بافت های سرژه

سرژه نوعی از بافت نساجی با الگوی دنده های موازی مورب است. با نگاه به خطوط مورب که به نظر می رسد در امتداد عرض پارچه حرکت می کنند، می توان بافت سرژه را شناسایی کرد. این بافت در مقایسه با بافت ساده، مقاومت بیشتری نسبت به پارگی دارد، زیرا نخ ها در فاصله کمتری نسبت به هم بافته می شوند، بنابراین این بافت دارای درجه بیشتری از حرکت داخلی است.

علاوه بر این، دو نخ هنگام پاره شدن پارچه، بار بیشتری را تحمل می کنند.بافت های سرژه، بافت هایی هستند که کاربردهای گسترده ای پیدا کرده اند. آنها می توانند به روش های مختلفی تولید شوند. ویژگی اصلی این بافت که آن را از سایر بافت ها متمایز می کند، وجود خطوط مورب چشمگیر است که به نظر می رسد در امتداد عرض پارچه حرکت می کنند.ویژگی های اصلی بافت سرژه عبارتند از:

• در این بافت از یک حاشیه به حاشیه دیگر یک سری خطوط مورب تشکیل می شود.
• نخ تار و نخ پود بیشتر در واحد سطح نسبت به بافت ساده شکل می گیرند.
• نقاط پیوندی کمتر نسبت به بافت ساده دارند.
• پوشش بهتری نسبت به بافت ساده دارند.
• ضخامت پارچه و جرم در واحد سطح پارچه بیشتر است.

طبقه بندی بافت های سرژه

بافت های سرژه، شکل های مختلفی دارند. اما آنها عموما در دسته بندی های مهمی طبقه بندی می شوند. به عنوان مثال:

• بافت های معمولی یا ممتد
• بافت های زیگزاگ، جناغی یا موج دار
• بافت سرژه جابجا شده، مانند بافت اطلس، بافت ساتین و بافت سرژه ریپس
• بافت ترکیبی
• بافت شکسته برگشته
• بافت سرژه نقش دار و سایر بافت های مرتبط با سرژه

انواع بافت های فوق بیشتر به صورت زیر طبقه بندی می شوند:

• بافت های سرژه تاری
• بافت های سرژه پودی
• بافت های سرژه تار و پودی
• بافت های سرژه ممتد

بافت های سرژه تاری

در این نوع از بافت های سرژه، نخ تار بر روی همه پودها در یک تکرار به جز یک پود، بافته می شود. حداقل تکرار مورد نیاز، سه مرتبه است. نمونه هایی از بافت سرژه تاری به صورت های 1/2، 1/3، 1/4 و 1/5 هستند.

بافت های سرژه پودی

این بافت سرژه برخلاف مورد قبلی است. در این بافت، نخ پود در هر تکرار به جز یک تار روی همه تارها به شکل زیر و رو بافته می شود. نمونه هایی از بافت سرژه پودی به صورت های 2/1، 3/1، 4/1 و 5/1 هستند.
شکل های B، C و D یک بافت سرژه راستگرد یا "Z" شکل و شکل A یک بافت سرژه چپ گرد یا "S" شکل را نشان می دهند.

بافت های سرژه متعادل و نامتعادل

در این نوع از بافت های سرژه، ممکن است رشته های تار و پود به صورت برابر یا نابرابر، زیر و رو بافته شوند. به عبارت دیگر، انواع بافت های سرژه می توانند به شکل یک رو یا دو رو باشند. بنابراین آنها ممکن است به عنوان بافت های سرژه متعادل یا نامتعادل شناخته شوند. نمونه هایی از سرژه متعادل، 2/2، 3/3، 4/4، 5/5 و غیره هستند.

از نمونه های سرژه نامتعادل می توان به 3/2، 2/4، 3/5 و غیره اشاره کرد. بافت سرژه 2/2 بسیار محبوب است و با نام بافت گاباردین نیز شناخته می شود. شکل های A و B، بافت های سرژه متعادل و نامتعادل 3/4 را نشان می دهند و شکل های C و D، نمودارهای درهم بافتگی سرژه 1/4 (بافت سرژه تاری) و سرژه 4/1 (بافت سرژه پودی) را نشان می دهند.

بافت های سرژه تار و پودی

در این بافت های سرژه، ممکن است رشته های تار و پود به صورت برابر یا نابرابر، زیر و رو بافته شوند که ممکن است در بافت زیر و رو، رشته های تار بر رشته های پود غالب باشند و بلعکس. برخی از نمونه های بافت سرژه 4/4 در شکل های A، B و C نشان داده شده اند.

زاویه بافت های سرژه

زاویه بافت سرژه، زاویه بین خطوط مورب بافت سرژه و یک خط افقی فرضی و یا یک محور موازی با رشته پود است. این زاویه بستگی به نسبت تعداد رشته تار به اینچ (در واحد اینچ) و تعداد رشته پود به اینچ (در واحد اینچ) در پارچه دارد.

هنگامی که نسبت تعداد نخ تار به اینچ و تعداد نخ پود به اینچ با هم برابر باشند، زاویه بافت سرژه 45 درجه است. هنگامی که نسبت تعداد نخ تار به اینچ بیشتر از تعداد نخ پود به اینچ باشد، زاویه بافت سرژه به صورت منفرجه، یعنی بیشتر از 45 درجه خواهد بود. هنگامی که نسبت تعداد نخ پود به اینچ بیشتر از نسبت تعداد نخ تار به اینچ باشد، زاویه بافت سرژه به صورت حاده، یعنی کمتر از 45 درجهخواهد بود.

استفاده نهایی از بافت سرژه

بافت های سرژه در تولید مواردی مثل یونیفورم های نظامی، پارچه دنیم (نوعی پارچه لباس کار کتانی)، پتو، پیراهن، پرده و اثاثیه پارچه ای، استفاده گسترده ای پیدا کرده اند.