روش های تولید پکتین از ضایعات میوه و مرکبات

تکنولوژی و روش های تولید و عرضه محصول

نگاهی به روش تولید پکتین:
در صنعت غذا، فرایند تولید امری نسبتا از پیش تعریف شده بوده و تولیدکننده نقش خاصی در اتنخاب آن ندارد و لذا نقش آن ایجاد شرایطی برای دقت عمل در اجرای صحیح فرایند می باشد.

از طرف دیگر اداره نظارت بر مواد غذایی وزارت بهداشت و همچنین موسسه استاندارد، نظارت های مستقیم و مستمر برای واحدهای تولیدکننده مواد غذایی اعمال کرده و رعایت دقیق کیفیت مواد اولیه مصرفی و محصول را به همراه دقت در رعایت فرایندهای تولید تحت نظارت و کنترل دارند.

بنابراین تولیدکننده موظف به اجرای فرایند تعریف شده می باشد عملیات مختلفی در فرایند تولید انجام می گیرد که ذیلا اشاره کوتاه بر آن شده است:

سورت پوست میوه رسیده

پوست مرکبات و همچنین ضایعات میوه تازه به عنوان ماده اولیه تولید پکتین، از کارخانجات تولیدکننده آبمیوه یا آبلیمو تهیه خواهد شد. این ضایعات به همراه خود دارای ناخالصی های دیگر و موارد ناخواسته می باشند که لازم است قبل از وارد سازی آن به خط تولیدی از مواد اولیه جدا گردد.

که اینکار از طریق برداشت دستی به وسیله کارگران صورت می گیرد که در صنعت غذا تحت عنوان سورت معروف می باشد. در عملیات سورت، مواد اولیه روی کانوایر قرار داده شده و در حال حرکت بسوی ایستگاه بعدی، اجسام ناخواسته از آن جدا شده و شستشوی مقدماتی نیز انجام می گیرد.

شستشوی مواد

مواد اولیه سورت شده، برای زدودن بقایای اجرام خارجی مانده از مزرعه مانند بقایای سموم استفاده شده، حشرات، خاک و غیره شستشو و تمیز می گردند که این امر به وسیله آب انجام می گیرد.

جدا سازی مکانیکی پوسته سفید

بخش عمده پکتین در پوست مرکبات است از اینرو معمولا از آن ها جهت استخراج این ماده استفاده می گردد. از طرف دیگر اصلیترین قسمتی از پوست که پکتین در آن حضور دارد لایه سفید رنگی در قسمت داخلی پوست است.

از اینرو معمولا در فرایند تولید پکتین این قسمت پوست به صورت مکانیکی جدا شده و جهت استخراج آن به قسمت بعدی منتقل می شود.

خرد کردن پوست سفید

لایه سفید رنگ جدا شده پوست، به منظور ایجاد قابلیت جذب اسید بهتر، به قطعات ریزتر برش داده می شود.

استخراج پکتین از طریق رقیق کردن اسید

پکتین موجود در قطعات ریز شده پوست، به وسیله رقیق کردن اسید که از پوست پرتقال ترشح می شود استخراج و به صورت محلول با برخی مواد دیگر و از جمله اسید استفاده شده، در تانک های مخصوص ذخیره می شود.

بخار دهی

محلول پکتین استخراج شده که در تانک نگهداری می شود به منظور آماده سازی آن برای جدا سازی نهایی، بخار دهی می گردد.

الکل دهی

به منظور خنثی سازی و در نهایت جدا سازی اسید و دیگر مواد محلول در مخلوط پکتین، از الکل یا استن استفاده می گردد. این عمل سبب ته نشین شدن پکتین در محلول آن می گردد.

جدا کردن پکتین

پکتین ته نشین شده، از طریق دکانتینگ جدا و به مخازن مربوطه منتقل می شود. پکتین جدا شده در این مرحله به صورت خمیر آن می باشد.

خشک کردن پکتین

در بند بالا اشاره گردید که پکتین پس از دکانتینگ، به صورت خمیر در تانکها نگهداری می گردد از اینرو لازم است این خمیر خشک شده و آماده ارسال به بازار گردد که این امر در این مرحله صورت می گیرد.

بسته بندی

آخرین مرحله در تولید پکتین، بسته بندی آن است که برای این منظور از دو نوع بسته استفاده می گردد. در شکل اول که هدف عرضه محصول در بازار مصارف خانگی می باشد با استفاده از ماشین بسته بندی سلفان متالایز، بسته بندی در اوزان 10-20-50-100 گرمی بسته بندی و عرضه می گردد.

در شکل دوم که بسته بندی برای مصارف صنعتی و کارخانجات تولید مواد غذایی مورد استفاده دارد، بسته بندی در کیسه های پلاستیک 25 کیلو گرمی انجام می گیرد. هر کدام از انواع بسته بندی ماشین آلات مخصوص به خود را دارند.

قرنطینه محصول به مدت معین

محصولات غذایی پس از تولید لازم است به مدت معینی در انبار محصول قرنطینه شده و در صورت عدم مشاهده هرگونه آلودگی میکروبی، راهی بازار مصرف گردند.

وجود آلودگی های میکروبی در بسته ها به صورت باد کردگی بسته ها، سوراخ بودن آنها و موارد دیگر قابل مشاهده و کشف است. در مورد محصول مورد مطالعه زمان قرنطینه حدود دو هفته می باشد.

ارسال محصول آماده فروش به انبار محصول

پس از پایان دوران قرنطینه، محصول برای فروش به انبار محصول تحویل می شود.