تکمیل کالای نساجی

تکمیل کالای نساجی به هرگونه عملکردی گفته می شود (فراتر از آماده سازی و رنگ کاری) که باعث بهبود ظاهر یا مفید بودن پارچه بعد از ترک آن از ماشین بافندگی یا دوخت می شود. تکمیل یا فینیشینگ، سری هایی نهایی از عملیاتی است که پارچه نساجی کامل شده را از طریق پارچه های خام تولید می نماید. معمولا تکمیل منسوجات، شامل روش هایی چون شستشو، خشک کردن، رنگ کاری یا چاپ، فرآیندهای مکانیکی یا شیمیایی و موارد دیگر است.

معمولا تکمیل کالای نساجی، شامل روش هایی چون شستشو، خشک کردن، رنگ کاری یا چاپ، فرآیندهای مکانیکی یا شیمیایی و موارد دیگر است که طی این مرحله بر روی محصولات نساجی انجام می گیرند (مانند الیاف کوتاه، فتیله یا فتیله شانه شده پشم، نخ ها یا فیلامنتی ها، پارچه های بافته شده یا کشباف) تا مشخصات اساسی آنها از قبیل نفوذ رنگ، قابلیت چاپ، رطوبت پذیری، رنگ، زیر دست منسوج و ظاهر را تقویت نمایند.

منظور از تکمیل کالای نساجی، همه عملیات احتمالی است که هر چند در مرحله ای به نام تکمیل آمده اند، اما معمولا در جهت بهبود ظاهر، زیر دست منسوج، خواص و در زمان هایی براساس زمینه کاربردی به پارچه ها اعمال می شوند.

مرحله تکمیل، نقشی بنیادینی در تعالی نتایج تجاری منسوجات ایفا می کند که قویا وابسته به نیازهای بازار است، این نیاز بسیار شدید تر و غیر قابل پیش بینی تر می شود و باعث می گردد تا زمان واکنش کندتری برای تولید کننده های منسوجات فراهم شود.آخرین ماشین های بازار که برای عملیات تکمیل استفاده شده اند، معمولا کاربردهای چند منظوره ای ارائه داده اند، مشخصات انعطاف پذیری و قابلیت فراگیری این ماشین ها، برای ارائه نتایج ثمربخش رو به تکامل است.

عملیات تکمیل چیست؟

آیا پارچه ای را دیده اید که از دستگاه بافندگی خارج می شود؟ معمولا احساس می شود که این پارچه ها، کثیف بوده و با لکه همراه هستند، به همین دلیل آنها را پوشاک خاکستری می گویند. پارچه رنگی که برای ساخت پوشش آنها را خریداری می کنیم، پارچه غیر سفید و کثیفی است که معمولا به رنگ خاکستری است. اما بیشتر پارچه های دیگری که از فروشگاه خریداری می کنیم، هموار تمیز و پاکیزه هستند. در این بین چه اتفاقی افتاده است؟ بله، عملیات تکمیل اعمال شده است.

تکمیل فرآیندی است که بعد از بافت یا دوخت، بر روی پارچه اعمال می شود تا ظاهر، زیر دست منسوج و عملکرد آن تغییر کند. وقتی تکمیل، مثلا بر روی کتان اعمال شد، بسیار درخشان تر، قوی تر و مقاوم تر به شستشو می شود. همچنین سایر عملیات تکمیلی باعث نرم تر شدن و سخت تر شدن پارچه می شوند و موجب مقاوم شدن آنها به آب یا لکه و رنگ سازی و طراحی آن نیز می گردند.

طبقه بندی عملیات تکمیل

عملیات تکمیل را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:

• قابل ترمیم و بادوام
• دوره ای (اساسی) و خاص

تکمیل دوره ای برای همه پارچه هایی استفاده می شود که هدف آنها بهبود ظاهرشان است. تکمیل خاص (ویژه) با هدف خاص یا استفاده نهایی اعمال می شود.وقتی پارچه سختی خود را بعد از شستشو از دست می دهد یا هنگامی که بعد از پوشیدن، چروکیده می شود، به مسئله از بین رفتن پارچه واقف می شویم. در چنین حالتی چه باید کرد؟ شما پارچه را دچار کشش کرده اید و آن را بعد از هر بار شستشو، اطو می کشید. این مرحله را تکمیل قابل ترمیم می گویند.

یعنی این تکمیل، فقط تا زمان شستشو یا تمیز کاری رنگ طول می کشد، اما بعضی از عملیات های تکمیلی برای زمان زیادی بر روی پارچه باقی می مانند، مانند مقاومت به چروک شدن یا شستشوهای مکرر. این عملیات تکمیلی تحت تأثیر شستشو، تمیز کاری رنگ یا اطو کشی نیستند. اینگونه عملیات تکمیلی به نام عملیات تکمیلی بادوام شناخته می شوند و نمی توانند در خانه اعمال شوند. بعضی از عملیات تکمیلی که بادوام نیز هستند، به صورت ویژه یا دوره ای ایجاد می شوند.

بررسی تکمیل کالای نساجی

بسیاری از عملیات تولید منسوجات مانند رنگ کاری، چاپ سیلک و تکمیل پارچه از تکنیک های پردازش مرطوب استفاده می کنند. این تکنیک ها، حاوی استفاده از محلول یا حمام آبی جهت اعمال مواد شیمیایی به زیرلایه منسوجات، تثبیت مواد شیمیایی به الیاف، شستشو یا تمیز کردن برای از بین بردن مواد شیمیایی و رنگ کاری جهت تولید محصول نهایی هستند.

حرارت دادن و بخارهای بعدی آب باعث می شوند تا این فرآیندهای مرطوب، بسیار وابسته به انرژی شوند. کارشناسان حوزه صنعت تخمین می زنند که فرآیندهای مرطوب به صورت تقریبی از 60% انرژی مصرفی در صنعت نساجی استفاده نمایند.علاوه بر این، در بسیاری از بخش های دنیا، چروک دار شدن پارچه در آب باعث شده است تا تولید کنندگان منسوجات، روش هایی را توسعه دهند که باعث کاهش مصرف آب و انرژی شوند.