احداث باغ های گیلاس و آلبالو در خاکهای نامناسب وتهیه بستر نامناسب و مصرف نامناسب کودهای شیمیایی و یا کودهای دامی نپوسیده، و شیوه نادرست آبیاری و یا عدم آشنایی بهره برداران با نحوه استفاده از حشره کش ها غالبا موجب می شود تا آفات به خوبی کنترل نگردند.از سویی مصرف بی رویه سموم آفت کش باعث نابودی دشمنان طبیعی آفات گردیده است که این امر خود موجب طغیان آفات ثانوی نظیر کنه ها در سال های اخیر شده است، بنابراین لازم است باغداران با آگاهی کافی از عوامل خسارت زا و مدیریت درست باغ از ایجاد خسارت اقتصادی جلوگیری کنند. در اینجا چند نمونه از آفات و بیماریهای درختان گیلاس و آلبالو به اختصار شرح داده می شود.
این آفت از آفات درجه اول گیلاس است و در اغلب مناطق میوه خیز وجود دارد و خسارت آن گاهی تا 70% محصول می رسد این حشره با تخم گذاری روی میوه های گیلاس و سپس تغذیه لاروهای آن از گوشت میوه باعث کرمو شدن و نامرغوبی آن می شوند لاروها پس از رسیدن میوه از آن خارج شده و در خاک شفیره می شوند و زمستان را به همین صورت در خاک می گذرانند، زمان پیدایش حشره کامل از اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد ماه و مصادف با زمانی است که میوه های ارقام دیررس کاملاً تشکیل شده و تا اندازه ای رشد کرده است. حشرات کامل 5-6 روز بعد از جفتگیری شروع به تخم ریزی می نمایند و لاروها به تدریج ظاهر شده و شروع به تغذیه از گوشت میوه می نمایند.
غیر شیمیایی:
مبارزه شیمیایی:
با توجه به تراکم آفت و با استفاده از روشهای پیش آگاهی و تعیین زمان دقیق مبارزه و فاصله تا برداشت می توان از سمومی نظیر دیپتریکس، دیازینون، مالاتیون یا زولون به نسبت مشخص استفاده نمود.
حشره کامل سوسک کوچکی به رنگ قرمز طلایی و در مقابل نور مایل به سبز فلزی است. این آفت زمستان را به صورت لارو در عمق 5-10 سانتیمتری خاک به سر میبرد.
حشره کامل از اوایل بهار همزمان با تشکیل شکوفه های درختان گیلاس ظاهر شده و پس از مختصری تغذیه از برگ و جوانه ها و میوه های جوان جفت گیری کرده و ماده ها پس از تشکیل میوه روی آن تخم ریزی می کنند. خسارت عمده این آفت مربوط به نحوه تخم ریزی آن می باشد به این ترتیب که ماده ها با خرطوم خود قدری گوشت میوه را خورده و سوراخی تا سطح هسته ایجاد می کنند سپس با تخم ریز خود روی دانه یک تخم می گذارد و روی آن را با ماده تیره رنگی می پوشاند.
دوره فعالیت حشره کامل طولانی بو.ده و حتی تا زمان برداشت محصول می توان انها را مشاهده کرد، تخم ها 7 تا 10 روز بعد باز شده و لاروها بیرون می آید و وارد هسته شده و از مغز هسته تغذیه می کنند. و پس از تکمیل دوره لاروی از میوه خارج شده و وارد خاک می شوند.
مبارزه غیر شیمیایی:
مبارزه شیمیایی:
پس از ریزش 80% از گلها سم پاشی با یکی از سموم فسفره نفوذی نظیر امولسیون دیزینون به نسبت 5/1 در هزار از سایر آفات باغات گیلاس شته سیاه گیلاس، کرم سفید ریشه، سوسک چوبخوار یازده نقطه ای، سوسک پوست خوار درختان میوه و پروانه های مینوز برگ را می توان نام برد.
بیماریهای درختان گیلاس:
از بیماریهای مهم درختان گیلاس می توان به شانکر باکتریایی، لکه برگی گیلاس، لکه غربالی، پوسیدگیهای ریشه و طوقه و... اشاره کرد
شانکر باکتریایی درختان گیلاس:
حساسیت به شانکر باکتریایی در درختان تحت استرس نسبت به درختان سالم بیشتر است، طول دوره سرما و آب و هوای مرطوب و یخبندان در ایجاد و شیوع بیماری نقش دارد. علایم این بیماری به سن درخت، رقم میزبان، نوع منبع آلودگی و شرایط محیطی بستگی دارد. مهم ترین مشخصه بیماری در گیلاس تولید شانکر همراه با ترشح صمغ است ولی در بعضی موارد علایم دیگری نظیر بلاست گل، مرگ جوانه ها ی در حال خواب، لکه برگی های نکروزه و ایجاد تاول روی میوه نیز دیده می شود.
روشهای مدیریت بیماری:
هر چند کنترل کامل این بیماری با هیچ روشی به دست نیامده است، ولی عملیات زراعی مناسب و اعمال روشهای کنترلی در پایین نگه داشتن میزان وشدت آلودگی نقش مهمی دارند.
کنترل شیمیایی:
کاربرد باکتری کش ها جهت کنترل اثر قابل توجهی نداشته و سم پاشی با ترکیبات مسی مانند بردو تنها درختان را از آلودگی محافظت کرده و پس از ظهور شانکرها کارایی ندارد. سوزاندن شانکرها به ترتیبی که شعله به مدت 5-10 ثانیه روی شانکرها و به ویژه حاشیه آنها گرفته می شود این روش را از اوایل تا اواسط بهار انجام داده و در صورت نیاز 2-3 هفته بعد می توان تکرار کرد.