افرادی که اقدام به پرورش محصولات گلخانه ای می کنند باید تمام جوانب لازم برای بازدهی بیشتر محصولات را رعایت کنند، یکی از این جوانب که کشاورزان کمتر به آن توجه می کنند و آن را موضوع بی اهمیتی تلقی می کنند رعایت اصول گردش جریان هوا در گلخانه می باشد که به عواقب رعایت نکردن آن می پردازیم.
نقش گردش جریان هوا در گلخانه در پرورش محصولات
افرادی که اقدام به پرورش محصولات گلخانه ای می کنند باید تمام جوانب لازم برای بازدهی بیشتر محصولات را رعایت کنند، یکی از این جوانب که کشاورزان کمتر به آن توجه می کنند و آن را موضوع بی اهمیتی تلقی می کنند رعایت اصول گردش جریان هوا در گلخانه می باشد که به عواقب رعایت نکردن آن می پردازیم.
عدم گردش جریان هوا در گلخانه چه عواقبی در پی دارد؟
با استفاده از سیستم تهویه و گردش هوا می توان میزان رطوبت و دمای نقاط مختلف گلخانه را جا به جا کرد و اجازه نداد رطوبت و دما در نقطه ای خاص از فضای گلخانه بماند.
در صورتی که گردش جریان هوا در گلخانه صورت نگیرد گیاهی که باید عمل فتوسنتز را انجام دهد و دی اکسید کربن را بگیرد و اکسیژن تحویل دهد نمی تواند به خوبی نفس بکشد و این عمل را انجام دهد در نتیجه ریشه های گیاه هم بزرگ نمی شوند و محصول باردهی مناسب را ندارد.
همچنین چون نور آفتاب از طریق پنجره ها و درب و دیوار به درون فضای گلخانه می تابد دمای گلخانه زیاد می شود و باعث از بین رفتن رطوبت گیاهان و تبخیر آب مورد نیاز گیاهان می گردد که این هم باعث خشک شدن و در نتیجه صدمه به محصولات می شود.
از طرف دیگر اگر گردش جریان هوا در گلخانه به درستی انجام نشود و رطوبت زیاد شود و چون رطوبت سنگین تر از اکسیژن است به قسمت کف گلخانه می رود و باعث رشد انواع کپک ها در فضای گلخانه می شود.
همچنین همانطور که همه می دانند دمای فضای گلخانه ها نباید بیشتر از 27 درجه سانتیگراد باشد زیرا در صورت بیشتر شدن دما، محصول گلخانه به خوبی پرورش نمی یابد و یا اینکه گیاهانش دارای ساقه های نازکی می شوند و ریشه هایشان آسیب می بینند.
پس با این شرایط می توان گفت سیستم های تهویه هوا گلخانه سبب کنترل دما، بهبود عملکرد فتوسنتز و کنترل رطوبت و در نتیجه رشد مناسب گیاهان و محصولات گلخانه ای می گردند.
راه های ایجاد جریان هوا در گلخانه
اکثر کشاورزان برای اجرای تهویه مناسب در گلخانه هایشان اقدام به استفاده از تهویه طبیعی می کنند که روشی آسان می باشد.
در این روش با استفاده از پنجره های موجود در سقف و دیوارهای گلخانه ها می توان تهویه هوا را انجام داد و باعث رد و بدل شدن هوا شد.
در این میان وزش باد هم به این تبادل جریان هوا کمک به سزایی می کند و همچنین می توان این پنجره ها را هم به صورت دستی باز و بسته کرد و هم به صورت اتومات در زمان های معین باز و بسته کرد.
اما در برخی از گلخانه ها با استفاده از انواع فن ها و به روش صنعتی تهویه هوا گلخانه و عمل گردش هوای فضای گلخانه انجام می شود.
در این روش فن هایی در نقاط مختلف محیط گلخانه نصب می شوند و در زمان های به خصوصی به صورت دستی و یا اتومات روشن می شوند و هوای داخل را به خارج انتقال می دهند و هوای تازه را به فضای داخل گلخانه منتقل می کنند و به این صورت گردش جریان هوا در گلخانه صورت می گیرد.
گردش هوا در ساخت گلخانه ضروری است. وقتی که یک گیاه در معرض جریان هوای تازه درخارج از گلخانه باشد، هوای تازه در نزدیکی برگها تأمین شده و گیاه می تواند اکسیژن پس داده و از دی اکسید کربن تازه استفاده نماید. جریان هوا همچنین به پایین نگه داشتن رطوبت نسبی و کنترل دما در گلخانه کمک می نماید. گلخانه های تجاری به همه نیازمندی های اشاره شده در بالا و حتی بیشتر از آن وابسته اند.
در یک گلخانه تجاری هدف اصلی سود دهی است؛ برای رسیدن به این هدف، گلخانه باید از لحاظ تأمین شرایط محیطی مطلوب کارآمد باشد. نور و دمای گلخانه باید به طور سخت و جدی کنترل شود. اخیراً کامپیوترها برای چنین کنترل هایی به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته اند. همچنین وجود گازهای سمی و گرد و غبار در گلخانه ممکن است یک مشکل جدی باشد. این گازها شامل مونو اکسید کربن، اکسید نیتروژن و دی اکسید نیتروژن می باشند؛ که ممکن است از وسایل حرارتی متصاعد شوند.