نحوه بتن ریزی در هوای گرم و خشک
بتن ریزی با ماله باشد یا هر روش دیگری، یکی از فرآیندهایی است که انجام آن مستلزم دانش و شناخت بالایی است. این در حالی است که صرف دانش برای انجام این کار خطیر کافی نبوده و تجربه نیز یکی از ارکان رسیدن به موفقیت در این پروسه عظیم و پیچیده است.دقیقاً به همین علت است که همواره نیاز است تا دانش خود در این زمینه را به روز نگه داشته و نکات مهمی که در حیطه بتن ریزی مطرح می شود را به دقت مطالعه کنید.
ما در این یادداشت با بررسی برخی نکات مهم در مورد نحوه بتن ریزی در یک شرایط خاص همراه و همگام شما هستیم. قرار است تا در این یادداشت ضمن نیم نگاهی به خود پروسه بتن ریزی و اهمیت آن، بتن ریزی در هوای گرم و خشک را زیر ذره بین ببریم تا به نکات جالب و کاربردی در این مورد دست پیدا کنیم.
اگر شما نیز خواهان دستیابی به اطلاعاتی جدید در مورد بتن ریزی در هوای گرم و خشک هستید، در عناوین زیر میزبان توجه شما هستیم. آنچه که ما در نقطه تمرکز خود داریم، ارائه نکاتی در مورد بهبود کیفیت بتن ریزی در این نوع آب و هوا.
بتن ریزی در هوای گرم و خشک؛ مقصود از هوای گرم و خشک چیست؟
اولین پرسشی که باید به آن پاسخ گفت این است که اساساً مقصود از هوای گرمو خشک در این مقوله چیست. مقصود از هوای گرم و خشک، آب وهوایی است که در بستر آن دما هوا بالا بوده و در این هوا شاهد سطح کمی از رطوبت باشیم.
البته وزش باد نیز در ایجاد شرایط آب و هوای گرم و خشک، مؤثر است. سوای این تعریف کیفی، از نظر کمی نیز معمولاً برای حصول شرایط گرم و خشک باید دمای بتن در هنگام بتن ریزی تا گیرش بیش از 32 درجه سانتی گراد باشد.
از نظر رطوبت نیز در صورتی که میزان تبخیر سطحی با شدتی بیش از 1 کیلوگرم بر مترمربع صورت پذیرد، میران رطوبت و دمای هوا به سمت خشکی و داغی میل کرده است. این در حالی است که در شرایط ایده آل نباید اجازه دهیم تا میزان تبخیر به بیش از 0.5 لیتر بر متر مربع برسد.
این شرایط چه اثراتی در وضعیت بتن ریزی دارد؟
استاندارد اروپایی ENV 206 که سقف دمای بتن را 30 درجه تعیین کرده است، به موارد زیر اشاره کرده است:
- افزایش سرعت از دست رفتن آب بتن و در نتیجه تسریع گیرش و سخت شدن آن که منجر به کاهش محسوس کارایی آن خواهد شد.
- تسریع هیدراتاسیون سیمان و افزایش سریع دمای حرارت بتن
- افزایش امکان ظهور ترک های خمیری در فرآیند بتن ریزی
- ایجاد نیاز به پروسه عمل آوری سریع
در صورت لحاظ نکردن نکات و اصول فنی موجود، دوام بتن با شعف جدی مواجه خواهد شد.
اما برای رهایی از این معضلات و پیشگیری از این وقایع چه راهکارهایی را باید در هنگام بتن ریزی به کار بست؟
- موارد الزامی به جهت پیشگیری از اختلال در فرآیند بتن ریزی در هوای گرم و خشک
- مرطوب کردن سطح زمین و قالب های بتن ریزی
- استفاده از سنگدانه های خشک و با امکان جذب بالای آب
- استفاده از سایه بان های موقت در جهت ایجاد سایه و کاهش دمای بتن
- کاهش دمای بتن با استفاده از آب خنک در اختلاط
- حفظ رطوبت سطح بتن به منظور کاهش آهنگ تبخیر آب در ساعات ابتدایی بتن ریزی
- محافظت سطح نمدار بتن با ابزاری مانند کاغذ محافظ یا سایر سطوحی که موجبات انعکاس و دفع گرما را فراهم می کنند.
از سویی دیگر مجدداً مطابق با مقررات ملی ساختمان باید در نظر داشت که:در راستای ممانعت از ایجاد ترک، باید تدابیر خاصی در جهت جلوگیری از کاهش رطوبت و افزایش دما در طول بتن ریزی اتخاذ شود.این تدابیر به شرح زیر هستند:
- دور نگه داشتن بتن از کوران مستقیم باد و تابش آفتاب که باعث اختلال در پروسه تثبیت بتن ریزی می شوند.
- ممانعت از تبخیر آب موجود در بافت بتن با انجام آب پاشی مستمر و مطابق زمانبندی
- همچنین در مورد سازه هایی که وجود هر ترکی در بتن می تواند موجب ابطال و ناکارآمدی کل پروسه بتن ریزی شود، باید تدابیر احتیاطی فوق به شکل تشدید یافته ای پیاده شوند.
برخی نکات جانبی دیگر در مورد مراحل بتن ریزی در هوای گرم و خشک
- مطابق با استاندارد آبا انجام اعمال و تدابیر زیر در راستای کاهش دمای بتن و حفظ سلامت آن در طول بتن ریزی الزامی است.
- انجام برنامه ریزی دقیق در مورد تمام مراحل ایجاد خمیر بتن و بتن ریزی
- تلاش برای یافتن پنجره زمانی مناسب برای بتن ریزی به طرزی که بهترین تایم روز از نظر پایین بودن دما انتخاب شود.
- در راستای ممانعت از به کار رفتن سیمان زیاد، الزامی است تا طرح اختلاط مناسبی اتخاذ شده و در مورد خود سیمان نیز از مصالح مناسبی با درجه حرارت زایی کم استفاده شود.
- استفاده نکردن از سیمانی که در هنگام پیشروی مراحل دمایی بیش از 75 درجه سانتی گراد دارد
- تلاش برای پایین نگه داشتن دمای سیمان با روش های ابتکاری مانند نگهداری در سیلوهای ویژه ای که جذب گرمای کمتری دارند. این کار می تواند با سیلوهایی با رنگ سفید انجام شود تا جذب نور و به تبع آن گرما به حداقل برسد.
- دمش هوای سرد در کنار آب پاشی مداوم می تواند منجر به افت دمای سنگدانه ها شده و از این طریق موجبات کاهش صدمات ناشی از بتن ریزی در هوای گرم و خشک را فراهم کند. در کنار این دو تکنیک با اصلاح روش دپوی سنگدانه ها نیز می توان تا حد زیادی این موضوع را تسهیل کرد.
- استفاده از یخ خشک یا سایر انواع یخ خرد شده برای ایجاد کاهش محسوس دما در آب مصرفی می تواند کارگشا باشد به شرطی که با برنامه ریزی و تداوم در طول پروسه همراه باشد.
- در مورد بستر جریان یافتن آب مصرفی نیز می توان با اندیشیدن تدابیر خاصی برای کاهش دمای آب تلاش کرد. به طور مثال تلاش برای دور نگه داشتن لوله ها از تابش مستقیم نور آفتاب یک راه حل منطقی و عملی است.
- رویکرد مذکور در مورد پیشین را می توان در مورد سایر ابزارآلات بتن ریزی نیز پیاده کرده و با دور نگه داشتن تمام وسایل در تماس با بتن از تماس مستقیم با نور آفتاب، دمای آن ها را در حد معمولی حفظ کرد. تمام ماشین آلاتی که در پروسه حمل و نقل و ایجاد خمیر بتن مشارکت دارند را می توان با این روش در دمای پایینی حفظ کرد.