پارچه ماهوت (Baize Fabric) چه نوع پارچه ای است؟
ماهوت یک پارچه بافته شده نمدی است که معمولاً به عنوان روکش میزهای بازی از آن استفاده می شود. با وجود اینکه ماهوت شبیه پارچه نمدی است، اما ساختار این دو نوع پارچه بسیار با هم متفاوت است و کاربردهای آنها نیز تفاوت دارد.پارچه ماهوت به طور معمول از الیاف پشمی بافته و نمدی شده تشکیل می گردد؛ اما ممکن است برای تولید پارچه های ماهوت ارزان قیمت از الیاف پنبه یا حتی مصنوعی هم استفاده شود.
پارچه ماهوت معمولاً سبز رنگ است، اما از نظر فنی رنگرزی آن با هر رنگی امکان پذیر است.
معمولاً از پارچه ماهوت برخلاف سایر پارچه های نمدی در تولید پوشاک استفاده نمی شود. در عوض این پارچه غالباً در کاربردهای تفریحی، تزئینی یا حتی صنعتی به کار برده می شود. پارچه ماهوت در مقایسه با پارچه نمدی هم نازک تر و هم با دوام تر است.
تاریخچه پارچه ماهوت
کلمه « baize» ریشه ای فرانسوی دارد، اما این اصطلاح حداقل از سال 1578 بخشی از زبان انگلیسی بوده است. یکی از اولین اشاره های ثبت شده به کلمه baize در یک آواز انگلیسی بوده که نشان دهنده بعضی از مسائل مربوط به تفریح در طول سال 1525 در انگلستان بوده است؛ بنابراین تعجب آور نیست که پارچه ماهوت همچنان با فعالیت های مرتبط با مصرف الکل مانند قمار و بیلیارد در ارتباط باشد.
یکی از کاربردهای عمده پارچه ماهوت همچنان به فعالیت های عوام پسندانه محدود شده است. صاحبان میخانه ها و مراکز قماربازی بلافاصله در انگلستان از این پارچه سبز با دوام برای پوشاندن میزهای بیلیاردی استفاده کردند که به سرعت به یکی از تفریحات مورد علاقه در سراسر انگلستان و فرانسه تبدیل شدند.
از زمانیکه بازی بیلیارد در قرن پانزدهم و به عنوان یک شکل تکامل یافته از بازی های چمنی در شمال اروپا محبوبیت پیدا کرد، تولید کنندگان میزهای بیلیارد سعی کردند تا با پوشاندن این میزها با پارچه ماهوت، رنگ سبز چمن را تداعی کنند؛ در حقیقت بازیکنان بیلیارد با استفاده از چوب هایی به نام «چماق» و حرکت دادن توپ ها بر روی آن، بیش از پیش بازهای چمنی را بر روی میز نشان می دادند.
بعدها کیوها جایگزین چماق ها شدند، هر چند کیوها بیشتر روکش های ماهوت میزهای بیلیارد را می خراشند، اما استفاده از آنها به مراتب آسان تر است. با وجود اینکه بازی بیلیارد در طول قرن ها شاهد تغییرات مختلفی بوده است، اما همچنان از پارچه ماهوت سبز برای روکش کردن آن استفاده می گردد.با گذشت سال ها، تولید کنندگان میزهای بازی به استفاده از این پارچه برای روکش کردن سطوح میزهای باکارا و سایر میزهای بازی نیز روی آورده اند. ضمناً در طول قرن نوزدهم، پارچه ماهوت سبز به ماده ای محبوب برای پوشاندن سطوح میزهای تحریر نیز تبدیل شده بود.
از اواسط قرن هفدهم از پارچه ماهوت سبز برای اهداف دیگری نیز استفاده می شد؛ امری که سبب گردید تا این پارچه با خطوط تقسیم کننده طبقات بالا و پایین اجتماع مرتبط شود. در آن زمان افراد عضو طبقات بالای انگلستان پس از آشنایی با ویژگی منحصر به فرد این منسوجات مثل عایق بودن در برابر صدا، از آنها برای روکش کردن درهایی استفاده می کردند که محل زندگی خدمتکاران را از محل زندگی افراد خانواده شان جدا می کرد.
«درب های ماهوتسبز» به سرعت به خط تقسیمی مابین دنیای خدمتکاران و دنیای اربابان خانه های ثروتمند انگلیسی تبدیل شدند، و خدمتکاران به فرزندان خود آموختند که هرگز نباید پا را از محدوده این در فراتر بگذارند. پارچه های ماهوت با پونزهای برنجی به این درها وصل می شدند؛ پارچه هایی که بعدها به نماد تقسیم بندی بین دارا و ندار و محتاطانه عمل کردن تبدیل شدند، و اعضای طبقه خدمتکاران بدون توجه به آن و بدون اینکه آن را مانعی بر سر راه خود ببینند مکرراً و به منظور انجام وظایف شان از آن عبور می کردند.
اگر چه درهای پوشیده شده با پارچه ماهوت سبز در نهایت به درهای منتهی به محل زندگی خدمتکاران خانه مرتبط می شدند، اما تا اواخر قرن نوزدهم استفاده از پارچه ماهوت برای روکش کردن درهای عایق صدا رایج بوده است. درهایی که در شیرخوارگاه ها، آشپزخانه ها، دفاتر کار و سایر مکان هایی که پارچه ماهوت مشخصه آنها محسوب می شد؛ مورد استفاده قرار می گرفتند و اغلب پوشش ماهوت این درها به جای سبز به رنگ قرمز، آبی یا زرد بوده است.
پارچه ماهوت در عصر حاضر
با وجود اینکه درهای بعضی خانه های قدیمی هنوز هم با پارچه ماهوت پوشانده شده اند، اما حقیقت این است که امروزه دیگر از پارچه ماهوت برای روکش کردن درها استفاده نمی شود. در عوض ممکن است پارچه ماهوت را در کسوت روکش میز پول، سایر میزهای بازی یا حتی میزهای ساده تاشو مشاهده کنید. انتخاب پارچه ماهوت برای روکش میز با توجه به کاربردی که میز برای آن طراحی شده است ممکن است متفاوت باشد؛ اما در هر صورت رنگ پارچه ماهوت مورد استفاده سبز خواهد بود.