پارچه لاکرا چگونه تولید می شود؟
لاکرا یک الیاف کاملا مصنوعی است، یعنی همه اجزای آن در آزمایشگاه تولید می شود. اگرچه بسیاری از بخش های تشکیل دهنده که جهت تولید شیمیایی در پارچه لاکرا به کار گرفته می شوند، ماهیتی ارگانیک دارند، اما زمانیکه آنها به الیاف لاکرا تبدیل می گردند، به دلیل اینکه دو بار تحت فرمول بندی قرار می گیرند، دیگر ارتباطی با اجزای ارگانیک نخواهند داشت.
چهار روش برای تولید لاکرا وجود دارد، اما بیشتر این روشها تقریبا منسوخ شده اند. اگرچه بعضی از تولید کنندگان ممکن است هنوز از روش های ریسندگی واکنشی، ریسندگی در محلول مرطوب یا اکستروژن مذاب برای تولید محصولات الاستین استفاده نمایند، اما روشی تحت عنوان ریسندگی در محلول خشک (solution dry spinning) تقریبا باعث تولید 95 درصد از حجم لاکرای جهانی می شود.
وقتی ماکرو گلیکول و مونومر دی ایزوسیانات برای تولید پلیمر (که به عنوان ماده اصلی لاکرا عمل می کند) با هم ترکیب می شوند، این فرآیند شروع می گردد. در ادامه محلول در معرض سطح های کالیبره شده دقیقی از گرما و فشار قرار می گیرد که واکنش شیمیایی شکل دهنده پیش پلیمر (prepolymer) را تحریک می کند. اگر نسبت حجمی بین این دو ماه از حالت تعادل خارج شود، پیش پلیمر شکل نمی گیرد. در بیشتر کاربردها، نسبت حجمی 1 به 2 مشاهده می گردد.
سپس پیش پلیمر در معرض اسید دی آمین قرار می گیرد که واکنش شیمیایی دیگری به نام واکنش گسترش زنجیر را به وجود می آورد. ماده حاصل از این واکنش، تا جاییکه بتواند مانند لجن شود، به شکل ویسکوز و ضخیم در می آید، بنابراین از یک حلال برای نازک شدن محلول استفاده می گردد تا کار با آن آسانتر شود.سپس محلول نازک شده بر روی دستگاه سیلندر شکلی به نام سلول تولید الیاف بارگیری می شود.
این دستگاه، نوع خاصی از اسپینرت است و وقتی محلول بارگیری می گردد، سلول تولید الیاف شروع به ریسیدن می کند و محلول را به اجبار از اسپینرت (نخ ریس) عبور می دهد. محلول از جانب دیگر اسپینرت به شکل الیاف خارج می شود، اما این الیاف بعد از اینکه از حالت مایع به حالت جامد تبدیل شد، باید در معرض نیتروژن حرارت دیده شده و حلال محلول گازی قرار گیرد.
وقتی الیاف جامد شدند، می توان آنها را از طریق سلول ریسندگی استوانه ای اکسترود کرد و آنها را به وسیله دستگاه متراکم کننده هوا به شکل رشته هایی در آورد. این هوا که فشار بالایی دارد، رشته ها را به نخ تابیده شده تبدیل می نماید و نخ حاصل را در طیف متنوعی از اندازه های مختلف برای استفاده های گوناگون لاکرا در صنایع مصرفی نساجی در می آورد.
قبل از اینکه نخ لاکرا کارخانه را ترک کند و به پارچه بافته شود، هنوز به قرار گیری در معرض ماده تکمیل کننده نهایی، مانند استئارات منیزیم (magnesium stearate) یا پلیمر مشابه نیاز دارد. در نهایت نخ لاکرا به یک ماسوره بزرگ منتقل می شود و از کارخانه تولید نساجی خارج می گردد.در کل فرآیند تولید پارچه لاکرا را می توان به صورت زیر خلاصه نمود:
پارچه لاکرا چه کاربردی دارد؟
لاکرا در طیف گسترده ای از حالت های مختلف منسوجات مصرفی به کار گرفته می شود. از آنجاکه در روزهای نخستین تولید پارچه لاکرا، بیشتر به خاصیت الاستیسیته این ماده توجه می شد، بنابراین در بازارهای مصرفی پوشاک به مطلوب ترین ماده تبدیل گردید، اما پارچه های الاستین به ندرت به تنهایی به بازار عرضه می شوند.
در عوض این پارچه معمولا به انواع دیگری از منسوجات برای افزایش کلی قابلیت الاستیسیته (کشش) آنها اضافه می گردد. مثلا اگر مقداری اسپندکس در پلی استر، پنبه یا پشم بافته شود، این پارچه می توانند بیشتر کشسان شوند. در تعیین افزایش قابلیت کشسانی پارچه هایی که الاستین به آنها وارد می گردد، باید تولید کنندگان نساجی به این موضوع توجه داشته باشند که این پارچه تا هشت برابر اندازه اصلی خودش کشیده می شود. بنابراین اگر 10 درصد اسپندکس در پارچه نسبتا سفتی وجود داشته باشد، باید بتواند تقریبا دو برابر اندازه اصلی خودش کشیده شود.
لاکرا در انواع لباس هایی که چسبان بدن هستند، به شدت محبوب است. مثلا از این پارچه در تولید لباس های زیر ظریف برای اقایان و خانم ها استفاده می گردد و بیشتر انواع لباس های زیری که تماس مستقیم با پوست دارند، حداقل مقداری از این ماده در آنها وجود دارد. حتی شلوارهای کوتاه ورزشی برای مردان که معمولا گشاد هستند، مقداری اسپندکس را در بند کمرشان قرار می دهند تا به سفت شدن آنها در اطراف شکم ورزشکار کمک نمایند.
این پارچه معمولا در بندهای کمر شلوارهای ورزشی، لباس های راحتی و هر نوع دیگری از لباس زیر یا تحتانی که برای کشیده شدن طراحی می گردد، یافت می شود. لاکرا به غیر از این کاربردها، در بیشتر انواع جوراب ها به کار گرفته می شود. بدون وجود این ماده در جوراب، کشش آن به حداقل می رسد و به سختی می توان آنها را پوشید یا در آورد.
علاوه بر این، تقریبا هر نوعی از لباس ورزشی شامل حداقل مقداری لاکرا است. پوشاک مورد استفاده برای دوچرخه سواری، کوهنوردی یا شنا معمولا برای مجاورت در کنار پوست طراحی می شوند و الاستین بدون اینکه ناراحتی برای این نوع از لباس ها به وجود آورد، آنها را با بدن منطبق می کند.
اگرچه لاکرا با نایلونی که برای تولید پلاستیک به کار برده نمی شود، متفاوت است، اما این پارچه حداقل در یکی از کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. گاهی اوقات بازیگران در صنعت فیلم سازی، انواعی از پوشاک به نام لباس های ضبط کننده حرکت را بر تن می کنند و این لباس ها برای چسبیدن به هر بخش از بدن طراحی می گردند.وقتی بازیگر در جلوی پرده سبز قرار می گیرد، این لباس به سازندگان فیلم اجازه می دهد تا مشخصات سه بعدی را که بسیار واقعی به نظر می رسند را به وجود آورند.در کل کاربردهای این پارچه را می توان به صورت زیر خلاصه نمود:
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
