معرفی انواع روش های سمباده زنی با کمک سمباده زن نواری

بسته به نوع جهت گیری دستگاه در برابر سطح چوب، با یک سمباده زن نواری می توان دو نوع کار مختلف از کار تسطیح را انجام داد. با تنظیم زاویه ی 45 درجه بین دستگاه و سطح چوب، میزان بیشتری از ذرات چوب و با سرعت بیشتری توسط سمباده زن نواری برداشته می شود؛ همچنین حفظ جهت حرکت دستگاه در راستای موازی با راستای تراشه های چوب این امکان را به سمباده زن نواری می دهد تا زمخت ترین و ناهموارترین سطوح چوبی را نیز تسطیح نماید.

فارق از اینکه چه مرحله ای از کار سمباده زنی روی چوب انجام می گیرد، لازم است همواره قطعه ی کار به کمک پیچ دستی و گیره روی میز کار مهار شود و از هر گونه حرکت آن در حین کار جلوگیری به عمل آید. اگر از قطعات چوب دیگری برای ثابت نگه داشتن قطعه ی کار استفاده می شود، لازم است ضخامت آن با ضخامت قطعه ی کار یکسان باشد. همچنین برای پیشگیری از ایجاد ناهمواری در اثر سمباده زنی، نباید دستگاه را هنگامی که روی سطح قطعه ی کار قرار گرفته روشن نمود.

ضمن آن که حرکت دادنِ دستگاه به سمت لبه های قطعه ی کار به نحوی که بیش از نصف طول دستگاه از قطعه ی کار خارج شود، منجر به ایجاد لبه های گرد می گردد؛ بنابراین، می بایست دستگاه را درست هنگامی که در بالای سطح قطعه ی کار و با فاصله ای اندک از آن قرار گرفته روشن کرد و همچنین از حرکت دادنِ دستگاه در جهت های دایره ای می بایست پرهیز شود. برای از بین بردن ناهمواری های سطحیِ قطعات چوبی، سمباده زن نواری ابزاری قدرتمند خواهد بود. در تصویر زیر به کمک یک سمباده زن نواری سطح یک چوب ماهاگونی تسطیح می گردد.

برای ثابت نگه داشتن قطعه ی کار، راه دیگری نیز وجود دارد و آن اتصال قطعه ای هم ضخامت با قطعه ی کار به میز با کمک میخ یا پیچ است. به منظور افزایش سرعت در از بین بردن ناهموای های سطحیِ یک قطعه چوب، بهتر است سمباده زن را به طور کامل روی سطح چوب به نحوی قرار داده که راستای آن حدوداً 45 درجه از راستای تراشه ها و ذرات چوب انحراف داشته باشد. سپس دستگاه را به سمت جلو حرکت داده تا به لبه ی دیگر قطعه ی کار برسد.

با رسیدن به لبه ی چوب دستگاه را به نحوی به سمت عقب می کشانیم که نصف عرض سمباده روی مسیر طی شده در حالت رفت قرار گیرد. فرآیند رفت و برگشتیِ فوق را ادامه داده تا تمام سطح قطعه ی مورد نظر پوشش داده شود. سپس جهت نرم کردن سطح چوب مورد نظر، در مرحله ی بعد سمباده زن را درست در راستای تراشه های چوب حرکت می دهیم.

برای سمباده زدنِ یک صفحه ی چوبی به کمک سمباده زنِ نواری نیز می بایست ابتدا از یک گوشه ی صفحه ی مورد نظر دستگاه را در طول صفحه به حرکت درآورده و به رسیدن به لبه ی دیگر آن را به سمت خود به عقب می کشانیم. حرکت برگشتِ دستگاه باید به نوعی باشد تا عرض سمباده نصف مسیر حرکت دستگاه در حالت رفت را پوشش دهد. همان طور که در شکل مشخص است، هنگام سمباده زدنِ یک صفحه ی چوبی به کمک سمباده زن نواری، دستگاه مسیری U شکل را طی خواهد کرد.

سمباده زدنِ لبه ها یا نر قطعه ی کار به کمک سمباده زن، به نحوی که گوشه های آن گرد نشود، همواره چالش برانگیز خواهد بود. اما با استفاده از یک راه حل ساده و با ضایعات موجود در کارگاه نیز می توان این مشکل را به سادگی برطرف نمود. قطعه ی کار را ابتدا به کمک پیچ دستی روی میز کار مهار می نماییم. سپس دو قطعه چوب کم عرض و با طول تقریبی برابر با طول قطعه ی کار را در دو طرف آن قرار داده و قسمت نر آن ها را با نر قطعه ی کار هم تراز می کنیم.

در این حالت یک قطعه چوب کوچک را به حالت پل روی لبه ی قطعات قرار داده و با میخ به دو قطعه چوب کمکی متصل می کنیم تا با رها کردن دست، دو قطعه چوب کمکی با نرِ قطعه ی کار هم تراز باقی بمانند. در این حالت به سادگی می توان با استفاده از سمباده زنِ نواری، نر قطعه ی کار را بدون نگرانی از گرد شدن گوشه های آن سمباده زد.البته برای این منظور راه دیگری نیز وجود دارد. هنگامی که چند قطعه ی هم اندازه در اختیار داشته باشیم می توان تمامی قطعات را به حالت ایستاده روی میز قرار داده و آن ها را هم تراز نمود. سپس با مهار کردنِ آن ها به میز کار با کمک پیچ دستی، به صورت همزمان تمامی لبه ها را سمباده می زنیم.

سمباده زدن کنج ها در اتصالات فارسی با استفاده از سمباده زن نواری نیز به دانستن نکته ای ظریف نیاز دارد. برای جلوگیری از جدا شدن تراشه های سطحی چوب در حین سمباده زدن، می بایست این فرآیند را در طی دو مرحله انجام داد. ابتدا در راستای یکی از قطعات، دستگاه سمباده زن را حرکت داده و به احتمال زیاد در محل اتصال به دلیل حرکت سمباده در راستایی عمود بر راستای تراشه های چوب موجب جدا شدن تراشه هایی از قطعه ی دوم می گردد. سپس جهت حرکت دستگاه را تغییر داده و آن را در راستای تراشه های قطعه ی دوم -که عمود بر قطعه ی اول می باشد حرکت داده و قطعه ی دوم را سمباده می زنیم.

در نزدیکی محل اتصال، از تماس دستگاه با قطعه ی اول جلوگیری کرده و بنابراین، دستگاه را به صورتی مورّب به سمت لبه ی قطعه ی دوم حرکت می دهیم. با عبور از لبه ی چوب دستگاه را از سطح چوب بلند کرده و موتور آن را خاموش می نماییم.همچنین می توان سمباده زن نواری را روی پایه ی مخصوص به خود سوار کرده و از آن به عنوان یک دستگاه ثابت استفاده نمود. ثابت بودنِ این دستگاه به هنگام سمباده زدنِ کلّه چوب بسیار مفید خواهد بود. پس از سوار کردن سمباده زن روی پایه ی نگه دارنده ی آن، آن را به همراه پایه به میز کار مهار می کنیم.

محل مورد نظر روی چوب را جهت سمباده زدن با مداد یا تیغ علامت گذاری می نماییم. سپس دستگاه را روشن نموده و با قرار دادن سطح چوب روی میز کمکیِ دستگاه، با آرامی و با هر دو دست قطعه ی کار را به سمت سمباده زن نزدیک می کنیم. باید به خاطر داشت که از فشار دادن زیاد قطعه ی کار به دستگاه خودداری نمود. برای ایجاد سطحی نرم و کاملاً یکنواخت در دو سر چوب، بهتر است قطعه ی کار را پیش از رسیدن به محل علامت گذاری شده، در جهات مختلف چرخاند.

در صورت عدم یافتن پایه ی نگه دارنده ی سمباده زنِ نواری در بازار، می توان در کارگاه نیز به سادگی نوعی پایه ی نگه دارنده برای این دستگاه ساخت. این کار برای سمباده زدنِ قطعاتِ ظریف بسیار مفید خواهد بود؛ قطعاتی که نگه داشتنِ آن ها با هر دو دست دقت کار را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. همچنین این روش برای شیب دادن به قطعات، سمباده زدنِ اتصالات فارسی و همچنین سمباده زدنِ کلّه چوب کاربرد بسیاری خواهد داشت.

برای این منظور ابتدا دستگاه سمباده زن نواری را به پهلو روی یک صفحه ی نئوپان و یا ام دی اف قرار داده و قسمتی از صفحه را به میزانی بزرگ تر از دستگاه برش می دهیم. ابعاد این صفحه همچنین باید مقداری باشد تا بتوان یک صفحه ی کوچک تر را روی آن نصب کرده و به عنوان میز کمکی از آن بهره گرفت. همچنین در محل دستگیره های دستگاه، دو قطعه چوب کوچک که می توان آن ها را به راحتی از میان ضایعات انتخاب کرد- را به صفحه ی زیرین با میخ یا پیچ متصل می کنیم، تا دستگاه در محل خود ثابت شده و از حرکت آن در حین کار جلوگیری به عمل آید.

البته لازم به ذکر است که مدل به تصویر کشیده شده متناسب با مدل دستگاه موجود است و لزوما به معنای کارکرد آن برای سمباده زن های دیگر نخواهد بود. از طرف دیگر، تخته ای که روی صفحه ی اصلی قرار گرفته و به آن متصل می گردد، باید با سمباده ی دستگاه فاصله ی اندکی داشته باشد. باید در نظر داشت که لبه ی صفحه ی بالایی باید کاملا با سمباده موازی باشد.

برای کار با این پایه ی ساخته شده در کارگاه، می بایست ابتدا این صفحه را با پیچ دستی به میز کار مهار نمود. همچنین می توان از این دستگاه برای بالا بردن دقت برش های فارسی استفاده کرد. به این صورت که قطعه چوبی کوچک را انتخاب کرده و با تنظیم زاویه ی 45 درجه بین دستگاه و این قطعه، آن را به صفحه ی بالایی با میخ متصل می کنیم. همانطور که در شکل نیز مشخص است به سادگی می توان دو سر قطعه ی کار را به قطعه ی کمکی مماس کرده و با تسطیح آن ها، دقت اتصال فارسی بر را نیز افزایش داد.