ژئوتکستایل یک ماده نساجی نفوذ پذیر مصنوعی است که برای بهبود ویژگی های خاک از آن استفاده می شود. این ماده هنگامی که با خاک ترکیب می گردد، توانایی جداسازی، فیلتر، تقویت، حفاظت و زهکشی را دارد. ژئوتکستایل ماده ایده آلی برای بسیاری از فعالیت های زیرساختی از جمله جاده، اسکله، محل های دفن زباله، ساختارهای زهکشی و سایر پروژه های عمرانی محسوب می شود.
انواع ژئوتکستایل
ژئوتکستایل ها از پلیمرهایی مانند پلی استر یا پلی پروپلین ساخته شده اند. این مواد بر اساس شیوه آماده سازی به سه دسته تقسیم می شوند:
1- ژئوتکستایل های پارچه بافتنی
بافتنی یا مواد ساخته شده از نخ ها جزء رایج ترین ژئوتکستایل ها هستند که با استفاده از تکنیک های مشابه با منسوجات پارچه ای معمول ساخته می شوند. این نوع دارای ویژگی بارز دو مجموعه از نخ های موازی است. نخی که در سراسر پارچه حرکت می کند، تار نام دارد و نخ عمودی، پود است
2- ژئوتکستایل های غیربافتنی
ژئوتکستایل های غیربافتنی از طریق نخ رشته ای پیوسته یا از طریق الیاف قلابی کوتاه تولید می شوند. پیوند الیاف ها معمولاً با استفاده از تکنیک های حرارتی، شیمیایی یا مکانیکی و ترکیبی از آنها مورد استفاده قرار می گیرد.الیاف های ژئو که از بهم پیوستگی مکانیکی یا پیوند حرارتی یا شیمیایی به دست می آیند، دارای ضخامت 5/0 الی 1 میلیمتر هستند، درحالی که نوع غیربافتنی از نظر شیمیایی دارای ضخامت 3 میلیمتر هستند.
3- ژئوتکستایل بافته شده
ژئوتکستایل بافته شده با فرآیند بهم پیوستن مجموعه ای از حلقه های نخ با یکدیگر تولید می شود. همه ژئوسنتتیک بافته شده با استفاده از تکنیک بافتن به همراه سایر روش های تولید ژئوسنتتیک از جمله بافندگی، ساخته می شود.جدا از این سه ژئوتکستایل، سایر ژئوسنتتیک های مورد استفاده شامل ژئونت، ژئوگرید، ژئوسل، ژئو ممبرین، ژئوکامپوزیت و غیره می شوند که هر یک از آنها دارای ویژگی های متمایز بوده و برای کاربردهای مشخصی مورد استفاده قرار می گیرند.
کارکردهای ژئوتکستایل
1- جداسازی
کارکرد جداسازی ژئوتکستایل اساساً در ساخت و ساز جاده ها مورد استفاده قرار می گیرد. ژئوتکستایل مانع از چسبیدن دو خاک می گردد. به عنوان مثال، با جداسازی خاک زیرلایه از کل مصالح، ژئوتکستایل سبب محافظت از زهکشی و حفظ ویژگی مقاومت مصالح می شود.برخی از حوزه های قابل اجرا عبارتند از:
2- فیلترسازی
تعادل ژئوتکستایل به سیستم خاک اجازه می دهد تا جریان مایع کافی را با اتلاف محدود خاک در صفحه ژئوتکستایل فراهم آورد. تخلخل و نفوذپذیری جزء ویژگی های اصلی ژئوتکستایل ها هستند که شامل فعالیت نفوذ می باشند.استفاده از ژئوتکستایل در زهکش لبه پیاده رو که در شکل بالا نشان داده شده است، یکی از کاربردهای متداول محسوب می شود.
3- تقویت
تزریق ژئوتکستایل به خاک سبب افزایش مقاومت کششی خاک می شود، این افزایش به همان اندازه ای است که فولاد در بتن انجام می دهد. سه مکانیسم زیر باعث افزایش مقاوت خاک به سبب ورود ژئوتکستایل می شوند:
4- درزگیری
لایه ژئوتکستایل غیربافتنی بین لایه های جدید و قبلی آسفالت قرار می گیرد. ژئوتکستایل، آسفالت را جذب می کند تا به لایه ضد آب تبدیل شده و جریان عمودی آب را به ساختار پیاده رو به حداقل برساند.
استفاده از ژئوتکستایل در ساخت و ساز
دامنه ژئوتکستایل در حوزه مهندسی بسیار وسیع است. کاربرد ژئوتکستایل بر اساس ماهیت کار مشخص می شود.
1- فعالیت های جاده ای
ژئوتکستایل ها در ساخت و ساز جاده به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرند. آنها از طریق افزودن مقاومت کششی باعث تقویت خاک می شوند. از ژئوتکستایل ها به عنوان لایه ضد نفوذ آب در بستر جاده استفاده می شود و آنها نفوذپذیری را بدون از دست دادن کارکرد جداسازی خود حفظ می کنند.
2- فعالیت های راه آهن
پارچه های بافتنی یا غیربافتنی جهت جداسازی خاک از خاک زیرین بدون ممانعت از گردش آب زیرزمینی که در آنجا زمین ناپایدار است، مورد استفاده قرار می گیرند. پوشش تک لایه ها با پارچه مانع پخش شدن مصالح به خاطر شوک ها و لرزش های ناشی از رفت و آمد قطار می شود.
3- کشاورزی
ژئوتکستایل ها برای کنترل گل و لای مورد استفاده قرار می گیرند. برای بهبود مسیرها و جاده های گل آلود مربوط به احشام یا ترافیک سبک، پارچه های غیربافتنی از طریق همپوشانی مورد استفاده قرار می گیرند تا لوله را پوشش دهند.
4- زهکشی
استفاده از ژئوتکستایل ها جهت فیلترسازی خاک و مواد کم و بیش بزرگ جهت انتقال آب، به عنوان جایگزینی با دوام از نظر تجاری و فنی برای سیستم های مرسوم محسوب می شود. ژئوتکستایل، مکانیسم فیلترسازی را برای زهکش ها در سدهای زمینی، در جاده ها و بزرگراه ها، در مخازن، پشت دیوارهای نگهدارنده، سنگرهای زهکشی عمیق و کشاورزی انجام می دهد.
5- فعالیت های مربوط به رودخانه، کانال و ساحل
ژئوتکستایل محافظ حاشیه های رودخانه در برابر فرسایش ناشی از جریان آب نیز هست. وقتی در کنار بسترهای طبیعی و مصنوعی استفاده می شود، مثل فیلتر عمل می کند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
