اصول مهم مدیریتی باغ گردو

گردو به عنوان چهارمین محصول عمده باغی ایران، پس از پسته دومین محصول خشکباری مهم ایران محسوب می شود و از نظر اقتصادی به خصوص صادرات غیرنفتی اهمیت بالقوه زیادی دارد.

کشور ایران قسمت مهمی از رویشگاه گردو محسوب می­ شود و در حال حاضر ایران، سومین کشور تولید کننده گردو در جهان بعد از چین و آمریکا محسوب می ­شود. در بین میوه های خشک باغی گردو ارزش بالایی دارد. زیرا نگهداری و صادرات آن نیاز به سردخانه و دیگر وسایل پر هزینه ندارد.

در ضمن به علت خشک بودن هسته آنها صدمه نمی بیند. گردو در ایران در نقاط غربی و شرقی مثل قوچان بینالود کرمان کوهای لاله زار بردسیر شمال ساردوئیه جیرفت و بافت گوغر رابر بلورد و سیرجان به فراوانی یافت می شود.

گردوی کرمان مرغوبیت بالایی دارد وحتی قدمت آن به 5000 سال می رسد. درختان تنومند خمیده و کهن سال این محصول نشانگر قدمت این درخت است. میزان محصول هر هکتار گردو با بکارگیری روشهای مکانیزه به طور متوسط 3/5 تن در هکتار است. انواع رقم های گردو خود به شش نوع می رسد.

اصول مهم مدیریتی باغ گردو
در باغ گردو، عوامل متعددی در حصول بیشترین عملکرد دخالت دارند، به طوری که یک عامل و یا ترکیبی از چند عامل می تواند محصول باغ را کاهش دهد. عامل محدود کننده ممکن است غیر قابل تغییر باشد به این مفهوم که بعد از احداث باغ، قابل رفع نبوده و می تواند منجر به شکست کامل باغدار گردد.

این عوامل در برگیرنده رقم، پایه، عمق و بافت خاک، کمیت و کیفیت آب می باشند. بنابراین ضرورت دارد قبل از احداث باغ مطالعات لازم در خصوص انطباق این عوامل با نیازمندی های گردو به عمل آید.

عوامل محدود کننده متغیر در برگیرنده عملیات مختلف به باغی یا مدیریت باغ مانند روش آبیاری، تغذیه، هرس وتربیت، مبارزه با آفات و بیماریها و علف های هرز و روش برداشت هستند که در صورت بهینه بودن می توانند به صورت مثبت عملکرد باغ را افزایش دهند. در این نشریه هر یک از عملیات مدیریتی ضروری به اختصار تشریح می شوند:

• انتخاب مکان مناسب باغ گردو با توجه به عمق خاک، اقلیم و دسترسی به خدمات و غیره.
• نمونه برداری درست از آب و خاک جهت تجزیه خاک در آزمایشگاه معتبر قبل ازاحداث باغ.
• آماده سازی زمین باغ با شخم عمیق.
• تهیه نهال پیوندی از ارقام تجاری مناسب گردو و کشت صحیح آن.
• تربیت و هرس صحیح درختان طی 5-4 سال پس از غرس.
• تغذیه و آبیاری ترجیحا به صورت قطره ای یا بابلر (کود آبیاری).
• کنترل آفات و بیماریها و علف های هرز در طول فصل رشد.

ارقام تجاری و پر محصول گردو
مهم ترین ارقام تجاری گردو عبارتند از:

• چندلر و فرنور: هردو دیرگل بوده و باردهی جانبی بالایی دارند.
• یوریکا: نسبتاً دیر گل بوده و باردهی جانبی بالایی دارد.
• پاین: زود بارده بوده و باردهی بالایی دارد. درز میوه سفت و اندازه ی آن متوسط است. باردهی جانبی و هموگامی بالایی دارد و نسبت به کرم سیب و بلایت حساس است.
• فرانکت: دیرگل، دیر بارده، میوه با پوست سخت، کشیده، ناصاف، کوچک و بدون منفذ، که درختانی بزرگ و با رشد عمودی هستند.
• آشلی: کیفیت مغز مرغوب بوده و عملکرد بالایی دارد.
• سر: پر محصول، با باردهی جانبی متوسط، کیفیت بالای مغز و جثه درخت بزرگ می باشد.
• چیکو: زودرس بوده و عملکرد بالایی دارد.
• هارتلی: دانه های درشت، مغز سفید، پوست چوبی نازک و روشن و منفذ میوه سفت، طعم خوب و با باردهی جانبی، مقاوم به کرم سیب و بلایت گردو می باشد.
• کارپاتین: درصد بالای مغز و مقاومت بالا به سرمای زمستان را دارا می باشد.

فرنورو چندلر از ارقام دیرگل هستند و به علت دیرگل دهی نسبت به گردوهای ایرانی با خطر سرمای بهاره مواجه نمی شوند. در سال های اخیر بیشترین رقم کاشته شده در دنیا می باشند. هر دو رقم قدرت رشد نسبتاً کم، زود بارده و پر عملکرد هستند و از کیفیت خوبی از نظر مغز برخوردار هستند و همدیگر را گرده افشانی می نمایند.

با این حال بهتر است از ارقام گرده افشان شامل فرانکت، فرنت و روند نیز در باغ چند اصله ای کشت گردد. فواصل کشت 7در7 متر در خاکهای لوم سیلتی و خاکهای لوم شنی 6 در 6 مناسب است. باردهی از سال چهارم شروع می شود ولی باردهی اقتصادی از سال دهم (5- 4 کیلو در هر درخت) آغاز می شود.