پارچه تافته چه نوع پارچه ای است؟

پارچه تافته چه نوع پارچه ای است؟

تافته یک پارچه سبک وزن و موجدار است که معمولا برای تولید طیف متنوعی از لباس های زنانه نفیس مورد استفاده قرار می گیرد.این پارچه که بافت ساده ای دارد، حس نرمی در هنگام لمس کردن به انسان منتقل می نماید و می توان از طریق مواد مختلفی آن را تولید نمود. واژه تافته  از کلمه tafta گرفته شده است که در زبان فارسی به معنی بافت تافته شده است. در حقیقت پارچه تافته در هنگام بافته شدن با به هم تاباندن نخ ها تولید می شود.

بسیاری دیگر از پارچه ها با همین روش تولید می شوند، یعنی خصوصیات کششی و حفظ شکل تافته بیانگر خصوصیات منحصر به فرد این پارچه با توجه با نامش است.در گذشته تافته از ابریشم ساخته می شد، اما با توسعه الیاف مصنوعی در قرن بیستم میلادی، سازندگان منسوج این پارچه را با موادی مانند ریون و پلی استر نیز تولید کرده اند. با این وجود هنوز ممکن است که پارچه تافته ابریشمی تولید شود، اما نسخه های جدید این پارچه معمولا از طریق پلی استر تولید می شوند.

اگرچه عبارت تافته نزدیک به هزار سال برای توصیف پوشاک سبک وزن ابریشی به کار رفته است، اما مشخص نیست که آیا پارچه تافته گذشته های دور به نوع پارچه ای که امروزه با این نام شناخته می شود، شباهتی داشته است یا خیر.

چندین بار در گذر تاریخ به این نوع پارچه استناد شده است. مثلا گزارش شده است که گربه های خط دار در اصل به دلیل شباهتی که با نوع خاصی از پارچه تافته راه راه داشته اند، به این نام مشهور گردیده اند. تافته در آزمایش های خاص هوانوردی که در دهه 18 میلادی انجام شده است، نیز به کار رفته است. در زمان حال، پارچه تافته به دلیل بافت نازک کاغذی شکل و دوام عالی حتی در آزمایشات عروق خونی مصنوعی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

یکی از قابل توجه ترین ویژگی های پارچه تافته به حفظ شکل آن مربوط می شود. بسیاری از دیگر پارچه های نازک تمایل دارند تا بعد از پوشیده شدن، شکل خود را از دست دهند، اما بافت کششی تافته موجب می شود تا بتوان این پارچه را به تعداد زیادی از شکل های مختلف تبدیل کرد، به گونه ای که در طی یک عصر دچار تغییر شکل نشوند و کج نگردند.

وقتی پارچه تافته پوشیده می شود، به دلیل موجدار بودن یک حالت خش خش مانند را به وجود می آورد. با توجه به نوع تافته ای که پوشیده می شود، این پارچه در هنگام حرکت شخص پوشنده لباس ممکن است یک تأثیر تغییر رنگ دهنده ایجاد نماید یا بافت نازک کاغذی آن ممکن است هر جریانی از هوا که در داخل اتاق حرکت می کند را گرفتار نماید.

این خواص منحصر به فرد پارچه باعث شده است تا در دیدگاه عموم مردم این پارچه به عنوان یک منسوج لوکس و نفیس شناخته شود و این دیدگاه حتی وقتی مواد پارچه تافته سنتی، مثل ابریشم به طور گسترده با پلی استر و ریون جایگزین شده اند، همچنان ادامه داشته است.

پارچه تافته چگونه تولید می شود؟

این نوع از پارچه با توجه به نوع ماده ای که در تولید آن مورد استفاده قرار می گیرد، با تکنیک های متنوعی ساخته می شود. مثلا کاشت و برداشت پیله های کرم ابریشم موجب تولید ابریشم می شود. این فرآیند با محیط زیست بسیار سازگار است، اما در نهایت منجر به کشته شدن کرم های ابریشم می شود. وقتی پیله های کرم ابریشم جوشانده می شود، آنها مثل پارچه کشباف از هم شکافته می شوند و بر روی ماسوره پیچیده می گردند.

رشته حاصل در یک محلول نیمه سمی خیسانده می شود. در نهایت این رشته به نخ ریسیده می گردد و ممکن است در این مرحله رنگ آمیزی شود. با این حال انواع خاصی از پارچه تافته بعد از اینکه طاقه پارچه برای بافته شدن آماده گردید، رنگ می شوند.وقتی پارچه تافته از مواد نیمه مصنوعی مانند کوپر آمونیوم ریون (cuprammonium rayon) ساخته می شود، معمول تر است که این محصول از طریق پلی استر تولید شود. از آنجا که پلی استر یک الیاف کاملا مصنوعی به شمار می آید، لذا فرآیند تولید آن با روش ساخت ابریشم کاملا متفاوت است.

پلی استر از طریق ترکیباتی به نام اتیلن استخراج می شود. این اتیلن با دی متیل ترفتالات (dimethyl terephthalate) در دماهای بالا واکنش نشان می دهد و مونومر الکل را تولید می نماید. این مونومر سپس با اسید ترفتالات ترکیب می شود تا پلیمری به نام پلی استر را به وجود آورد. این ماده ذوب شده سپس از طریق یک شکاف اکسترود می شود و اجازه می یابد تا بر روی نوارهای بلند سرد شود. این نوارها سپس خرد می شوند و دوباره ذوب می گردند.

در ادامه پلی استر ذوب شده از طریق یک اسپینرت (نخ ریس) اکسترود می گردد و رشته های حاصل از الیاف منسوج اجازه می یابند تا قبل از اینکه در فرآیندی به نام کشش تحت کشیده شدن قرار گیرند، سرد شوند. در نهایت الیاف پلی استر کشیده شده رنگ آمیزی می شوند یا در معرض بازدارنده شعله یا به عمل آوری های آنتی استاتیکی قرار می گیرند.

وقتی الیاف خام منسوج به دست آمد، پارچه تافته را می توان یا با دست و یا از طریق ماشین بافندگی صنعتی به شکل های دلخواه در آورد. از یک فرآیند خاص پیچشی برای فراهم کردن حالت موجی و خواص سبک وزنی این پارچه استفاده می شود. با توجه به نوع پارچه تافته ای که تولید می شود، ممکن است قبل یا بعد از بافته شدن رنگ آمیزی گردد.در حالت کلی می توان این مراحل تولید را به صورت زیر خلاصه نمود:

• تولید مونومر الکل: اتیلنی که از نفت استخراج می شود با دی متیل ترفتالات در دماهای بالا واکنش نشان می دهد تا مونومر الکل را تولید نماید.
• تولید کردن پلی استر: این مونومر سپس با اسید ترفتالات جهت تولید پلیمری به نام پلی استر ترکیب می شود.
• اکستروژن: این ماده ذوب شده سپس از طریق یک شکاف اکسترود می شود و اجازه می یابد تا بر روی نوارهای بلند سرد شود.
• خرد کردن: این نوارهای سپس خرد می شوند و دوباره ذوب می گردند.
• نخ ریسی نمودن: در ادامه الیاف ذوب شده از طریق یک اسپینرت اکسترود می شوند.
• کشیدن: رشته های حاصل الیاف منسوج اجازه می یابند تا قبل از اینکه کشیده شوند، سرد گردند.
• مرحله تکمیل نهایی: در نهایت الیاف پلی استر کشیده شده رنگ آمیزی می شوند یا در معرض بازدارنده شعله یا به عمل آوری های آنتی استاتیکی قرار می گیرند.
• بافتن: وقتی الیاف خام منسوج به دست آمد، پارچه تافته را می توان یا با دست و یا از طریق ماشین بافندگی صنعتی به شکل های دلخواه در آورد.