و اعصاب را در پی دارد؛ اما وقتی که از ابزار مناسب و استاندارد استفاده کنید، دچار چنین مشکلاتی هم نخواهید شد.
استفاده از دستورالعمل های ارگونومیک در طراحی ابزار آلات این امکان را به وجود آورده است که ابزار آلات دستی و برقی متناسب با نیاز کاربر طراحی شوند و شرایط کار را از لحاظ روحی و فیزیکی برایشان راحت تر کنند.به عنوان اولین قدم، به سؤالات زیر پاسخ دهید:
با پاسخ دادن به این سؤالات می توانید لیستی از دستورالعمل های طراحی ارگونومیک تهیه کرده و انتخابی متناسب تر با این قواعد داشته باشید و به علاوه ریسک ارگونومیک مربوط به ابزار آلات انتخابی تان را کاهش دهید.
وزن ابزار آلات
توزیع بار در ابزار آلات، تأثیر مستقیمی بر نحوه و مدت زمان گرفتن آن ها دارد. بهتر است وزن ابزارهایی که با یک دست گرفته می شوند چیزی حدود 1.4 کیلوگرم یا کمتر باشد. ابزاری که به دقت بالای کاربر نیاز دارند هم بهتر است وزنی در محدوده 0.5 کیلوگرم یا کمتر داشته باشند. با این حال گاهی اوقات پیش می آید که به دلایل مختلفی امکان کاهش وزن یا توزیع بار در ابزار آلات مختلف وجود ندارد؛ در این گونه موارد باید از این پارامتر چشم پوشید و در عوض از دستگاه کمکی متعادل کننده ابزار آلات استفاده کرد. استفاده از این دستگاه به کاربر کمک می کند که وقتی از ابزار استفاده نمی کند، وزن آن را به دوش نکشد و راحت تر باشد.
دستگیره ها
دسته ها یا دستگیره ها باید طوری طراحی شده باشند که کاربر بتواند با قدرت و تسلط کامل، ابزار آلات را در دستانش نگه دارد. مثلاً در برخی از انواع مختلف ابزار، کاربر نیاز دارد که دست هایش را روی دسته حرکت بدهد، یا انگشتانش را (برای تعویض کلیدها، ولوم و …) جابجا کند، اما در برخی موارد دیگر باید دست یا دست های کاربر روی دستگیره ثابت شوند و تکان نخورند، که این شرایط درباره دستگاه های مختلف متفاوت است.
شکل دسته ابزار آلات خوب
شکل دسته یکی از مهم ترین عواملی است که بر وضعیت مچ دست و بازو تأثیر می گذارد و بدون شک در انتخاب ابزار آلات خوب و متناسب با کار شما تأثیرگذار است. بعد از اینکه کاربرد، نوع استفاده و محل کار را مدنظر قرار داده و بررسی کردید، به شکل دسته بیندیشید و بسته به نیازتان دسته ای را انتخاب کنید که انعطاف پذیر است، مچ دست را خم نمی کند یا …. دسته هایی که دست در آن ها محکم و ثابت مانده و جابه جا نمی شود برای مواقعی مناسب اند که نیرو باید به صورت افقی اعمال شود. ابزارهایی با دسته های صاف برای کارهایی مناسب اند که مچ دست و ساعد باید صاف قرار بگیرند یا به عبارتی بر آن ها نیروی عمودی اعمال بشود.
قطر دسته
به طورکلی دستگیره ها باید به شکل استوانه یا بیضی باشند؛ که قطر آن ها برای ابزار مختلف متفاوت است. قطر دسته برای ابزاری که باید با قدرت زیادی گرفته شوند (مثل پیچ گوشتی برقی) حدود 3.8 سانتی متر است، حداقل اندازه قطر پیشنهادی 3 سانتی متر و حداکثر مقدار آن 4.6 سانتی متر است.
درباره ابزاری که با دو یا چند انگشت گرفته می شوند و برای نگه داشتنشان به نیروی زیادی نیاز نیست (مثل انبر) اندازه قطر پیشنهادی 1 سانتی متر است. حداقل مقدار پیشنهادی برای اندازه قطر این نوع ابزار 0.8 سانتی متر و حداکثر میزان آن 1.3 سانتی متر است. اگر هنگام انتخاب هر ابزاری به قطر مناسب آن هم توجه کنید می توانید ابزار آلات خوب و مناسبی را هم تهیه و انتخاب کنید.
طول دسته
دسته هایی که خیلی کوتاه اند می توانند فشار خیلی زیادی را به وسط کف دست کاربر منتقل کنند، در صورتی که این فشار باید در تمامی نقاط کف دست توزیع شود. طول دسته ای که معمولاً مناسب است و ما هم پیشنهاد می کنیم چیزی حدود 14 سانتی متر، با حداقل مقدار 10.2 سانتی متر است. به علاوه درباره دسته های پلاستیکی گرد هم بهتر است که فشرده سازی بافت نرم کمتر باشد. در کارهایی که کاربر از دستکش استفاده می کند بهتر است طول دسته بیشتر باشد که در حین کار دچار مشکل نشود و مطمئن باشد که ابزار مورد نظرش را از میان ابزار آلات خوب تهیه و خریداری کرده است.
فاصله دو دسته
در ابزاری مثل انبردست، انبر، سیم چین یا … که برای استفاده نیاز به باز شدن دارند، پارامتر دیگری هم وجود دارد که راحتی کاربر را فراهم می کند. این پارامتر تعیین کننده میزان باز شدن دو دسته از یکدیگر است و بهترین مقدار پیشنهادی برای آن 7.6 سانتی متر است. حداقل مقدار پیشنهادی آن 5.1 سانتی متر و حداکثر مقدار آن 10 سانتی متر است. اگر این مقدار کمتر یا بیشتر از مقادیر گفته شده باشد مدت زمان در دست گرفتن ابزار توسط کاربر را کاهش می دهد و قطعاً چنین ابزاری از لیست ابزار آلات خوب خارج خواهد شد.
جنس
برای کسب اطمینان از اینکه می توان دسته را محکم و خوب در دست گرفت، باید جنس دسته به گونه ای باشد که اصطکاک کافی بین دسته و دست های کاربر به وجود بیاید. جنس دستگیره ابزار دستی باید از موادی باشد که رسانا، لیز و فشرده سازی شده نباشند. دستگیره های دارای بافت لاستیکی، گرفتن دستگیره و استفاده از دستگاه را تا حدی آسان می کنند که کاربر برای استفاده شان ملزم به صرف نیرو و انرژی زیادی نباشد و به علاوه وسیله در دست کاربر دچار لغزش نشود.
اگر واقعاً قصد خرید ابزار آلات خوب و باکیفیتی را دارید که بتوانید مدت ها آن ها را مورد استفاده قرار دهید، باید از خریدن ابزاری با دسته های براق و جلا داده شده خودداری کنید. درباره ابزار برقی باید حواستان را جمع کنید که جنس دستگیره ها دارای ویژگی های حرارتی و الکتریکی مناسبی باشند. برای این نوع ابزار دستگیره هایی با جنس پلاستیک یا الیاف ترکیبی توصیه می شود.
ابزار برقی به جای ابزار دستی
تا جایی که امکان دارد باید برای انجام دادن کارهایمان به جای استفاده از ابزارهای دستی که به صرف انرژی مداوم نیاز دارند، از ابزارهای برقی استفاده کنیم. هرچه نیروی لازم برای استفاده از یک ابزار دستی بیشتر باشد، دست بیشتر درگیر استفاده از آن شده و حول آن وسیله می چرخد؛ که این احتمال بروز اتفاقات خطرناک برای کاربر را بیشتر می کند. طول دکمه راه انداز ابزار برقی باید حداقل 2.5 سانتی متر باشد تا به کاربر امکان فعال سازی با بیش از یک انگشت را بدهد.
ابزار آلات خوب لرزش کمی دارند
باید تا جایی که ممکن است ویبره و لرزش ابزار آلات را کاهش داد که به کاربر منتقل نشود، چراکه در غیر این صورت تمرکز کاربر از بین می رود و بیشتر از میزان مورد نیاز انرژی صرف می کند و همین مسئله باعث کاهش بهره وری و همین طور به وجود آمدن موقعیت های پرخطر برای کاربر می شود. به همین منظور باید از دستکش و لباس مناسب استفاده کنید تا بتوانید میزان این لرزش را کاهش دهید. نگهداری و حفاظت صحیح ابزار هم، می تواند این لرزش را کاهش داده و به انتخاب و استفاده مناسب از ابزار آلات خوب کمک کند.
اضطراب کاربر
ممکن است در مواقعی که کاربر از ابزار دستی استفاده می کند استرس یا فشار مکانیکی به کف دست و انگشتان او منتقل شود، به خصوص در مواقعی که نیاز به اعمال نیروی بیشتر است. نیرویی که اعمال می شود نباید بیشتر از 10 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد. نیرویی که توسط انگشت ها برای فشردن ماشه یا اعمال می شود باید بر روی بافت ها قرار بگیرد.
با وجود اینکه گستره ابزارآلات موجود در بازار بسیار وسیع است اما فرآیند پیدا کردن ابزار دستی که به خوبی از قوانین ارگونومیک پیروی می کنند کار مشکل و پیچیده ای است. به علاوه عدم وجود ابزارآلات خوب دستی که واقعاً تحت شرایط ارگونومیک طراحی و ساخته شده باشند ممکن است باعث خرید محصولی شود که به جای کاهش یا حذف خطرات احتمالی، احتمال ایجاد صدمه و خطر را افزایش دهد.
استفاده بی رویه و نا به جای بازاریابان از اصطلاح «ارگونومیک» باعث شده است که کاربران در هنگام خرید توجه خاصی به این ویژگی ها (اطلاعاتی که تولیدکنندگان به همراه محصول ارائه داده اند) نداشته باشند. به همین علت برایتان لیستی از دستورالعمل ها را تهیه کردیم که با دنبال کردن آن می توانید ابزار آلات خوب با حداکثر ایمنی و بهره وری و همین طور کمترین آسیب را تهیه کنید.
نکات کاربردی برای انتخاب ابزار آلات خوب