آشنایی با میوه انار برای پرورش آن

در حال حاضر علاوه بر ایران که بیشترین میزان پرورش انار در جهان را به خود اختصاص داده است، در کشورهائی چون ترکیه، افغانستان، پاکستان، هندوستان، و تعداد دیگری از کشورهای دنیا کشت این محصول مرسوم است و در بین کشورهای مذکور بالاترین سطح زیرکشت و تنوع ارقام انار مربوط به هندوستان، جمهوریهای تازه استقلال یافته آسیای مرکزی، ماوراء قفقاز و اسپانیا می باشد. درخت انار به طور طبیعی در دامنه وسیعی از شرایط آب و هوایی رشد می نماید. انار به مناطق دیگر کشور نیز ارسال می گردد و ممکن است در مناطق دیگر بسته بندی و صادر شود. آنچه مسلم است ارقام ملس ساوه، شیشه کپ فردوس، رباب نی ریز، نادری بادرود، خزر بردسکن، اردستانی مه ولات، بجستان و قجاق قم از بهترین ارقام صادراتی انار ایران می باشند. انار در سال های اخیر به بسیاری از کشورهای همسایه و نیز اروپا و غیره صادر شده است.

میوه انار
میوه انار سته کروی، قرمز درخشنده یا زرد مایل به سبز و در زمان رسیدن بعضی ارقام بندرت سیاه مایل به ارغوانی می گردد. در واقع میوه انار کاذب بوده که از رشد و نمو نهنج و تخمدان به وجود می آید. منحنی رشد درختان انار معمولاً از سه سال بعد از کاشت قلمه یا دو سال بعد از کاشت قلمه ریشه دار به بار نشسته و در 5 تا 6 سالگی به تولید اقتصادی می رسند. عمر مفید درختان 30 تا 50 سال می باشد که میزان میوه تولیدی هر درخت بستگی زیادی به رقم، طرز کاشت و محل باغ دارد. در فرآیند کاشت و پرورش انار درختان سال آوری ندارند یعنی در یک سال میوه زیادی داده و در سال بعد کمتر میوه می دهد و در صورتیکه عملیات زراعی به موقع انجام شود، هرساله دارای بار و میوه مناسب خواهند بود.

ریشه انار
در پرورش انار، ریشه درخت بسته به نوع خاک، اندازه گودال درختکاری تا 1/5 متر به طور عمودی و 2 تا 3/5 متر به طور افقی نفوذ و گسترش می یابد. به طور کلی گسترش ریشه های انار به موازات سطح زمین از عمق آن بیشتر است.

دانه انار
در سیستم بهینه پرورش انار، دانه انار 4 تا 18 میلی متر طول و 5 تا 8 میلی متر عرض دارد. به رنگ ارغوانی، قرمز، زرد و سفید می باشد. دانه به تعداد زیاد، مثلثی و بدون آلبومن بوده، دارای جنین پیچیده و در درون لایه گوشتی آبداری احاطه شده است.

ارقام انار

براساس بررسی های به عمل آمده طی سال های 1365 الی 1370، در حدود 760 واریته انار اعم از انارهای اهلی، وحشی و زینتی در تمام نقاط کشور شناسایی گردیده است که از این تعداد 700 نوع آن از ارقام اهلی هستند که هر یک از نظر رنگ، طعم، مزه، زودرسی، دیررسی، ترشی، شیرینی، تازه خوری، بازارپسندی، خاصیت انباری، مقاومت به امراض و آفات، ترکیدگی و غیره دارای صفات ویژه کلی به شرح جدول زیر می باشند. درخت انار از سن 5 سالگی شروع به باردهی اقتصادی می کند و این روند تقریبا تا 70 سالگی ادامه می یابد، ولی در برخی از نوشته ها عمر این درخت را تا 200 سال هم ذکر کرده اند. به طور کلی نهال هایی که از انارهای ترش به عمل می آیند در برابر تغییرات عوامل جوی و شرایط محیطی مقاومتر از نهال هایی هستند که از ارقام دانه شیرین به عمل می آیند.

مهم ترین ارقام تجاری حاصل از پرورش انار که بیش از 95 درصد صادرات را شامل می شود عبارتند از: ملس ساوه، شیشه کپ فردوس، خزر بردسکن، رباب نی ریز، نادری بادرود، ملس یزدی، قجاق قم، اردستانی مه ولات و بجستانی که مهم ترین خصوصیات این ارقام عبارت است از پوست قرمز و نسبتاً کلفت، دانه قرمز و مزه ملس تا شیرین.