مزایای کشت گلخانه ای زعفران

مزیت نسبی دیگر این روش های کشت، نسبت به روشهای مرسوم، جلوگیری از هرزروی آب و خارج شدن آن از دسترس گیاه می باشد که این موضوع به شدت میزان آب مصرفی را کاهش می دهد. در کنار این مزایا، هزینه اولیه بالا برای تأسیس و راه اندازی این سیستم ها را می توان از معایب مهم آن در نظر گرفت که ممکن است تصمیم گیری را برای تولیدکنندگان جهت ورود به این عرصه کمی سخت کند.

هر چند طی سال های آینده به خاطر صرفه جویی هایی که به سبب حذف برخی عملیات های هزینه بر کشاورزی از قبیل آماده سازی زمین، آبیاری، مبارزه با آفات و بیماریها و وجین علف های هرز به وجود می آید به نوعی این هزینه اولیه بازگشته و سودی چند برابر را نصیب تولیدکنندگان می کند.

کشور چین با توجه به نیروی کارگری ارزان قیمت و هزینه های تولید پایین، با قیمت نسبتا پایین تری زعفران را تولید و به بازار عرضه کرده است، با این حال هنوز نتوانسته به عنوان یک رقیب جدی برای کشور ایران در تولید زعفران قرار بگیرد. چرا که ایران به عنوان زادگاه زعفران و تولیدکننده بی رقیب این گیاه (بیش از 90 درصد تولید خالص جهانی) همواره جایگاه خود را در این صنعت حفظ کرده است و رسیدن به این جایگاه برای سایرکشورها کمی دور از ذهن به نظر می رسد.

در این شرایط نگرانی که به شدت در بلندمدت بایستی به آن توجه کرد ورود رقیبی مانند کشور چین در بازار تجارت جهانی زعفران نیست، چون با این سطح زیرکشت و تولید زعفران قدرت رقابت سایر کشورها با ایران بسیار سخت و محال به نظر می رسد، بلکه نگرانی آینده، ورود زعفران چینی به بازار مبادلات جهانی با قیمت بسیار پایین تر از هزینه تمام شده این محصول برای کشاورزان و تولیدکنندگان ایرانی می باشد. همچنین افزایش ورود زعفران تقلبی و با کیفیت های بسیار پایین به بازار مبادلات جهانی را نیز می توان از تبعات آن در نظر گرفت.

ایران برای حفظ جایگاه خود در بازار تجارت جهانی زعفران و جلوگیری از سقوط قیمت و کیفیت این محصول با ارزش بایستی به راهکارهایی جهت بالا بردن راندمان تولید در مزارع زعفران و کاهش هزینه های تولید دست یابد. همچنین توجه بیشتر به بخش صادرات زعفران و فرآورده های وابسته آن با برندهای ایرانی می تواند به حفظ این جایگاه کمک کند که رسیدن به این مهم، همکاری و ارتباط جدی واحدهای تحقیقاتی، اجرایی و تولیدی بخش کشاورزی کشور را می طلبد. امیدواریم روزی در بازارهای ایران به سبب گرانی زعفران اصیل ایرانی، محصولی به عنوان زعفران چینی به فروش نرسد.

مزایای کلی کشت گلخانه ای زعفران

• خاک مناسب را می توان به طور دستی از مخلوط انواع مفید، تهیه کرد.
• نور مورد نیاز قابل تنظیم است.
• آب به صورت قطره ای بوده و کاملا مصرفش قابل کنترل وبه صرفه خواهد بود.
• رطوبت قابل تنظیم است.
• پیاز زعفران از حمله جوندگان مخصوصا موشها در امان است.
• عملیات سمپاشی بسیار راحت وکنترل شده است.
• عملیات وجین و مبارزه با علفهای هرز بسیار ساده وناچیز خواهد بود.
• عملیات برداشت کنترل شده وراحت خواهد بود.
• میزان کیفیت وکمیت افزایش می یابد.

شرایط کاشت و عملکرد زعفران گلخانه ای و بررسی پرونده کشت گلخانه ای در ایران
با توجه به تحقیقات انجام شده توسط Maggio et al در سال 2006 در ارزیابی قابلیت سازگاری زعفران در شرایط کشت هیدروپونیک می توان به برداشت بیش از یکبار در سال دست یافت و به طور متوسط 10 تا 12 کیلوگرم زعفران در هکتار برداشت نمود. به نظر می رسد با الگوی کشت بدون خاک نمی توان به توجیه مناسبی در طرح تولید زعفران در گلخانه دست یافت. هر چند کیفیت تولیدی زعفران بر اساس استانداردهای iso از کیفیت بالاتری در مقایسه با کشت مزرعه برخوردار خواهد بود.

نکته حائز اهمیت این است که در کشت مزرعه ای زعفران و در روش جدید کاشت (دانه تسبیحی) پیازها دستی کشت می شود و براساس دستورالعمل وزارت جهاد باید در هر ردیف بین 5 تا 7 سانتیمتر فاصله و فاصله بین دو ردیف هم باید 10 تا 15 سانتیمتر باشد.

در این روش طی سال های 1392 تا 1395 بیش از 15 کیلوگرم در هکتار زعفران خشک شده تولید می گردد که با محاسبه سرانگشتی تقریبا 2٫5 برابر شرایط ایده آل کشت زعفران گلخانه ای می باشد. با این اوصاف کشت مزرعه ای زعفران با سیستم جدید علاوه بر اینکه میزان مصرف آب را به یک ششم سیستم های مرسوم کاهش می دهد در مقایسه ا عملکرد کش گلخانه ای حداقل تا 50% شرایط بهتری را دارا خواهد بود.