هیدروموتور چیست؟
هیدروموتور یا این که موتور هیدرولیک (Hydro motor) یک وسیله ی دوار است که خیلی مورد استفاده می باشد و در قسمت اتوماسیون هیدرولیک صنعت های خودروسازی، صنعت های سیمان، صنعت های معدن، صنعت های شیمیایی، صنعت های فولاد و خط های ساخت ماشین آلات و دستگاه های هیدرولیک و … مورد استفاده قرار می گیرد.
برای گزینش و خرید هیدروموتور می بایست به چه مورد هایی دقت نماییم؟
بالاترین دبی مجاز که از موتور رد می شود و بالاترین سرعت ثابت گشتاور بر طبقNm/experiment، به وسیله ثابت گشتاور، مقدار گشتاور موتور در فشار های کاری مختلف به وجود می آید. مقدار حجم انتقال روغن با واحد سانتی متر مکعب ( cm3). بالاترین گشتاور موتور در اختلاف فشار بیشینه.
اشکال هیدروموتور
به صورت کلی عملگرهای هیدرولیکی به پنج نوع اصلی تقسیم می شوند:
هیدروموتور دنده ای
مکانیزم و ساختمان داخلی این مدل، مشابه به پمپ های دنده ای بوده و سرعت دورانی این نوع پمپ ها بستگی مستقیم به مقدار حجم ورودی سیال دارد و با تغییر و تحول در مقدار این جریان، سرعت آن عوض می شود. حتما در لحاظ داشته باشید جهت در دست گرفتن سرعت چرخش، از این قابلیت می توان بکار گرفت.
هر چه سطح دنده ها پهناور تر باشد یا این که همان دنده ها وسیع تر باشد، نیروی گشتاور هیدروموتور بیش تر شده و سرعت آن معدود می گردد که عکس این کار نیز درست است.این نوع هیدروموتورها درتوان های گوناگون در دسترس می باشد.
بیشتر مواقع بالاترین سرعت چرخش بر حسب دور بر دقیقه، این نوع 1000rpm بوده که جهت تبدیل به نیرو های بیش تر، شافت خروجی این نوع مستقیماً به گیربکس های کاهش دهنده سرعت و افزاینده توان نصب و از خروجی گیربکس جهت تکان های چرخشی، گزینه بکارگیری قرار می گردد.
چنانچه بالانس هیدرولیکی از لحاظ فشار در یک هیدروموتور تولید گردد، بیشتر مواقع مسیری از بخش خروجی به بخش ورودی باز می شود که به این وسیله نیرو های فشاری، بخش کم فشار و پر فشار را در برابر یکدیگر گذاشته که به وسیله آن بالانس هیدرولیکی تولید نموده و بتوانف سرعت و توان یکنواخت تولید کرد.
هیدروموتور پره ای (تیغه ای یا کارتریجی)
کارایی این نوع تا حد بسیار متعددی شبیه پمپ های پره ای می باشد که صفحه ای حاوی چند شیارکه درون هر شیار تیغه هایی (vanes) که در پشت آنها فنرهایی جهت هدایت تیغه ها مدام به جهت بیرون به شکل بیرون از راس، درون محفظه ای نصب شده می باشد، است.
موقع ورود سیال از مجرای ورودی سیال، تیغه ها را حول محور صفحه، تکان داده و هر چه صفحه در محفظه ای که بیرون از راس با صفحه می باشد، چرخش می کند، نیروی بیشتری به پره ها وارد شده و سبب چرخش سریع تر می شود.
این نوع هیدروموتورها معمولاً تنها به یک سمت (در سمت عقربه های ساعت و یا این که برعکس آن) ایجاد می گردند و چنانچه بخواهیم از دو طرف بکار بگیریم، برای نگهداری وسایل آب بندی باید به پیشنهاد های تولید کننده ی آن دقت کنیم.
هیدروموتور اوربیتالی
کارایی این نوع به شکلی می باشد که (به صورت تئوری) دو چرخ دنده به شکل بیرون از راس، درون یکدیگر درگیر گردیده که نخست، سیال ورودی وارد شده و موجبات چرخش شافت متصل به چرخ دنده درونی را تولید می کند.
با دقت به اینکه گشتاور ایجاد گردیده ی دنده ی داخلی نسبت به دنده خارجی، حاوی تغییرات کمتری است، این نوع را برای سرعت کم، مطلوب نموده که از خصوصیات این نوع هیدروموتورها گشتاور نسبتا بالا و سرعت کمبوده که در گزینش و جایگزینی در مدارهای متبوع باید مورد دقت قرار گیرد.هیدروموتورهای پیستونی، به دو نوع پایین تقسیم می شوند:
هیدروموتورهای پیستونی با جابه جایی ثابت
ساختمان درونی این نوع به شکلی می باشد که چند پیستون (معمولاً تعداد پیستون ها فرد می باشد) بر روی بلوک سیلندر نصب شده، مقدار گشتاور توسط اعمال فشار سیال، روی انتهای پیستون ها که به شکل رفت و برگشت بر روی صفحه که با زاویه ای پایین آن نصب شده وارد شده و سبب چرخش بلوک سیلندر می شود.
این گشتاور مدام به نسبت زاویه ی صفحه زاویه دار تغییر و تحول می یابد. این هیدروموتورها حاوی گشتاورهای بالا (قدرت خروجی بالا) و سرعت حداکثر 5000RPM و همینطور شتاب نخستین بالا با قدمت نسبتاً طولانی که به نسبت ارزش بالایی آن، قابل توجیه اقتصادی می باشد، پیاده سازی و ساخته می گردد.بالا رفتن تعداد پیستون ها در این هیدروموتورها سبب افزایش گشتاور و محدود شدن سرعت و همینطور قابل انعطاف و یکنواخت شدن سرعت می شود.
با دقت به اینکه ساختمان درونی این نوع هیدروموتور تا حدودی دشوار و دقیق می باشد، جهت باز و تعمیر نمودن آن، گذراندن زمان های مختص، لازم می باشد. از قابلیت و امکان های بارز این نوع هیدروموتورها قابلیت و امکان چرخش در دو سمت چپ و راست با عوض کردن جریان عبوری سیال به سادگی قابلیت و امکان پذیر می باشد.
معمولاً در این نوع، تعداد پیستون ها 9 عدد می باشد که بر روی صفحه زاویه دار با زاویه 15 درجه حرکت می کنند. کارایی این نوع کاملا مشابه با پیستونی با جابه جایی ثابت می باشد با این فرق که قابلیت تغییر و تحول زاویه صفحه زاویه دار پایین پیستون ها وجود دارد که این زاویه بیشتر مواقع با تلرانس 30 درجه نسبت به سطح افق قابل تغییر و تحول است.
با تغییر و تحول زاویه صفحه ی زاویه دار، قابلیت تغییر و تحول سرعت که بیشتر مواقع، این سرعت قابل کنترل تا حداکثر دور هیدروموتور یعنی 5000 RPM است وجود دارد.مدام این چرخش با گشتاوری استوار و مطمئن که شتاب خیلی عالی را دارد و قابلیت و امکان تغییر و تحول جهت، از چپ به راست را برخوردار و در دسترس هستند.
ساختمان درونی این نوع به شکلی می باشد که چند پیستون (بیشتر مواقع تعداد پیستون ها فرد است) بر روی شافت خروجی و بدنه موتور هیدرولیکی نصب شده، ترازو گشتاور توسط اعمال فشار سیال روی انتهای پیستون ها که به شکل رفت و برگشت بر روی یک کاور متصل به بدنه ورودی و سبب چرخش شافت خروجی می شود.