علل بروز ترک در بتن
الیاف بتن
در این قسمت می خواهیم به مواد به کار رفته در بتن و میزان مصرف الیاف در بتن بپردازیم:
الیاف به کار رفته در بتن در حفظ کیفیت و افزایش دوام آن، نقش بسیاری دارند. برای نمونه طبق آئین نامه بتن ایران موادی که از الک رد شده اند و نمره آن ها200 است باید 3 درصد در بتن های معمولی و 5 درصد در بتن های تحت سایش به کار روند.علت این در صد این است که وجود این دو ماده یعنی رس و شیل موجب افزایش جمع شوندگی و کم شدن مقاومت آن می شود.
همچنین این مواد بر روی کارآیی بتن نیز اثر می گذارند و آب مخلوط برای رسیدن به اسلامپ را افزایش می دهد. علت، این است که با این کار میزان آب نسبت به سیمان بیشتر شده و از دوام بتن کاسته می شود.دپو های سنگ دانه ها نیز از لحاظ مقدار رطوبت باید مورد آزمایش قرار گیرند زیرا در بسیاری از مواقع، کاهش مقاومت بتن ها به این علت تغییر رطوبت سنگ دانه ها اتفاق می افتد.
ماده بعدی که در جلوگیری از ترک خوردن بتن به کار می آید آرماتور می باشد. اگر روی سطح میل گرد ها قشر نازک زنگ به طور یکنواخت دیده شود؛ به کار گیری آن ها در بتن مشکلی ندارد به این دلیل که پیوستگی بتن به آرماتور افزایش می یابد.
بهتر است بدانید که خمیر سیمان به علت قلیایی بودن آن، می تواند این لایه را به یک قشر محافظ تبدیل کند. اما اگر ضخامت زنگ روی میل گرد ها با ضخامت بالایی باشد از قطر میل گرد ها می کاهد و پیوستگی آن را نیز کاهش می دهد.در این حالت بتن نمی تواند قشر ضخیم زنگ را تبدیل به لایه محافظ کند. مخصوصا اگر خوردگی آن به صورت حفره ای باشد تنش در محل حفره ها بیشتر شده و پایداری سازه را از بین می برد.
انتخاب سیمان با توجه به نوع آن، در دوام سازه و جلوگیری از ترک خوردن آن تأثیر بسیاری دارد. سیمان به کار رفته، باید تحت هر شرایطی بسیار سازگار باشد؛ تا مقاومت سازه افزایش یابد. در شرایط سخت علاوه بر سیمان به اهرم های دیگر احتیاج است.به طور مثال نسبت آب به سیمان باید کاهش یابد و حتما باید از مواد افزودنی معدنی مانند پوزولان ها و همچنین مواد شیمیایی استفاده کرد.
ترکیب C3A در جلوگیری از تهاجم سولفات ها، ترک خوردگی، جمع شدگی خمیری و خوردگی آرماتور نقش بسیاری دارد اما به تنهایی نمی تواند با عوامل تهدید کننده مقابله کند؛ مخصوصا اگر شرایط سخت باشد. پس باید از یک سیستم دفاعی مانند پوزولان ها هم استفاده کرد.پوزولان ها برای افزایش دوام بتن بسیار خوبند اما باید به نوع، کیفیت، و مقدار آن ها توجه کرد.
جلوگیری از ترک خوردن بتن در آب و هوای گرم و مرطوب
سرعت مخلوط کردن در آب و هوای مرطوب بسیار متفاوت از شرایط دیگر است. در هوای گرم توصیه می شود که چرخش و مدت آن محدود تر شود. در غیر این صورت اسلامپ، دچار افت می شود و در این صورت میزان آب نسبت به سیمان بیشتر شده و دوام بتن کاهش پیدا می کند.
در آب و هوای گرم یکی از مهم ترین عواملی که موجب آسیب رسیدن به بتن و ترک خوردگی آن می شود؛ جمع شدگی خمیری است. اگر تبخیر، سرعتش بیشتر از سرعت آب انداختن باشد؛ لایه سطحی بتن کاهش پیدا می کند.
قسمت زیرین بتن در مقابل کرنش ناشی شده از کاهش حجم، از خود مقاومت نشان می دهد. این اتفاقات باعث ایجاد تنش های کششی در لایه سطحی می شود و بتن به ترک می خورد. برای کم کردن احتمال جمع شدگی خمیری رعایت اصول زیر لازم به نظر می رسد:
زمانی که از دوده سیلیسی در بتن استفاده می کنید توجه داشته باشید که چسبندگی این نوع بتن زیاد است پس عارضه آب انداختن در آن نیز از بتن معمولی کم تر است. در نتیجه جمع شدگی خمیری هم بیشتر است مخصوصا اگر شرایط به گونه ای باشد که آب زود تبخیر شود. در این مواقع، هنگامی که از دوده سیلیسی استفاده می شود؛ عمل آوری باید بلا فاصله پس از مرحله بتن ریزی شروع شود.
توجه داشته باشید که ماله کشی اگر با استفاده از ماله صورت گیرد؛ باید پیش از آب انداختن تمام شود. کلا اگر هر مرحله در صورت آب انداختن اجرا شود موجب می شود تا لایه سطحی بتن پوسته شود. همچنین دوام و مقاومت در برابر ساییدگی هم به شدت کاهش پیدا می کند.برای افزایش مقاومت بتن و جلوگیری از ترک خوردن آن، عمل آوری باید به بهترین شکل ممکن صورت گیرد. به طور کلی دو نوع عمل آوری داریم:
قیمت الیاف بتن
قیمت الیاف بتن، به عوامل متعددی بستگی دارد که برای نمونه می توان به نوع الیاف، مقدار استفاده و کیفیت آن ها اشاره کرد.