اجرای صحیح سقف کاذب در ساختمان ها تأثیر قابل توجهی در کاهش مصرف سوخت دارد.سقف کاذب باعث حذف بخشی از فضای اتاق شده و نتیجتا میزان مصرف انرژی را که به منظور سرمایش و گرمایش به کار می رود، کاهش می دهد.سقف کاذب از انتقال حرارت بین فضای داخلی و خارجی ساختمان در طبقات فوقانی می کاهد.استفاده از عایق حرارتی در سقف کاذب تبادل حرارتی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. مهم ترین دلایل استفاده از سیستم سقف کاذب بشرح زیر است:
سقف کاذب متشکل از آویزهای فلزی قائم، پروفیل های اصلی و فرعی افقی (ممکن است نیازی به پروفیل فرعی نباشد) و پوشش زیرین است.پوشش زیرین می تواند فقط از یک نوع مصالح تشکیل شده باشد، مانند لمبه چوبی و یا از ترکیبی از مصالح مانند رابیتس و اندود گچ ساخته شده باشد.
آویزهای سقف کاذب
آویزها در سقف های با اسکلت فلزی اعم از خرپا، طاق ضربی و یا تیرچه بلوک و غیره به سازه اصلی ساختمان متصل می گردند. در سقف های بتنی باید هنگام بتن ریزی پیش بینی های لازم برای استقرار آویزها صورت پذیرد. اگر هنگام بتن ریزی آویزهای قائم تعبیه نشده باشند، می توان با استفاده از چکش های فشنگی آنها را نصب نمود. برای آویزهای قائم می توان از موارد زیر استفاده کرد:
تعداد آویزها در هر مترمربع و فاصله آن ها از هم به نوع پوشش سقف کاذب و مقاومت و قابلیت تغییر شکل آویزها بستگی دارد. آویزها حتی الامکان باید به فواصل مساوی از هم قرار گرفته و قائم و صاف باشند. برای وصل کردن آویزها به سقف های با اسکلت فلزی، از جوش یا پیچ و مهره استفاده می شود.
در سقف های چوبی، اتصال آویزها به سقف با پیچ یا قلاب انجام می شود. پیچ یا قلاب باید حداقل 5 سانتیمتر وارد چوب شوند. از وارد کردن پیچ ها با ضربه چکش، باید خودداری شود. در صورتی که بخواهیم آویزها را پس از اجرای سقف بتنی به آن متصل کنیم، باید نکات زیر را رعایت کنیم:
پروفیل های اصلی و فرعی افقی
در صورتی که جنس پروفیل های اصلی و فرعی افقی از فولاد یا فولاد گالوانیزه باشد، سطح مقطع این پروفیل ها باید توسط دستگاه نظارت مشخص گردد، ولی حداقل مقاومت این مقاطع برای پروفیل های اصلی و فرعی به ترتیب نباید از مقاومت آرماتور 10 و 6 میلیمتر کمتر باشد. توصیه می شود در محل برخورد سقف کاذب با دیوار نیز، از یک نبشی با ابعاد حداقل 2×20×20 استفاده شود.
در صورتی که پروفیل های اصلی از نوع چهارتراش چوبی باشند، چوب مورد نظر باید از نوع نراد خارجی باشد. حداقل ابعاد چهارتراش ها برای قطعات اصلی و فرعی باید به ترتیب برابر 60×40 و 40×40 میلیمتر باشد.در خصوص استفاده از آلومینیوم و یا سایر مصالح نیز ابعاد پروفیل ها بستگی به محاسبات انجام شده دارد، ولی در هر صورت نباید مقاومت پروفیل های اصلی و فرعی، به ترتیب از مقاومت میلگرد 10 و 6 میلیمتر کمتر باشد.
پوشش زیرین سقف کاذب
رابیتس: در مورد رابیتس، اگر برای پوشش از ملات ماسه سیمان استفاده می شود، توصیه می شود رابیتس از نوع فولاد سیاه و اگر از ملات گچ استفاده می شود، از نوع گالوانیزه باشد. رابیتس باید در فواصل مناسب به وسیله مفتول به آهن بندی بسته شود، به ترتیبی که هیچ گونه برجستگی یا فرورفتگی در سطوح تمام شده دیده نشود.
حداکثر فاصله پروفیل های اصلی از یکدیگر چنانچه از رابیتس نمره 2 یا 3 استفاده می شود، باید به ترتیب برابر 35 و 50 سانتیمتر باشد. برای اتصال پروفیل های فرعی افقی به پروفیل های اصلی و اتصال رابیتس به پروفیل های فرعی، از مفتول دولای سیمی به قطر حداقل 7/0 میلیمتر استفاده می شود. تعداد آویزهای قائم در این نوع پوشش حداقل 3 عدد در مترمربع می باشد.
کانتکس: کلیه نکات فنی ذکر شده در مورد رابیتس از لحاظ آویزهای قائم، پروفیل های اصلی و فرعی افقی، فواصل و حداقل ابعاد، در مورد کانتکس نیز صادق است. چنانچه در نقشه های اجرایی تمهید خاصی برای جلوگیری از آسیب رساندن موریانه یا سایر حشرات مزاحم به کانتکس در نظر گرفته نشده باشد، باید روی حصیر کانتکس، دوغاب گچ و یا آهک ریخته شود، به نحوی که این دوغاب قشر نازکی بر تمام سطح روی کانتکس تشکیل دهد.
لمبه آلومینیومی
لمبه چوبی
قطعات پیش ساخته گچی: ابتدا در کنار دیوار در ارتفاع تعیین شده برای سقف کاذب نبشی آلومینیومی نصب می شود. پس از اتصال سیم های آویز گالوانیزه به سقف و متصل کردن قطعات سپری آلومینیومی به آنها، قطعات سقف پیش ساخته گچی در داخل آنها قرار داده می شود. ابعاد سپری و سیم ها برابر نقشه کارخانه سازنده و با تایید دستگاه نظارت می باشد. حداقل تعداد آویزها در هر مترمربع 3 عدد است.
ورقهای آزبست و سیمان صاف: ابعاد ورقهای آزبست و سیمان که در سقف کاذب به کار می روند، به طور معمول 125×60 و یا 100×60 سانتیمتر می باشد. برای نصب این ورق ها، ابتدا یک شبکه متعامد از چوب روسی به شکل سپری یا سپری فولادی، در ارتفاع مورد نظر اجرا می شود. در کناره ها به جای قطعات سپری، از نبشی با همان جنس استفاده می شود.
سپس ورق ها روی سپری قرار داده شده و از سمت بالا به فواصل 30 سانتیمتر با یک عدد پیچ خودکار و یا پیچ و مهره مناسب با واشر و یا پیچ چوب با واشر مخصوص محکم می شود. ابعاد و تعداد آویزها با محاسبه مشخص می شود.