فرایند تصفیه روغن هسته انگور
1- صمغ گیری:
هدف از عملیات صمغ گیری جداسازی تقریباً کامل فسفاتیدها و سایر صمغ ها از روغن خام است. صمغ ها در حالت خشک (بدون آب) در روغن خام محلول هستند اما بر اثر هیدراته شدن و جذب آن به صورت رسوباتی نامحلول در روغن ته نشین می شوند.
فرایند صمغ گیری با اضافه کردن مواد شیمیایی نظیر اسید فسفریک تسریع می شود. اسید فسفریک سرعت هیدراته شدن صمغ ها را افزایش می دهد و زمان ته نشینی وجداشدن آنها را کوتاه تر می کند.
در طی عملیات صمغ گیری باید به کمک میکسرهای مناسب زمان و فرصت کافی برای اختلاط آب، اسید فسفریک و روغن فراهم می شود و سپس فسفاتیدهای هیدراته که سنگین تر از فاز روغنی هستند را توسط جداکننده هایی که با مکانیسم نیروی گریز از مرکز کار می کنند می توان جداسازی نمود.
2- خنثی سازی:
در طی دوران نگه داری دانه ها و میوه های روغنی از زمان برداشت تا زمان استحصال روغن بر اثر فعالیت آنزیمها همچنین برخی میکرو ارگانیسم ها، چربی موجود در دانه یا میوه هیدرولیز شده و به اسید چرب آزاد و گلیسرول تبدیل می شود.
این اسیدهای چرب آزاد در طی فرایند استخراج روغن به همراه روغن خام استحصال می شوند. در طی فرایند تصفیه لازم است که اسیدهای چرب آزاد از روغن خام جدا شوند که این فرایند که به خنثی سازی معروف است به دو صورت شیمیایی و فیزیکی قابل انجام است که نوع شیمیایی آن بیشتر متداول است.
فرایند خنثی سازی شیمیایی شامل سه بخش است:
مجاور می شود و بقایای صابون به فاز آبی منتقل می شود و به کمک جداکننده های مخصوص صابون محلول در آب از روغن جدا می شود.در بخش نهایی باقیمانده رطوبت موجود در روغن که ناشی از عملیات صمغ گیری، خنثی سازی و شستشو است از روغن هسته انگور حذف می شود. این کار در سیستم های خشک کن تحت خلاء انجام می پذیرد.
مراحل فرایند صمغ گیری و خنثی سازی
3- بی رنگ کردن:
در این مرحله تولید روغن هسته انگور ترکیبات عامل رنگی به همراه برخی از ناخالصیهای دیگر از روغن جدا می شوند. این فرایند اساسا یک عمل جذب فیزیکی است که رنگدانه ها از طریق جذب در یک جاذب که معمولا خاک رنگ بری است از روغن جدا می شوند.
عملیات رنگ بری به دو صورت مداوم و غیر مداوم است. معمولا این عملیات در مخازن تحت خلاء مجهز به همزن انجام می پذیرد. در پایان این عملیات مخلوط روغن و خاک رنگ بر، به وسیله سیستم های فیلتر پرس صاف شده و خاک رنگبر از روغن جدا می شود.
مراحل فرایند رنگ بری
4- بی بو کردن:
روغن ها و چربیهای خام دارای بو و طعم نامطلوبی است که بر اثر عوامل مختلفی از جمله فعالیت آنزیمهای موجود در دانه و میوه های روغنی ایجاد شده اند. عمده این ترکیبات عبارتند از اسید های چرب آزاد، لاکتون ها و ترکیبات حاصل از اکسیداسیون. این ترکیبات اکثراً فرار هستند و در طی این عملیات به کمک تزریق حباب های بخار زنده به داخل روغن از آن جدا می شود.
عملیات بی بو کردن معمولا تحت خلاء شدید انجام می شوند تا هم باعث جداسازی ترکیبات فرار شود و هم از اکسیداسیون و هیدرولیز روغن در دما بالا جلوگیری شود. در واقع به کمک سه عامل خلاء، دمای بالا و تزریق مستقیم بخار، ترکیبات فرار عامل بو و طعم نامطلوب از روغن جدا شده و روغن بی بو می شود.