عنوان فرش ابریشم ماشینی یا فرش بلژیک به فرش هایی اطلاق می شود که از الیاف صد درصد پلی استر یا الیاف ویسکوز، که به آن ها ابریشم مصنوعی نیز گفته می شود، بافته شده اند. مسلما آنچه که سبب تفاوت این دسته از فرش ها با فرش های اکریلیک معمولی شده است تفاوت در خواص الیاف مصرفی برای هرکدام است. معمولا فرشهایی که از الیاف شبه ابریشم بافته میشوند ظاهر براقتر و رنگ های درخشان تری نسبت به فرش های بافته شده از الیاف اکریلیک دارند.
ظاهر جذاب این دسته از فرش ها سبب شده که مورد توجه خریدارن قرارگیرند. در ادامه باتوجه به ویژگی الیاف مصرفی این فرش ها به بررسی ویژگی های مثبت و منفی آنها و به طور خاص معایب فرش ابریشم ماشینی می پردازیم. بهترین فرش ابریشم ماشینی در ایران در کارخانه ی فرش کاشان بافته می شود.
این مدل فرش به دلیل شباهت زیاد با فرش های ابریشم تبریز و قم، نامگذاری شده است. در بافت این مدل فرش ها از نخ پلی استر برای شفافیت فرش استفاده می شود. بیشتر طرح ها و نقشه ای فرش تمام ابریشم ماشینی از طرح های فرش های ابریشم تبریز اقتباس شده است.
این فرش ها بسیار براق، نرم و لطیف و درخشان هستند و در طرح ها و رنگ های متنوعی در بازار موجود می باشند. ظرافت الیاف مورد استفاده در این دسته از فرش های ماشینی سبب شده تا بافت ظریف تری حاصل شود و وجود این ویژگی در آنها سبب می شود تا شباهت بسیار زیادی با فرش های دست باف ابریشمی داشته باشند.
همچنین نخ های استفاده شده در بافت این فرش ها پرزیینگی ایجاد نمی کنند در نتیجه حساسیت های تنفسی و پوستیای که ممکن است فرش های اکریلیکی ایجاد کنند را در این دسته از فرش ها نداریم. همچنین این فرش ها قیمت پایین تری نسبت به فرش های اکریلیکی و فرش های دست باف دارند و این امر سبب شده تا طرافداران بیشتری پیدا کنند.
رنگ استفاده شده برای نخ های مورد استفاده در این فرش ها از ثبات نوری قابل توجهی برخوردار است و از این نظر بر فرش های اکریلیکی برتری دارند. همچنین این فرش ها روی سطوح سرامیکی لغزش ندارند و از این جهت نیاز به ترمز فرش از بین خواهد رفت.
معایب فرش ابریشم ماشینی
در این قسمت تعدادی از معایب فرش ابریشم ماشینی را بررسی می کنیم:
مقاومت کم در مقابل شستشو
فرش های ابریشمی ماشینی به علت این که بسیار نازک هستند و از ظرافت بالایی برخوردار هستند در مقابل شستشو مقاومت کمی دارند پس اگر می خواهید که یک فرش بادوام برای چندین سال داشته باشید انتخاب این فرش گزینه مناسبی برای شما نمی باشد زیرا بعد از شستشو جلوه اصلی خود را از دست داده و رنگ و روی آن رفته و براق بودن و جذاب بودن آن تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا می کند.
در صورتی که یکی از فرش های ابریشمی ماشینی را از قبل خریداری کرده اید برای شستشوی آن باید با دقت عمل کرده و یا شستشوی آن را به یک قالیشویی معتبر بسپارید.با توجه به این نکته که در بالا ذکر شد یعنی همان ظرافت و نازک بودن فرش، این فرش ها بسیار حساس و آسیب پذیر هستند و به طور کلی در گرما و سرما ممکن است حالت اولیه خود را از دست بدهند.
کیفیت پایین نسبت به فرش های اکریلیک
در کل می توان گفت فرش های ابریشم ماشینی نسبت به فرش های اکریلیک از کیفیت بسیار پایین تری برخوردار هستند زیرا نخ و الیاف به کار رفته در آنها به نسبت فرش های اکریلیک مقاومت کمتری دارند به همین دلیل همین امر موجب ارزان شدن این فرش ها در بازار شده است.
حساس به حرارت
به دلیل الیافی که در فرش های بلژیکی به کار رفته یعنی همان پلی استر، این نوع از فرش ها در مقابل حرارت از خود مقاومت بسیار کمی نشان می دهند و سریعا توسط حرارت اتو و یا قابلمه ی داغ می سوزند و از بین می روند.
مقاومت کم در مقابل فشار و سایش: همین طور می توان به مقاومت کم این فرش ها در مقابل سایش و فشار اشاره کرد.در واقع می توان گفت فرش های ماشینی بعد از مدت کوتاهی به علت فشار مبل و کمد و سنگینی این وسایل منزل حالت اولیه خود را از دست خواهند داد.
قطر کم از معایب فرش ابریشم ماشینی
فرش های ابریشم مصنوعی قطر کمتری نسبت فرشهای اکریلیکی دارند و همین قطر کم است که باعث مقاومت کم آنها در شستشو می شود. البته قطر کم برای این فرشها می تواند به نوعی مزیت هم باشد، زیرا این فرش ها به راحتی تا می شوند و این ویژگی سبب می شود که حمل و نقل و جابه جایی ساده تری نسبت به دیگر انواع فرش داشته باشند.
فرش های ابریشم مصنوعی با فراش های ابریشم نما تفاوت اساسی دارند. نخ استفاده شده در فرش های ابریشم مصنوعی همانطور که در قبل ذکر شد، پلی استر یا فیلامنت ویسکوز است اما در بافت فرش های ابریشم نما از نخ های اکریلیک براق شده یا نخ برایت به عنوان نخ خاب فرش استفاده می شود.
نتیجه گیری برای خرید فرش ابریشم ماشینی
اگر در انتخاب فرش زیبایی و جلوهی بصری برایتان مهم تر از دوام و مقاومت آن در طول سالیان طولانی است و یا اگر صرفا از فرش به عنوان یک عنصر تزئینی و دکوراتیو استفاده می کنید فرشهای ابریشم ماشینی گزینه ی مناسب و کم هزینه ای برای زیبایی بخشیدن به منزل شما هستند. اما اگر در انتخاب فرش منزلتان فاکتورهایی مثل زیبایی زیاد در کنار دوام و مقاوت بالا و عمر و ماندگاری طولانی را مدنظر دارید به سراغ انتخاب فرشهای ابریشم دستباف مناسب بروید.
به علت اینکه جنس نخ خاب استفاده شده در این فرش ها پلی استر یا ویسکوز است در صورتیکه برای محیط های پر رفت و آمد منزل به دنبال فرشی مناسب هستید، از انتخاب این فرشها خودداری کنید. زیرا به علت ظرافتی که نخهای خاب فرش دارند در اثر پاخور به هم میچسبند و به اصطلاح تخته می شوند و فرش ظاهر نامناسبی پیدا میکند.
در کل فرش ابریشم مصنوعی به دلیل ویژگیهایی نظیر براقیت، تنوع در طرح و رنگ، قیمت رقابتی مناسب و تراکم پایین وسهولت در جابهجایی مورد توجه بازارهایی خارجی قرارگرفته است. اما در بازار داخلی باتوجه به نوع استفاده از فرش در منازل ایرانی فرش های اکریلیکی و فرش های ابریشم دستباف بیشتر مورد قبول هستند.