انواع مختلف پارچه ایکات

چه تفاوتی بین انواع مختلف پارچه ایکات وجود دارد؟

تفاوت بین انواع مختلف پارچه ایکات بیشتر ناشی از نوع بافت آنهاست:

ایکات تاری (Warp ikat)

• در ایکات تاری، رشته های تار به شکل الگوی ایکات و رشته های پود به صورت یکدست رنگ آمیزی می شوند.

ایکات پودی (Weft ikat)

• ایکات پودی دقیقاً برعکس ایکات تاری است. در این نوع پارچه، رشته های پود به شکل قسمت های طرح دار و رشته های تار با یک رنگ واحد رنگ آمیزی می گردند.

ایکات دوگانه (Double ikat)

• پارچه ایکات دوگانه، پیچیده ترین شکل پارچه ایکات است. در این پارچه هم رشته های تار و هم رشته های پود به شکل طرح ایکات رنگ می شوند. تولید این دو الگو که کاملاً روی هم قرار گیرند، بسیار دشوار است، بنابراین پارچه ایکات دوگانه نسبت به انواع دیگر پارچه ایکات بیشتر مورد توجه و تقاضا است.

تغییرات منطقه ای

پارچه ایکات تقریباً در همه فرهنگ های جهان به شکل های خاصی تولید می شود. در مناطق مختلف از روش های رنگرزی خاصی برای رنگ کردن پارچه ایکات استفاده می گردد، اما الگوهای آشنای پارچه ایکات تقریباً در تمام جهان یافت می شود.

پارچه ایکات چه تأثیری بر روی محیط زیست دارد؟

تأثیر پارچه ایکات بر محیط زیست به نحوه تولید آن بستگی دارد:

الیاف طبیعی

هر چند که احتمال آلودگی الیاف طبیعی بر روی محیط زیست هم وجود دارد، اما مطمئناً تأثیر منفی این نوع از منسوجات بر محیط زیست کمتر از منسوجات مصنوعی است. یکی از دلایل اصلی این تفاوت به مسئله زیست تخریب پذیری بر می گردد؛ الیاف طبیعی زیست تخریب پذیر هستند و در طول 100 سال یا کمتر به زیست کره باز می گردند، اما براساس خوشبینانه ترین تخمین های موجود، ممکن است صدها هزار سال طول بکشد تا پلاستیک های مبتنی بر فرآورده های پتروشیمی کاملاً از محیط زیست محو شوند.

در بین الیاف طبیعی، پنبه بیشترین پتانسیل آلودگی محیط زیست را دارد. البته می توان پنبه را با استفاده از روش های ارگانیک و پایدار نیز کشت کرد، اما پایداری هنوز هم یک هنجار جهانی محسوب نمی شود. اکثر تولیدکنندگان پنبه به دلیل ارزانی سموم دفع آفات و کودهای شیمیایی از آنها استفاده می کنند، در حالی که نتایج این کار می تواند بسیار فاجعه بار باشد. علاوه بر این، وارد نمودن مستمر ژئوتوکسین ها، ژئواستروژن ها (xenoestrogens) و سایر ترکیبات مضر به محیط اطراف باعث ترویج شیوه های کشاورزی ناپایدار و آلوده کردن خاک با فلزات سنگین سمی، و در نهایت ایجاد بیماری های عصبی برای نسل های بعدی می شود.

اما از طرف دیگر، امکان آلودگی زیست محیطی با پشم و پنبه تقریباً غیر محتمل است. تولید ابریشم از نظر فنی نیازی به سموم دفع آفات و کودهای شیمیایی ندارد. کرم های ابریشم آفت درخت توت محسوب می شوند و از این نظر هیچ رقیبی ندارند. همچنین انواع مختلفی از پشم وجود دارد، اما مثلا آن نمونه از پشم که از بزها یا خرگوش های نادر گرفته می شود، ممکن است هرگز روشی واقعاً پایدار تلقی نشوند. با این وجود پشم مرینوس (merino wool) عادی به آسانی با روش های ارگانیک قابل استحصال است. عملکرد پایدار به گوسفندان و انسان ها کمک می کند تا بهتر از گذشته در راستای منافع مشترک همکاری نمایند.

الیاف مصنوعی

شاید به دلیل سرپیچی از قوانین طبیعی، الیاف مصنوعی و محیط زیست طبیعی هرگز به خوبی با هم سازگار نشده اند. کوهی از زباله های پلاستیکی در سراسر جهان و اقیانوس های آن تلنبار شده و ما به تدریج خود و تمام زندگیمان را در کره زمین با مواد مبتنی بر فرآورده های پتروشیمی مسموم می کنیم که علی رغم فواید زیادشان، کاملاً با زندگی ارگانیک مغایر هستند. در این بخش به برخی از مراحلی که الیاف مصنوعی در خلال آنها به محیط زیست آسیب می رسانند، اشاره می شود:

• جداسازی مولکولی: بیشتر محصولات پتروشیمی از نفت خام یا مواد نفتی مشتق می شوند. در بسیاری از موارد، نفت باقیمانده هدر می رود و معمولاً به شیوه غلطی دور ریخته می شود.
• سنتز: مولکول های پتروشیمی مشتق شده برای اینکه به الیاف تبدیل شوند باید با مواد دیگر ترکیب گردند. این فرآیند معمولاً باعث تولید پسماندهای شیمیایی بیشتری می شود.
• شستن الیاف: پس از اینکه ماده اولیه مایع منسوج شکل گرفت، اکسترود می شود و به شکل الیاف در می آید. این الیاف معمولاً با مواد شیمیایی مختلفی شسته می گردند که معمولاً به شکل نادرستی دور ریخته می شوند.
• عملیات پسا تولید: معمولاً بعد از تولید پوشاک مصنوعی، عملیات مقاومت در برابر حرارت و سایر روش های عمل آوری رایج بر روی آنها اعمال می شود.
• دفع: به نظر می رسد هزاران سال طول می کشد تا تمام منسوجات مبتنی بر فرآورده های پتروشیمی در شرایط طبیعی از میان بروند.

رنگ های مورد استفاده

هزاران سال است که پارچه های ایکات با رنگ های طبیعی و بی خطر که به آسانی تجزیه می شوند و هیچ ماده سمی از خود به جای نمی گذارند، رنگ آمیزی می گردند. اما رنگ های مبتنی بر مواد پتروشیمی می توانند برای بدن انسان و محیط زیست بسیار سمی و مخرب باشند.

گواهینامه های موجود برای پارچه ایکات

گواهینامه های مختلفی برای ایکات با توجه به پارچه های استفاده شده ممکن است وجود داشته باشد. تعدادی از گواهینامه های موجود برای پارچه ایکات عبارتند از:

گواهینامه های ابریشم

Silk Mark مهم ترین گواهینامه معتبر برای پارچه ابریشم در جهان است. این سازمان در هند مستقر است و هزاران محصول و تولید کننده مختلف ابریشم را تائید کرده است.

گواهینامه های پنبه

صدور گواهینامه ارگانیک USDA برای پنبه تا حدودی باعث آرامش خاطر می شود، اما اگر واقعاً می خواهید تا از ارگانیک بودن یک پارچه پنبه ای مطمئن شوید، بررسی کنید که آیا پارچه دارای گواهینامه استاندارد جهانی منسوجات ارگانیک (GOTS) هست یا خیر.

گواهینامه های پشم

هنگامی که قصد خرید پارچه ایکات را دارید، بررسی کنید که آیا این پارچه توسط Woolmark تائید شده است یا خیر. این تولید کننده مشهور پشم، سایر تولید کنندگان این صنعت را داوری می کند و همه به نشان تأیید Woolmark اعتماد دارند.

گواهینامه های الیاف مصنوعی

ایزو (ISO) سازمانی است که گواهینامه خلوص و کیفیت را برای الیاف مصنوعی صادر می کند و اگر پارچه ایکات مصنوعی قابل بازیافت باشد، ممکن است بتواند واجد شرایط دریافت گواهینامه استاندارد جهانی بازیافت (GRS) باشد.