کیسه های پلاستیکی در همه بخش های صنعت مد به چشم می خورند. سالانه بیش از 90 میلیارد کیسه پلاستیکی در صنعت مد استفاده می شود. این کیسه ها عمدتاً از طریق پلاستیک های مبتنی بر مواد نفتی ساخته می گردند. آیا این بسته بندی های پلاستیکی یکبار مصرف می توانند برای همیشه پایدار بمانند؟ در این مطلب قصد داریم تا به گزینه های پیش رو نگاهی بیندازیم.
بهترین روش پایداری در برگیرنده سلسله مراتبی در مورد نحوه برخورد با ضایعات است. در این شیوه بایستی ابتدا ضایعات را حذف، سپس کاهش و دوباره از آنها استفاده کرد، و در نهایت به دنبال راه هایی جایگزین برای دفع آنها گشت.
برنامه ریزی برای حذف کیسه های پلاستیکی
حذف کیسه های پلاستیکی موضوعی نیست که همه کسب و کارهای فعال در عرصه مد در آن سر رشته داشته باشند؛ با این حال براساس گفته های ریچل لینکلن، مدیر پایداری برند prAna، این برند توانسته است تا در سال 2018 با پیچیدن لباس ها به شکل رولی، حدود 28000 تن در مصرف کیسه های پلاستیکی صرفه جویی نماید. آنها سعی کردند تا لباس ها را با رافیا بسته بندی کنند و در کارخانه در جعبه های بزرگ قرار دهند.
قابل تکرار بودن این روند به سیستم های توزیع مورد استفاده بستگی دارد. برند پاتاگونیا در یک آزمایش نشان داد که فقط بستن لباس برای سیستم چیدمان آنها به اندازه کافی محکم نیست، زیرا 42% از لباس ها تا رسیدن به مقصد از بسته های خود خارج شده بودند.مدیریت کنترل موجودی و بهره وری در بسته بندی محصولات می تواند با استفاده از اطلاعات برچسب های چرخشی در هنگام حمل چندین محصول بسته بندی نشده در یک جعبه، این مشکل را حل کند.
در ضمن فن آوری می تواند با ارائه راه حل هایی مانند نشانگرهای دیجیتال تعبیه شده در محصول که می توان آنها را اسکن کرد، به حل این مشکل کمک کند. پلتفرم نوآوری مد پایدار Fashion For Good که از برنامه پایش پنبه ارگانیک استفاده می کند یا نرم افزار تشخیص واقعیت افزوده (که توسط برند لوازم آرایشی و بهداشتی Lush مورد استفاده قرار می گیرد)، از جمله این راه حل ها محسوب می گردند.
کاهش، استفاده مجدد، بازیافت
با استفاده از روش هایی مانند طراحی مجدد شکل کیسه های پلاستیکی، افزایش تعداد کالاها در یک کیسه و کاهش ضخامت کیسه های پلاستیکی می توان میزان مصرف آنها را کاهش داد.برند مد دانمارکی Samsoe Samsoe، اکنون با دو لا کردن تمام کیسه های پلاستیکی مورد استفاده اش، بسته های کوچک تری ساخته، و با ملزم کردن استفاده از این کیسه های کوچک به پلاستیک کمتری نیاز دارد. آنها با این روش توانسته اند تا 50% مصرف پلاستیک خود را کاهش دهند و قصد دارند این روش را برای بقیه مجموعه خود نیز پیاده کنند.
برخی از برندها با برقراری ارتباط با مشتریان شان به آنها کمک می کنند تا بتوانند از کیسه های پلاستیکی که در هنگام خرید اینترنتی دریافت می نمایند، مجدداً استفاده کنند، هر چند که این رویکردی نیست که ما تا به حال شاهد استقبال صنعت مد از آن بوده باشیم، اما در این زمینه فضای بیشتری برای نوآوری وجود دارد.
روند بازیافت به امکانات بازیافت محلی نیاز دارد. بازیافت می تواند به استفاده از پلیمر پایه مقابله کند؛ در این صورت می توان کیسه های پلاستیکی را به صورت کیسه های پلاستیکی نازک و سیستم های جمع آوری مناسب فرآوری نمود. طبق گفته پل ایست از خیریه بازیافت پلاستیک های بریتانیا، تنها 17% از مقامات محلی در بریتانیا، کیسه های پلاستیکی نازک را قبول می کنند و از کسانیکه این کار را انجام می دهند فقط یک سوم آنها کیسه های خالی را پس می گیرند. بنابراین کیسه های پلاستیکی که به واسطه بسته بندی های خرید اینترنتی به دست مصرف کنندگان می رسند به احتمال زیاد به محل دفن زباله منتقل می گردند.
جایگزینی کیسه های پلاستیکی با کیسه های پایدارتر
در مبحث پایداری کیسه های پلاستیکی، فقط حجم استفاده از آنها و اتفاقی که بعد از استفاده برای آنها می افتد، نباید مورد توجه قرار گیرد؛ بلکه باید به مواد اولیه ای که این کیسه ها از طریق آنها تولید می شوند نیز توجه کرد. این مسئله شامل توجه به کیسه های پلاستیکی ساخته شده از مواد بازیافتی، پلاستیک های زیست محور یا پلاستیک های مبتنی بر پلی وینیل الکل (PVA یا PVOH) می شود.
1- کیسه های پلاستیکی بازیافتی
ساده ترین جایگزین برای کیسه های پلاستیکی ساخته شده از پلیمرهای بکر، استفاده از کیسه های پلاستیکی بازیافتی است. البته این احتمال وجود دارد که پلی اتیلن مورد استفاده برای ساخت کیسه های پلاستیکی جدید به جای اینکه از کیسه های بازیافتی تهیه شود، از طریق پلاستیک های دیگر به دست آید؛ اما هنوز هم این گزینه روش مفیدی است، زیرا به جای اینکه کیسه های پلاستیکی دور انداخته شوند هنوز هم در روند چرخه ای باقی می مانند و به طور گسترده ای در دسترس قرار میگیرند.سازمانFashion4Good در دسامبر سال 2019، برنامه چرخه ای کیسه های پلاستیکی را راه اندازی کرد تا نحوه بازیافت کیسه های پلاستیکی و تبدیل آنها به کیسه های جدید را مورد بررسی قرار دهد.
2- پلاستیک های زیست محور (PLA، PHA)
پلاستیک های زیست محور در اصل در بسته بندی صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند، اما اکنون به منظور بسته بندی در صنعت مد هم به کار برده می شوند. پلاستیک های زیست محور باعث سردرگمی مصرف کنندگان و برندها شده اند، زیرا آنها فرض می نمایند که این پلاستیک ها به دلیل زیست محور بودن از مواد اولیه طبیعی که به صورت طبیعی در محل های دفن زباله تجزیه می شوند، ساخته شده اند و یا بلعکس تصور می کنند که چون این پلاستیک ها به نوعی «زیست محیطی» محسوب می شوند، حتماً باید بازیافت گردند.
پلاستیک زیست محور به چه معناست؟
پلاستیک های زیست محور نوعی پلاستیک به حساب می آیند که برای ساخت شان به جای استفاده از سوخت های فسیلی از مواد خام طبیعی استفاده می شود. می توان کیسه های پلی اتیلنی با چگالی کم (LDPE) را از منابع زیستی تولید کرد.اما سایر پلاستیک های زیست محور از پلیمری به نام پلی لاکتیک اسید (PLA) ساخته می شوند.
این ماده می تواند جایگزینی برای LDPE باشد، بنابراین از آن در ساخت اکثر «کیسه های پلاستیکی زیست محور» که امروزه به عنوان گزینه های پایدار به بازار عرضه می شوند، استفاده می شود. در ضمن پلیمر PHA نیز یک پلیمر زیست محور است که می توان آن را جایگزین پلی اتیلن های با چگالی بالا (HDPE) کرد و از آن برای ساخت کیسه های بزرگ حامل استفاده نمود.
طراح نیوزلندی به نام مگی مریلین (Maggie Marilyn)، تنها یکی از اتیکت های شناخته شده و مشهوری است که به استفاده از این کیسه ها روی آورده است. کیسه های مورد استفاده این برند از نشاسته کاساوا ساخته شده اند. پلتفرم تامین منابع SupplyCompass نیز کیسه های پلاستیکی مبتنی بر نشاسته ذرت را در دسترس مشتریان خود قرار داده است.
از آنجاییکه مواد اولیه تولید این کیسه های پلاستیکی، بیولوژیکی هستند، لذا برای تولید آنها از زمین های کشاورزی استفاده می شود. این موضوع باعث می شود تا از حجم زمین های موجود برای پرورش مواد غذایی که به صورت بالقوه باعث نگرانی هستند، کاسته شود. ممکن است برخی از پلاستیک های زیست محور از محصولات جانبی مواد غذایی مانند «تفاله نیشکر» ساخته شوند. در ضمن برنامه هایی نیز در حال اجرا است که ساخت پلاستیک های زیست محور از جلبک ها و باکتری ها را محقق می سازد.
وقتی از اصطلاح «زیست محور» در بسته بندی هایی استفاده شود که مواد اولیه آنها ترکیبی از منابع زیستی و فسیلی باشند، بر سر درگمی ها افزوده خواهد شد. کاملاً مشخص است که احتمال سر در گمی در بین افرادی بیشتر است که در انتها از کیسه های پلاستیکی زیست محور استفاده می کنند. در این صورت آگاهی رسانی در مورد اینکه این محصولات از چه چیزی ساخته شده اند و چگونه باید دفع شوند، واقعاً لازم است.
پایان استفاده از پلاستیک های زیست محور
ممکن است پلاستیک های زیست محور قابل بازیافت و یا تجزیه پذیر باشند. این امر بستگی به پلیمر و آرایش نهایی لایه ها دارد. تامین کنندگان باید به صورت واضح برای برندها و آنها نیز باید برای کاربران نهایی توضیح بدهند که کدام روش بهترین مدل برای دفع این نوع از کیسه های پلاستیکی به شمار می آید. اگر کیسه های ترکیبی وارد جریان بازیافت ضایعات شوند، می توانند باعث آلودگی گردند و منجر شوند تا کل ضایعات غیر قابل استفاده شده و به جای بازیافت به محل دفن زباله ارسال گردند.
کیسه های پلاستیکی زیست محور در محل دفن زباله تجزیه نمی شوند. حتی کیسه های ترکیبی نیز برای تجزیه بیولوژیک به آب و اکسیژن نیاز دارند. بنابراین با توجه به محصول نهایی بسیار بعید است که آنها در منابع آبی تجزیه گردند و حتی اگر این روند نیاز به مدت زمان زیادی داشته باشد، ممکن است در نهایت تجزیه آنها منجر به تولید میکرو پلاستیک ها شود.
تمام پلاستیک ها با گذشت زمان تجزیه می شوند. در این زمینه یک سوال همیشه وجود دارد که چقدر زمان و چه شرایطی برای تجزیه آنها لازم است. این سوال در حالی مطرح می شود که هیچ تعریف جامعی از زیست تخریب پذیری وجود ندارد و این اصطلاح احتمالاً توسط بازاریابانی که علاقمند به برقراری ارتباط با مقوله پایداری هستند به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد.
استاندارد ضایعات EU EN 13432 به توانایی مواد تجزیه پذیر برای تبدیل شدن به گاز دی اکسید کربن در واکنش با میکروارگانیسم ها اشاره دارد.این استاندارد در مقام مقایسه با تجزیه پذیر صنعتی روشن می کند که تحت چه شرایطی می توان چیزی را «تجزیه پذیر خانگی» در نظر گرفت.
گواهینامه پلاستیک های زیست محور
سازمان صدور گواهینامه TUV اتریش از استاندارد اتحادیه اروپا به عنوان مبنایی برای تائید مناسب بودن کیسه های پلاستیکی برای تهیه کمپوست خانگی یا صنعتی استفاده می کند. لگوی Seedling تائید می کند که کیسه پلاستیکی تحت شرایط تجزیه صنعتی می تواند به کمپوست تبدیل شود.
3- پلی وینیل الکل (PVA یا PVOH)
کسانیکه به دنبال گزینه های پایدار برای کیسه های پلاستیکی معمولی هستند، ممکن است با کیسه هایی توسط تامین کنندگان مواجه شوند که به جای ساخت از پلاستیک های زیست محور، از طریق پلی وینیل الکل (PVA یا PVOH) ساخته شده باشند. شاید این ماده از سوخت های فسیلی یا مواد زیست محور ساخته شود، زیرا ماده اولیه آن گاز اتیلن است.
این ماده برخلاف پلیمرهای اصلی پلاستیک (مثل HDPE، LDPE، پلی پروپیلن، پلی استایرن و پلی کربنات)، قابلیت حل شدن در آب را دارد، و تحت شرایطی که تعادل مناسبی بین آب، اکسیژن و میکروب ها برقرار باشد به آب و دی اکسید کربن تجزیه خواهد شد. مثلا آکواپک هیدروپل در آب گرم حل می شود و می توان آن را بازیافت کرد.
4- پلاستیک های «زیست تخریب پذیر» اکسیژنی
این نوع از پلاستیک ها همان پلاستیک های معمولی مبتنی بر سوخت های فسیلی هستند که به آنها یک واحد اکسیژن اضافه می شود تا در اثر نور خورشید سریع تر تجزیه گردند. علی رغم اینکه آنها پسوند «زیستی» را یدک می کشند و با وجود اقدامات بازاریابی زیادی که تلاش دارند آنها را سازگار با محیط زیست معرفی کنند؛ باز هم مشکلات مرتبط با میکرو پلاستیک ها و برجای ماندن سموم بعد از تجزیه همچنان به قوت خود باقی هستند. بیش از 150 سازمان از M&S گرفته تا PepsiCo، بیانیه بنیاد الن مک آرتور را امضا کرده اند؛ بیانیه ای که خواستار ممنوعیت استفاده از این پلاستیک ها شده است.
5- فراتر از پلاستیک: نوآوری در کاغذ
به طور معمول کاغذها به دلیل هزینه، وزن، عدم ضد آب و مات بودن برای بسته بندی پسا تولید پوشاک مورد استفاده قرار نمی گیرند، اما کاغذهای جدید و نوآورانه ای وجود دارند که بر پایه محلول ها ساخته شده اند. ولا یک خط تولید از شرکت Seaman Paper است که تولید کننده کیسه های سبک، انعطاف پذیر، ضد آب، شفاف و روکش لباس است؛ عملکرد این کیسه ها کاملاً مشابه کیسه های پلی اتیلنی است.
خط تولید ولا از سال 2015 در حال توسعه است و آزمایشات موفقیت آمیزی را با همکاری تعدادی از برندهای تجاری انجام داده است؛ هزینه این کیسه ها کاملاً شبیه هزینه کیسه های پلاستیکی زیست محور PLA است. در مورد تأثیر آنها بعد از استفاده، به گفته کریس جونز که یکی از اعضای برند ولا است «این یک کاغذ است!! مانند کاغذها در محل دفن زباله تجزیه می شود. در ضمن می توانید آنها را بازیافت کرده و به کمپوست تبدیل نمایید.». پلتفرم اختصاصی ولا در ژانویه 2020 راه اندازی شده است که شما می توانید به این فضا نگاهی بیندازید.
اقدامات عملی: بهترین گزینه کدام است؟
سوالاتی که می توانید از تامین کنندگان محصولات بسته بندی بپرسید:
سوالاتی که می توانید در داخل سازمان خود مطرح کنید:
آیا قبل از قرار دادن محصولات در فروشگاه یا ارسال آنها برای مشتری، بسته بندی های محصولات را باز می کنید و کیسه های پلاستیکی را از آنها جدا می نمایید؛ یا اینکه مصرف کننده نهایی محصولات را در همان بسته بندی های پلاستیک دریافت می کند؟
سیستم های بازیافت یا کمپوست که فروشگاه ها، مراکز توزیع یا مصرف کنندگان شما می توانند به آنها دسترسی داشته باشند کدام ها هستند؟ آیا آنها می توانند با کیسه های پلاستیکی یا جایگزین های آنها با همان روشی رفتار کنند که مد نظر شماست؟
چگونه می خواهید با مشتریانتان ارتباط برقرار کنید تا مطمئن شوید که که این کیسه ها در میان زباله های معمولی قرار نمی گیرند، و اگر کیسه ای به کمپوست تبدیل می شود در جریان بازیافت وارد نمی گردد و بلعکس اگر کیسه ای قرار است بازیافت شود، به بخش کمپوست فرستاده نمی شود؟
چگونه سه کسب و کار مختلف با ضایعات کیسه های پلاستیکی مقابله کرده اند؟
برند پاتاگونیا: کاهش و بازیافت
برند پاتاگونیا، تحقیق کاملی درباره چگونگی کاهش مصرف پلاستیک و به حداقل رساندن تأثیر کیسه های پلاستیکی خود انجام داده است. آنها با انجام آزمایش در مورد گزینه های مختلف به این نتیجه رسیدند که در حال حاضر نمی توانند کیسه های پلاستیکی کاملی طراحی کنند، اما می توانند با تا کردن لباس های خود و کوچک کردن آنها، حجم کیسه های پلاستیکی را کاهش دهند.
در ضمن آنها تمام کیسه های پلاستیکی که در مراکز توزیع شان جمع آوری می شود را بازیافت می کنند، و شرکای عمده فروش خود را تشویق می کنند و از آنها هم حمایت می نمایند تا آنها نیز همین کار را انجام دهند. از مشتریانی که امکان تفکیک زباله و بازیافت آن را ندارند دعوت می کنند تا کیسه های مصرفی خود را به پاتاگونیا برگردانند تا دوباره بازیافت شوند.
برند Finisterre: حرکت به سمت کیسه های پلاستیکی قابل حل در آب
برند لباس بیرونی Finisterre در پاییز سال 2019 اعلام کرد که اولین شرکت فعال در عرصه مد است که از کیسه های ساخته شده از ماده آکواپک هیدروپل استفاده می کند. پلیمر پایه این ماده هیدروپل (PVOH) است که به راحتی در آب گرم حل می شود و در فرآیند انحلال به ذرات غیر سمی تبدیل می گردد. در ضمن این ماده قابل بازیافت است، و در شرایط بی هوازی مرطوب و هوازی تجزیه می شود، بنابراین هم در محل دفن زباله های مرطوب مدیریت می گردد و هم شرایط تبدیل شدن به کمپوست صنعتی را دارد. آزمایشات برای درک بیشتر نحوه تجزیه آن در اقیانوس در حال انجام است.
برند SurfDome: پشتیبانی از یک محلول کاغذی
برند خرده فروشی 100 میلیون پوندی موج سواری و اسکی SurfDome با تحقیق در مورد همه راه حل های موجود در مورد پلاستیک و پلاستیک های زیست محور به این نتیجه رسیده است که محصولات مبتنی بر کاغذ و نه انواع پلاستیک، پایدارترین گزینه پیش رو هستند. این امر به دلیل چالش های بازیافت پلاستیک یا تبدیل آن به کمپوست است، زیرا کانال های جمع آوری کافی برای جمع آوری پلاستیک و امکانات مناسب برای بازیافت یا تبدیل آن به کمپوست همواره در دسترس نیست.
آنها در سال 2015 تصمیم گرفتند که استفاده از پلاستیک را کاهش دهند و در سه ماهه اول همان سال 75% مصرف پلاستیک خود را کم نمودند، زیرا این خرده فروش کاملاً آنلاین به جای استفاده از بسته بندی های پلاستیکی کلاً از پاکت های کاغذی استفاده کرد. آنها از پتانسیل بالای کاغذهای مبتنی بر ولا برای جایگزین شدن به جای کیسه های پلاستیکی کاملاً شگفت زده شدند، بنابراین تاکنون 800 برند را که سهامدار آنها هستند ترغیب کرده اند که قدم اول را بردارند و حداقل به جای استفاده از کیسه های بکر از کیسه های بازیافتی استفاده کنند.
نتیجه گیری
در شرایط فعلی که سیستم های جمع آوری ضایعات از جایی به جای دیگر متفاوت است، مشتری ها (و پرسنل) در مورد امکان بازیافت پلاستیک ها یا تبدیل آنها به کمپوست دچار سردرگمی شده اند. دسترسی به کارخانه های بازیافت یا تأسیسات صنعتی تولید کمپوست که از نظر فنی بتوانند جوابگوی موادی که دریافت می کنند باشند همیشه ممکن نیست؛ بنابراین بهترین گزینه برای کسب و کارها در هر اندازه ای که باشند این است که برندها و خرده فروشان خودشان موارد زیر را مد نظر قرار دهند:
شناسایی تأسیسات بازیافت زباله که در دسترس مراکز توزیع یا فروشگاه های خرده فروشی هستند و می توانند مقداری از کیسه های پلاستیکی استفاده شده را بازیافت کنند و سپس.انتخاب مواد براساس اصول. اگر قرار است از فرآیند بازیافت پلاستیک استفاده شود کیسه های پلاستیکی بازیافتی انتخاب گردد و اگر قرار است از فرآیند تولید کمپوست صنعتی استفاده گردد کیسه های پلاستیکی زیست محور که قابلیت تبدیل به کمپوست را دارند انتخاب شود، سپس.
تمام کیسه های بسته بندی پلاستیکی را جمع آوری کرده و باز کنید، و محصولات را به صورت بسته بندی نشده برای مشتری بفرستید و یا کالاها را در قالب بسته بندی هایی برای مشتری ارسال کنید که در صورت ارسال به محل دفن زباله، کمترین تأثیر زیست محیطی را دارند، دستمال کاغذی های FSC یا بازیافتی احتمالاً بهترین گزینه هستند.
در ضمن کسب و کارها باید توجه خاصی به ورود و افزایش استفاده از گزینه هایی مانند ولا داشته باشند که به نظر می رسد به راحتی قابلیت بازیافت را دارند، به کمپوست تبدیل می شوند و در محل دفن زباله تجزیه می گردند بدون اینکه نیاز به سیستم های خاص جمع آوری و فرآوری زباله داشته باشند.
جمع بندی
با استفاده از روش هایی مانند طراحی مجدد شکل کیسه های پلاستیکی، بسته بندی بیش از یک قلم کالا در یک کیسه و کاهش ضخامت آنها می توان میزان مصرف کیسه ها را کاهش داد.از کیسه های بازیافتی و قابل بازیافت استفاده کنید، اما در حد امکان مطمئن شوید که امکاناتی وجود دارد که می تواند نوع کیسه پلاستیکی شما را بازیافت کند؛ این شما هستید که انتخاب می کنید پیام مصرف کننده در مورد دفع کاملاً واضح و روشن است.
مغازه ها یا فروشگاه های اینترنتی در صورتیکه مطمئن هستند کیسه های مورد استفاده در بسته بندی های آنها کاملاً قابلیت تبدیل به کمپوست را دارند، می توانند بسته بندی ها را به شکل باز نشده برای مصرف کننده ارسال کنند؛ در غیر این صورت بهتر است قبل از ارسال کالاها برای مشتریان، بسته بندی های آنها را باز کنند و بعد از جمع آوری این بسته بندی های پلاستیکی آنها را به صورت عمده به یک مرکز صنعتی تولید کمپوست ارسال نمایید.