عوامل موثر در قیمت دستگاه ماینر

با گسترش بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال، روز به روز به تعدادی کسانی که می خواهند به استخراج بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال بپردازند، افزوده می شود و همان طور که احتمالاً می دانید مهم ترین کار برای شروع فعالیت، تهیه دستگاه استخراج است. در این مقاله ابتدا به وضعیت ماینینگ در ایران به صورت مختصر اشاره می کنیم و سپس از قیمت دستگاه های ماینر در بازار ایران مطلع می شوید. در پایان هم با عوامل موثر در قیمت دستگاه های ماینر آشنا خواهید شد.

وضعیت ماینینگ ایران
وضعیت صنعت استخراج ارزهای دیجیتال در ایران بسیار پیچیده تر از چیزی است که به نظر می رسد. تا اوایل سال 98 ماینرهای ایرانی با قدرت در این صنعت فعالیت می کردند و شرایط مناسبی حاکم بود. اما در خرداد 98 موجی از بگیر و ببند توسط دولت و مقامات قضایی آغاز شد. در تابستان این سال، هزاران دستگاه استخراج توقیف شد و ده ها نفر از فعالان با جریمه های سنگین روبه رو شدند.

در 13 مرداد 98، مصوبه ماینینگ در دولت به تصویب رسید. این مصوبه ماینینگ را به عنوان یک فعالیت قانونی به رسمیت شناخت، اما ماینرها ملزم شدند که از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز دریافت کنند. همچنین ماینینگ با برق کشاورزی، صنعتی، خانگی و تجاری ممنوع اعلام شد. بر اساس این مصوبه، ماینرها باید از وزارت نیرو برقی با تعرفه صادراتی دریافت کنند که با قیمت متوسط هر کیلووات 965 تومان، این تعرفه تقریباً 9 برابر بیشتر از برق صنعتی بود که ماینرها قبلاً از آن استفاده می کردند.

از طرف دیگر، به دلیل مشکلات گمرک، بیشتر دستگاه های استخراج موجود در کشور برچسب قاچاق خوردند که طبق قانون، مقامات قضایی می توانستند آنها را ضبط کنند.

بخش زیادی از این مشکلات، هم اکنون که ما در حال نگارش این مطلب هستیم هنوز وجود دارند و فعالان همچنان در تلاش برای رفع آنها هستند.

بنابراین اگر قصد دارید به این حوزه ورود کنید، باید بدانید که وضعیت فعلی این صنعت اصلاً مناسب نیست و باید خودتان را برای خطرات زیادی آماده کنید.

عوامل موثر در قیمت ماینر
هر چقدر که زمان بازگشت سرمایه، یعنی مدت زمانی که پول خرید یک دستگاه بر می گردد، سریع تر باشد، تقاضا برای آن دستگاه بیشتر است و قیمت آن هم طبیعتاً بالاتر می رود. اما از نظر کلی، مهم ترین عواملی که بر قیمت یک ماینر تأثیر می گذارند عبارت اند از:

• قدرت پردازش یا هش ریت دستگاه

هش ریت، قدرت پردازش دستگاه های استخراج را نشان می دهد و هرچه بیشتر باشد، قدرت دستگاه بالاتر است. به زبان ساده، این قدرت پردازش به این معناست که دستگاه استخراج چقدر می تواند در پردازش بلوک ها به شبکه کمک کند.

بنابراین هرچه این قدرت پردازش یا هش ریت بیشتر باشد، دستگاه توان محاسباتی بیشتری داشته و در یک زمان مشخص مقدار بیشتری ارز دیجیتال استخراج می کند.

به طور میانگین هش ریت دستگاه های استخراجی که در حال حاضر در ایران رایج اند در محدوده 14 تا 50 تراهش بر ثانیه (TH/S) قرار دارد.

• مصرف برق

مصرف برق در کنار هش ریت مهم ترین متغیری است که بر سودآوری ماینینگ، بازگشت سرمایه و در نتیجه قیمت ماینر تأثیر مستقیم دارد. در کشورهایی که تعرفه برق بالاست، دستگاه های ماینینگِ پر مصرف (نسبت به قدرت) بسیار ارزان می شوند.

به عنوان نمونه، دستگاه Whatsminer M3x با قدرت 12 تراهش و مصرف برق 2,100 وات یکی از پرمصرف ترین دستگاه های استخراج بیت کوین است. تا چندی پیش که ماینرها در ایران با استفاده از تعرفه برق صنعتی استخراج بیت کوین انجام می دادند و قیمت بیت کوین و سختی شبکه در وضعیت مناسبی قرار داشت، این دستگاه سودآوری خوبی داشت و قیمت آن به بالای 6 میلیون تومان هم می رسید، اما حالا با وجود افزایش قیمت برق ماینینگ در ایران و سختی شبکه بالا، سودآوری این ماینر ناچیز است و با قیمت 2 میلیون تومان هم به فروش می رسد.

مصرف برق یک ماینر با قدرت آن و مصرف دیگر دستگاه ها ارتباط دارد. مثلاً دستگاهی که 50 تراهش قدرت دارد و مصرف برقش 2,100 وات است، نسبت به قدرت و دیگر دستگاه های موجود، پرمصرف محسوب نمی شود.

• وضعیت شبکه و قیمت

سختی شبکه (Difficulty) متغیری در بیت کوین و برخی ارزهای دیجیتال است که با افزایش قدرت پردازش شبکه، سختی هم افزایش می یابد و استخراج را سخت تر می کند.

زمانی که سختی استخراج افزایش پیدا کند و قیمت ارز دیجیتال استخراجی (مثل قیمت بیت کوین) هم نسبت به آن افزایش نیابد، سودآوری دستگاه های ماینر کاهش می یابد و در نتیجه قیمت آنها نیز با کاهش مواجه می شود.

به دلیل ورود دستگاه های استخراج جدید، قدرت پرداش شبکه بالا می رود و سختی هم افزایش می یابد که در نتیجه پس از مدتی، سودآوری دستگاه های استخراج قدیمی از بین می رود و قیمتشان سقوط می کند.

• وزن و اندازه

کوچک و به اصطلاح جم جور بودن و همچنین سبک بودن دستگاه های استخراج به عنوان مزیت در نظر گرفته می شود و در قیمت این دستگاه ها تأثیرگذار است. وزن و اندازه دستگاه هایی که به صورت انبوه استفاده می شوند، تقریباً مشابه با یکدیگر است.

• شرکت و برند تولیدکننده

حتماً برای شما هم پیش آمده که هنگام خرید لپ تاپ یا گوشی، یکی از مهم ترین مسائلی که به آن توجه می کنید، برند آن محصول است. برخی از محصولات صرفاً به خاطر اینکه برند و کارخانه ای که آن را تولید کرده سابقه درخشانی در آن حوزه دارند، قیمتشان بالاتر است.

در میان دستگاه های استخراج نیز، اینکه چه شرکتی آن را تولید کرده است، اهمیت زیادی دارد. از مشهورترین کمپانی هایی که در حال حاضر دستگاه استخراج تولید می کنند می توان به شرکت بیت مین (Bitmain) تولیدکننده ماینرهای انت ماینر (Antminer) و شرکت میکروبی تی (MicroBT)، تولیدکننده ماینرهای واتس ماینر (Whatsminer) اشاره کرد. قیمت محصولات این دو شرکت نسبت به سایر شرکت ها بالاتر است.

جمع بندی
به دلیل اینکه هنوز قوانین درستی در خصوص واردات و استفاده از دستگاه های ماینر در ایران وضع نشده است، دستگاه های ماینینگ اغلب به صورت غیرقانونی و قاچاق وارد کشور می شوند که نتیجه آن شکاف قیمت زیاد، عدم پشتیبانی درست از مشتری و کلاهبرداری های بسیار است.

طبق دلایل فوق و با توجه به ریسک های استخراج ارزهای دیجیتال (سختی استخراج، سقوط قیمت ارزهای دیجیتال، هزینه برق، موانع قانونی، منسوخ شدن دستگاه ها و …) ماینینگِ غیراصولی نه تنها باعث سود نمی شود بلکه می تواند باعث ضرر هم شود.

همان طور که بالاتر هم گفته شد، قیمت های ذکرشده در این مقاله از سایت های داخلی و فروشنده های فعال ماینر برداشته شده و در این نوشته هیچ توصیه ای برای خریدن یا نخریدن این دستگاه ها وجود ندارد.