علت سایه انداختن فرش
علت فیزیکی سایه انداختن و دورنگ شدن در فرش های ماشین، تفاوت بین بازتاب نور از سطح جانبی نخ ها و سطح مقطع نخ ها است. هرچه نخ ها در سطح فرش با زاویه ای نزدیک تر به زاویه ی 90 درجه قرار گرفته باشند جذب نور بیشتری را در سطح مقطع کوچکتر داریم و این امر سبب میشود که در این حالت فرش پررنگ تر باشد. در مقابل هرچه الباف خمیده تر باشند به علت سطح بزرگتری که در معرض تابش نور قرار گرفته است؛ فرش روشن تر به نظر می رسد.
در نتیجه این تغییر در بازتاب نور، ظاهر فرش را دستخوش تغییر میکند. به صورتیکه گویی بخشی از فرش رنگ متفاوتی دارد. اما هنگامی که منطقه ای که به نظر رنگ متفاوتی دارد بازرسی می شود، هیچ تغییر واقعی ای در رنگ مشاهده نمی شود. معمولا این سایه افتادن روی فرش بعد از جاروبرقی کشیدن، قرار گرفتن وسایلی مثل پایه های مبل روی فرش و یا راه رفتن روی فرش به دلیل تغییر زاویه ی نخ های فرش مشاهده می شود.
سایه روشن شدن اغلب در فرشهای متراکم، عمیق و یا فرش های که پرزهای آنها تراش داده شده به واسطه ی عملکرد نامناسب تیغه های مورد استفاده در مرحله ی تکمیلی تراش یا شیرینگ رخ می دهد. این مشکل در فرش هایی که پرررنگ تر هستند مشهود است. البته فرش های طرح دار این مسئله را به خوبی پنهان میکنند.
راه حل رهایی از سایه روشن شدن فرش چیست؟
سایه انداختن فرش بر فرسودگی و دوام فرش تأثیری نمی گذارد و عیب تولیدی یا ابعادی هم نیست. حتی نمیتوانیم آن را پیشبینی کنیم و یا از بروز آن جلوگیری کنیم. برای جلوگیری از دورنگ شدن فرش و نمایش یک رنگ روی سطح فرش، که البته از ویژگیهای نوع خاصی از فرشهاست، می توانیم به صورت روزانه یا هفتگی پرزهای فرش را به یک جهت شانه بزنیم تا همه در یک جهت قرار بگیرند و فرش سایه نندازد.
با وجود سایه انداختن، چه فرشی بخریم؟
اگر بخواهیم فرش ها را از جهت سایه انداختن تقسیم بندی کنیم، بایستی بگوییم که فرشهایی که از نخ اکریلیک بافته می شوند، دونوع هستند. نوعی از آنها که به فرش لایت معروف هستند و به تازگی بافت آنها در کاشان انجام می شود، دچار سایه روشن و دورنگی می شوند. اما در کل سایه انداختن در فرش های اکریلیک کمتر از سایر فرشهای ماشینی است. و این مسئله در فرشهای بافته شده با نخهای فیلامنت و ابریشم مصنوعی بیشتر وجود دارد. پس اگر مسئله ی سایه انداختن فرش برایتان اهمیت دارد به سمت خرید فرشهای اکریلیک بروید.
در یک دسته بندی دیگر میتوان گفت که فرشهای 1200 شانه نسبت به فرش های 1000 یا 700 شانه، میزان دورنگی بیشتری خواهند داشت. همچنین رنگ زمینه ی فرش نیز یکی از عواملی است که باعث کم یا زیاد شدن میزان سایه انداختن و دورنگ شدن فرش می شود. مثلا فرش هایی با زمینه ی طوسی، کاربنی، آبی روشن، نقرهای و نسکافه ای بیش از بقیه ی رنگ ها این مشکل را خواهند داشت. میزان تأثیر این دو مورد به حدی است که میتوانند تأثیر جنس نخ خاب فرش را هم کمرنگ کنند. به این صورت که فرش های 1200 شانه با رنگ زمینه ی طوسی، کاربنی، آبی روشن، نقره ای و یا نسکافه ی از هر جنسی که باشند، بیش از بقیه ی فرش ها این مشکل را بروز می دهند.
پس طبق آنچه که در قبل ذکر شد برای خرید فرشی که دورنگ دیده نشود و یا میزان دورنگی و سایه انداختنش کم باشد بایستی 3 فاکتور جنس، رنگ زمینه و شانه ی فرش را در نظر گرفته و بر طبق این سه فاکتور فرش مناسب سلیقه ی خود را انتخاب کنید.