کمپکتور یا همان زمین کوب چیست؟
به طیف وسیعی از ابزار و وسایلی که جهت فشرده کردن خاک و افزایش تراکم آن به کار گرفته می شوند کمپکتور گفته می شود. البته این توضیحی کلی و عمومی برای این وسیله است؛ ما صرفاً در این یادداشت کمپکتور صفحه ای و کمپکتور قورباغه ای را مد نظر داشته و در بررسی های در نظر می گیریم.
زمین کوب با ایجاد نیرویی عمودی، مشابه وزن، کمک می کند تا یک کاربر بتواند هوای موجود در بین لایه های خاک را خارج کرده و در اصطلاح آن را فشرده سازد. فشرده ساختن خاک مزایای مختلفی داشته و اهداف متفاوتی پشت آن است اما در یک کلام می توان گفت که هدف از فشرده ساختن خاک با زمین کوب افزایش استحکام و قدرت خاک است.با استفاده از کمپکتور سطح بالایی خاک سفت شده و در برابر اعمال نیروی خارجی مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد.
منظور از تناژ در کمپکتور چیست؟
کمکتور مانند هر وسیله مکانیکی و ابزار دیگری که در صنایع کاربرد گسترده ای دارند، برخی مشخصات و خصوصیات دارد که در خرید آن اثرگذار هستند. یکی از این دست مشخصات مطرح شده در مورد کمپکتور، تناژ است.
تناژ یک اصطلاح برای بیان میزان نیرویی است که توسط زمین کوب به زمین اعمال می شود. به این علت که نیروی وارد شده از سوی کمپکتور به زمین مشابه نیروی وزن است، از واحد تن برای توصیف میزان این نیرو استفاده می شود. مثلاً هنگامی که گفته می شود تناژ یک زمین کوب 2 تن است به چه معنی است؟
بدان معنی است که این کمپکتور نیرویی معادل وزن جسمی به جرم 2 تن را به زمین منتقل می کند. دقت داشته باشید که یکی از اشتباهات رایج در بین عامه استفاده از واحد جرم برای توصیف وزن است. این در حالی است که ماهیت وزن و جرم کاملاً متمایز است. 2 تن جرم که معادل است با 2000 کیلوگرم، 20000 نیوتن وزن دارد. با این وجود باید گفت واحد درست وزن نیوتن است.
در نهایت در پاسخی علمی به پرسش اخیر باید گفت منظور این است که زمین کوب مذکور، نیرویی معادل 20000 نیوتن را به زمین وارد می کند.با این حال دقت داشته باشید که میزان اثرگذاری این نیرو به مساحت، بشقاب یا همان صفحه زمین کوب نیز وابسته است. فشار معادل است تا نیروی وارد شده تقسیم بر مساحت اعمال نیرو. این بدان معنی است که گاهاً یک نیروی کمتر با اعمال در مساحت کمتری، فشار بیشتری نسبت به یک نیروی بیشتر ایجاد می کند.
نتیجه بعدی که می نوان از این موضوع گرفت این است که میزان اثرگذاری یک زمین کوب صرفاً وابسته به تناژ آن نیست بلکه برخی جزئیات دیگر در طراحی، مانند مساحت پلیت، بر توانایی کمپکتور اثرگذار هستند.
آیا همیشه تناژ بیشتر بهتر است؟
خیر! گاهی تناژ بیشتر یک زمین کوب می تواند دردسرساز باشد. در مباحث مربوط به مکانیک مواد این موضوع به دقت بررسی خواهد شد که برای ایجاد استحکام در لایه های خاک به چه میزان نیرو و تحت چه شرایطی نیاز است.
این در حالی است که در برخی موارد، اعمال نیرو بیش از حد تعیین شده توسط محاسبات نظری، نه تنها به استحکام خاک کمکی نمی کند بلکه باعث گسست بیشتر و ضعف آن در برابر اعمال نیروی خارجی خواهد شد.
پس همواره تناژ بیشتر، یک امتیاز مثبت برای کمپکتور نیست. شما باید بسته به نیازی که دارید، تناژ مناسب را انتخاب و تهیه کنید تا در این مورد به مشکل و چالش بر نخورید. پس آنچه که تعیین می کند چه تناژی برای خرید کمپکتور مناسب است، نوع نیاز شماست که باید به دقت آن را بررسی کنید.
کمپکتور در پی سازی چه کاربردی دارد؟
پی سازی یا همان زیرسازی مجموعه عملیات های مختلفی را شامل می شود که در همه آن ها هدف ایجاد استحکام لازم در خاک است. در پیاد ه سازی انواع سازه ها، پیاده روها یا حتی جاده های کوچک فرآیند زیرسازی و آماده ساختن خاک به کمک زمین کوب انجام می شود.
همان طور که گفته شد، کاربرد کمپکتور نیز دقیقاً استحکام بخشی به خاک است. با این وجود کاملاً روشن است که یک زمین کوب در عملیات پی سازی چه وظیفه مهمی را بر عهده دارد.
چه تناژی برای پی سازی مناسب است؟
دقت داشته باشید که تعیین دقیق و مطلق تناژ مناسب برای پی سازی عملاً ممکن نیست زیرا فاکتورها و متغیرهای زیادی در تعیین این مسئله دخالت دارند که باید از همه آن ها اطلاع داشت. اما در یک نگاه کلی و با تکیه بر تجربه پیمانکاران و اپراتورهای با تجربه در زمینه پی سازی معمولاً شما به تناژی بیشتر از 1.5 تن نیاز ندارید.
کمپکتور با تناژ 1.5 تن خیلی بزرگ نیست، حمل و کار کردن با آن آسان است و در عین حال مقاومت خوبی را به خاک می بخشد. هر چند در نهایت باید خاطر نشان کرد که تعیین دقیق و قطعی تناژ مناسب امری مطلق نیست و برای اطلاع از میزان دقیق آن با کارشناسان ارتباط برقرار کنید.با توصیف دقیق نوع کاربرد و برخی فاکتورهای دیگر می توانید متوجه شوید که دقیقاً چه تناژی مناسب شماست.