گیاهشناسی بادام هندی (کاشیو)

"کاشیو" (cashew) از جمله درختان بومی کشور برزیل است که توسط کاشفین پرتغالی به هندوستان برده شد. امروزه هندوستان بزرگ ترین صادرکننده بادام هندی به کشورهایی نظیر ایالات متحده آمریکا، ایتالیا، ایران، اتریش و سنگاپور است. مردم هندوستان به کاشیو بسیار علاقمندند و آن را " kaju " می نامند.

کاشیو از جمله درختان میوه گرمسیری است که عمدتاً برای تهیه آجیل پرورش می یابد. دانه های آجیلی یا بذور درختان کاشیو را در موارد متعددی نظیر: صنایع، داروسازی، کشاورزی و آشپزی استفاده می کنند.

گیاهشناسی بادام هندی
بادام هندی (cashew) با نام علمی " Anacardium occidentale " از خانواده " آناکاردیاسه " (Anacardiaceae) و از خویشاوندان "سماق" (Sumac)، انبه (mango)، پسته (pistachio)، عشقه سمی (poison ivy) و بلوط سمی (poison oak) محسوب می گردد. خانواده "آناکاردیاسه" شامل 73 جنس و 600 گونه است. این خانواده در زمره گیاهان دولپه ای و شامل درختان، درختچه ها و گیاهان رونده می باشد. جنس "آناکاردیوم" شامل 8 گونه است که جملگی بومی آمریکای جنوبی هستند.

درختان کاشیو از اندازه کوچک تا متوسط برخوردارند. آنها عموماً دارای تنه منفردی هستند و از عادت رشد گسترده ای بهره مندند. درختان مسن معمولاً آنچنان گسترده می گردند که انتهای شاخه های پایینی ممکن است با سطح زمین تماس یابند. کاشیو درختی همیشه سبز و نسبتاً بزرگ به ارتفاع 14 - 10 متر با تنه ای به اشکال نامنظم است اما انواع اصلاح شده و پاکوتاهش به ارتفاع 20 - 10 فوت دیده می شوند.

بزرگ ترین درخت بادام هندی با سطح سایه اندازی حدود 7500 مترمربع در منطقه "ریوگرانده" کشور برزیل دیده شده است. برگ های کاشیو به صورت مارپیچی (فیلوتاکسی) بر روی ساقه ها استقرار دارند. آنها از بافت چرمی برخوردار می باشند و به اشکال بیضوی (elliptic)، تخم مرغی وارونه (oval) تا زورقی (spatulate) به طول 22 - 4 سانتیمتر و عرض 15 - 2 سانتیمتر با حواشی صاف و نوک بریده (blunt , acute) دیده می شوند. برگ های ضخیم کاشیو دارای رگبرگ های برجسته ای هستند.

شاخه و برگ های تازه کاشیو دارای رنگدانه های قرمز رنگ می باشند. گلدهی درختان کاشیو همانند درختان انبه است. آنها دارای گل های نر و گل های کامل دوجنسی بر روی یک بوته و در داخل یک گل آذین هستند که اصطلاحاً "پلی گامی" (polygamous) نامیده می شوند. گل ها در قالب گل آذین "خوشه مرکب" (panicle) و یا "دیهیم" (corymb) به طول بیش از 26 سانتیمتر ظاهر می گردند. هر یک از گل های کوچک در ابتدا سبز رنگ هستند ولی نهایتاً به رنگ قرمز زرشکی در می آیند که دارای 5 گلبرگ باریک با نوک بریده به طول 15 - 7 میلیمتر می باشند. گلبرگ ها حاوی نوارهای طولی و لبه های برگشته هستند.

گل ها در انتهای پانیکول ها ظاهر می شوند و غالباً در آغاز فصل خشک می شکفند. گلدهی در طی چند هفته به پایان می رسد آنچنانکه حضور میوه های رسیده و گل ها به صورت همزمان بر روی یک درخت معمول نیست. درخت بادام هندی نسبتاً خودگشن (self- fruitful) است لذا درختان منفرد نیز به تولید تعداد محدودی میوه می پردازند. در آزمایشی که بر روی بیولوژی گرده افشانی انجام گرفت، نشانداد که هیچ تفاوتی در رشد لوله های گرده (pollen tube) ضمن "خود گرده افشانی" و "دگر گرده افشانی" وجود ندارد اما میوه های حاصل از شیوه "دگر لقاحی" به تعداد بیشتر و درشت تری حاصل می گردند.

عملاً درختان کاشیو از طریق جوانه زنی بذور تکثیر می شوند ولیکن "دگر لقاحی" در این باغات میوه بوفور صورت می پذیرد. ثمردهی میوه ها در گل هایی که در ابتدا باز می شوند، در حداکثر قرار دارد لذا توصیه می گردد که همانند درختان پسته از ارقامی با "غالبیت رأسی" جهت بیشترین ثمردهی بهره گیرند. ثمردهی به طور یکسان توسط گل های ماده و گل های کامل صورت می پذیرد و حشرات متعددی از جمله مگس های گلدوست و مورچگان در موفقیت گرده افشانی دخالت دارند.

میوه گلابی شکل درختان کاشیو موسوم به "سیب کاشیو" در واقع یک نوع "میوه ضمیمه" محسوب می شود و آن را غالباً "میوه کاذب" یا "میوه دروغین" می دانند. میوه کاذب و گلابی شکل آن در حقیقت از رشد بخش فوقانی میوه حقیقی یعنی نمو دُمگل یا دُم میوه و به عبارتی نهنج گل کاشیو حاصل می آید. این میوه را در منطقه آمریکای مرکزی با نام " maranon " می شناسند.

میوه ها در زمان رسیدگی به رنگ های زرد و قرمز و به طول 11 - 5 سانتیمتر می گردند. آنها خوراکی هستند و از مزه شیرین و طعم ملایمی برخوردارند. گوشت میوه سیب کاشیو بسیار آبدار است و از پوست ترد و ظریفی برخوردار می باشد که آن را در مقابل حمل و نقل آسیب پذیر می سازد. برگها، پوست تنه و میوه های خام بادام هندی حاوی روغن تند و سوزش آوری است که قادر به ایجاد ضایعات پوستی در برخی اشخاص می باشد. دانه های آجیلی آن به صورت خام قابل خوردن نیستند ولی تمامی روغن تند و آلرژیک آن در طی فرآیند برشته کردن از دانه ها و پوسته هایش زائل می گردند.